Eskiden evren hakkında bilgilere iyi mi ulaşılıyordu? Günümüzde iyi mi ulaşılıyor? Alıntı Ziyaretçi Günümüzde evren hak...
Eskiden evren hakkında bilgilere iyi mi ulaşılıyordu? Günümüzde iyi mi ulaşılıyor?
Antik Çağ'dan Günümüze Astronomi
- Astronomi önceleri yalnızca, çıplak gözle görülen gök cisimlerinin gözlemi ve hareketleri hakkında öngörülerden oluşuyordu. Eski zamanlarda gözlemler çıplak gözle yapılıyorsa da o zamanlar günümüzdeki şeklinde endüstri ve ışık kirliğinin bulunmayışı insanlara büyük bir avantaj sağlıyordu. Bu yüzden antik çağda meydana getirilen gözlemlerin günümüzde yapılması neredeyse olanaksız derecesinde zor olsa gerek.
- Eski insanların dairesel tarzda dikmiş oldukları 6.500 senelik megalitlerin (Nabta Playa, Stonehenge) astronomik gözlem amacıyla kullanıldıkları sanılmaktadır.
- Eski çağlarda astronomide ilerlemiş uygarlıklardan bazıları, Çin, Hint, Sümer, Kalde, Mısır, Toltek, Zapotek ve Maya uygarlıklarıdır.
- Mayalar teleskopları olmadıkları halde Venüs'ün evrelerini ve tutulmalarını tam olarak saptayabilmişlerdi.
- Antik Yunanlar'ın gök bilimine yaptıkları en mühim katkı, yıldızları kadir derecelerine bakılırsa sınıflandırmaya çalışmış olmalarıdır.
Hemen sonra 17. yüzyılda (1608 senesinde) Hans Lippershey (Hollandalı gözlük üreticisi) tarafınca teleskop buluş edilmiş, 1609 senesinde Galileo Galilei tarafınca ilk kez, sema gözlemleri yapmakta kullanılmıştır.
Astronomi 19. ve bilhassa 20. yüzyılda baş döndürücü bir hızla ilerlemiştir.
Günümüzde Meydana getirilen Gözlemler
Günümüzde NASA ve ESA şeklinde kuruluşların yanı sıra Rusya, Japonya, Kanada, Çin şeklinde ülkeler de uzay araştırmalarında öncülük yapmaktadır.
Bugün uzay devamlı gözlenmekte; uzaya gönderilen uydular ve atmosfer dışına yerleştirilen gözlem araçları aracılığı ile fotoğraflar çekilerek, haritalar çıkarılarak Evren'deki hareketlilik izlenmektedir. Bu çalışmaların çoğunluğu yer istasyonları vasıtasıyla yürütülmektedir. Mesela; teleskoplarla uzayı gözlemenin yanı sıra radyo dalgaları kullanılarak da uzayı "dinleme" emek harcamaları yapılmaktadır. Sadece evren ile ilgili emek harcamalar bir çok süre, ölçümleri de içeren gözlemlerden ve kuramsal araştırmalardan oluşur.
Yakın zamanlardaki bulgu ve gelişmelerle ilgili olarak şunlar söylenebilir:
- Teleskopların geliştirilmiş olmasının yanı sıra, öteki bilim dallarındaki aşama kaydetmelerin de gök bilimine destek olmaları yardımıyla, evrenin gizleri tek tek açığa çıkmaktadır.
- Astronomideki en mühim gelişmelerden biri, tayf ölçümü de denilen spektroskopinin (maddelerin ışıkla olan etkileşimlerini anlamaya emek harcama, maddelerin soğurduğu ve yaymış olduğu ışığı, doğrusu elektromanyetik dalgaları saptayarak maddenin yapısı hakkında sonuçlara varma tekniği) doğrusu yıldız ışığının elektromanyetik spektral analizine başlanmış olmasıdır.
- Öteki yıldızların ışıklarının analizi, bu yıldızların ışığının temelde Güneş'in ışığından ayrımsız bulunduğunu, fakat yıldızlar içinde ısı, kütle ve boyut bakımından son aşama büyük farklılıklar bulunduğunu göstermiştir.
- 20. yüzyılın başlangıcında öteki galaksilerden ayrı bir birim olarak galaksimizin varlığı kanıtlanabilmiştir.
- Peşinden Hubble yasası ile evrenin bir genişleme içinde olduğu saptanmıştır; galaksiler giderek birbirinden uzaklaşmaktadır.
- Kozmolojik termik ışıma (fosil ışıması) ve kimyasal elementler ve izotoplarının maddeden ayrılmasını açıklayan değişik nükleosentez teorileriyle büyük seviyede astronomi ve fiziğe dayalı olan Büyük Patlama kuramı yöntemiyle kozmoloji bilhassa 20. yüzyılda büyük gelişmeler göstermiştir.
- 20. yüzyılın bu alandaki son gelişimleri olarak, radyoteleskopların, radyoastronominin, çağıl bildirişim araçlarının ortaya çıkması sayılabilir. Bunlar yardımıyla, elektromanyetik dalgalarla uzayı aşan parçacıkların spektroskopik analizi yapılabilmiş ve böylece uzak gök cisimleri üstünde yeni gözlem türleri olanaklı hale gelmiştir.
Eskiden yiyecekler iyi mi saklanırdı?
Sıvılar eskiden iyi mi ölçülürdü?
