İç salgı bezleri nedir? İç salgı bezlerinin görevleri, yapıları, salgıladıkları hormonlar, fonksiyonları nedir? Hakkında bilgi. Bir korku f...
İç salgı bezleri nedir? İç salgı bezlerinin görevleri, yapıları, salgıladıkları hormonlar, fonksiyonları nedir? Hakkında bilgi.
Bir korku filmi izlerken vücudunuzda ne şeklinde değişimler hissediyorsunuz? Kalbinizin daha süratli attığını, nefes alış verişinin hızlandığını ve gözbebeklerinizin genişlediğini fark ettiniz mi?
Yaşamımız süresince vücudumuzda gerçekleşen bu değişikliklerin sebebi sinir sistemimizle beraber iç salgı bezlerimizdir.
Diri vücudunda enzimlerin çalışmasını elde eden ve metabolizmayı düzenleyen hususi kimyasal maddelere hormon denir. Hormonlar iç salgı bezlerimiz tarafınca salgılanır. Kan yolu ile ilgili organlarda denetleme ve tanzim etme görevi yapar.
İç salgı bezleri sinir sisteminin kontrolünde çalışır. Kimi zaman sinir sistemini de etkileyebilir.
Hormonların etkilediği hususi doku ve organlar vardır. Bu organlara hedef organ denir. Kimi hormonlar bir tek bir organı etkilerken bir takım hormonlar aniden fazla organı hatta tüm hücrelerimizi etkileyebilir.
***Hormonlar görevlerini yavaş ama uzun soluklu gerçekleştirirken sinirsel iletim süratli ama kısa sürelidir.
Kan yöntemiyle tüm vücuda gönderilen hormonlar bir tek hedef organını uyarır.
Hormonlar yardımıyla,
► Vücut içi denge sağlanır.
► Gelişme ve gelişme vakaları düzenlenir.
► Üreme