Eskiden konuk iyi mi ağırlanırdı?
Bu bildiri 'en iyi çözüm' seçilmiştir.
Antik Çağ'dan Günümüze Astronomi
- Astronomi önceleri yalnızca, çıplak gözle görülen gök cisimlerinin gözlemi ve hareketleri hakkında öngörülerden oluşuyordu. Eski zamanlarda gözlemler çıplak gözle yapılıyorsa da o zamanlar günümüzdeki şeklinde endüstri ve ışık kirliğinin bulunmayışı insanlara büyük bir avantaj sağlıyordu. Bu yüzden antik çağda meydana getirilen gözlemlerin günümüzde yapılması neredeyse olanaksız derecesinde zor olsa gerek.
- Eski insanların dairesel tarzda dikmiş oldukları 6.500 senelik megalitlerin (Nabta Playa, Stonehenge) astronomik gözlem amacıyla kullanıldıkları sanılmaktadır.
- Eski çağlarda astronomide ilerlemiş uygarlıklardan bazıları, Çin, Hint, Sümer, Kalde, Mısır, Toltek, Zapotek ve Maya uygarlıklarıdır.
- Mayalar teleskopları olmadıkları halde Venüs'ün evrelerini ve tutulmalarını tam olarak saptayabilmişlerdi.
- Antik Yunanlar'ın gök bilimine yaptıkları en mühim katkı, yıldızları kadir derecelerine bakılırsa sınıflandırmaya çalışmış olmalarıdır.
Hemen sonra 17. yüzyılda (1608 senesinde) Hans Lippershey (Hollandalı gözlük üreticisi) tarafınca teleskop buluş edilmiş, 1609 senesinde Galileo Galilei tarafınca ilk kez, sema gözlemleri yapmakta kullanılmıştır.
Astronomi 19. ve bilhassa 20. yüzyılda baş döndürücü bir hızla ilerlemiştir.
Günümüzde Meydana getirilen Gözlemler
Günümüzde NASA ve ESA şeklinde kuruluşların yanı sıra Rusya, Japonya, Kanada, Çin şeklinde ülkeler de uzay araştırmalarında öncülük yapmaktadır.
Bugün uzay devamlı gözlenmekte; uzaya gönderilen uydular ve atmosfer dışına yerleştirilen gözlem araçları aracılığı ile fotoğraflar çekilerek, haritalar çıkarılarak Evren'deki hareketlilik izlenmektedir. Bu çalışmaların çoğunluğu yer istasyonları vasıtasıyla yürütülmektedir. Mesela; teleskoplarla uzayı gözlemenin yanı sıra radyo dalgaları kullanılarak da uzayı "dinleme" emek harcamaları yapılmaktadır. Sadece evren ile ilgili emek harcamalar bir çok süre, ölçümleri de içeren gözlemlerden ve kuramsal araştırmalardan oluşur.
Yakın zamanlardaki bulgu ve gelişmelerle ilgili olarak şunlar söylenebilir:
- Teleskopların geliştirilmiş olmasının yanı sıra, öteki bilim dallarındaki aşama kaydetmelerin de gök bilimine destek olmaları yardımıyla, evrenin gizleri tek tek açığa çıkmaktadır.
- Astronomideki en mühim gelişmelerden biri, tayf ölçümü de denilen spektroskopinin (maddelerin ışıkla olan etkileşimlerini anlamaya emek harcama, maddelerin soğurduğu ve yaymış olduğu ışığı, doğrusu elektromanyetik dalgaları saptayarak maddenin yapısı hakkında sonuçlara varma tekniği) doğrusu yıldız ışığının elektromanyetik spektral analizine başlanmış olmasıdır.
- Öteki yıldızların ışıklarının analizi, bu yıldızların ışığının temelde Güneş'in ışığından ayrımsız bulunduğunu, fakat yıldızlar içinde ısı, kütle ve boyut bakımından son aşama büyük farklılıklar bulunduğunu göstermiştir.
- 20. yüzyılın başlangıcında öteki galaksilerden ayrı bir birim olarak galaksimizin varlığı kanıtlanabilmiştir.
- Peşinden Hubble yasası ile evrenin bir genişleme içinde olduğu saptanmıştır; galaksiler giderek birbirinden uzaklaşmaktadır.
- Kozmolojik termik ışıma (fosil ışıması) ve kimyasal elementler ve izotoplarının maddeden ayrılmasını açıklayan değişik nükleosentez teorileriyle büyük seviyede astronomi ve fiziğe dayalı olan Büyük Patlama kuramı yöntemiyle kozmoloji bilhassa 20. yüzyılda büyük gelişmeler göstermiştir.
- 20. yüzyılın bu alandaki son gelişimleri olarak, radyoteleskopların, radyoastronominin, çağıl bildirişim araçlarının ortaya çıkması sayılabilir. Bunlar yardımıyla, elektromanyetik dalgalarla uzayı aşan parçacıkların spektroskopik analizi yapılabilmiş ve böylece uzak gök cisimleri üstünde yeni gözlem türleri olanaklı hale gelmiştir.
eskiden evren hakkında bilgilere iyi mi ulaşılıyordu.
Eskiden yiyecekler iyi mi saklanırdı?
Sıvılar eskiden iyi mi ölçülürdü?
Eskiden konuk iyi mi ağırlanırdı?
YORUMLAR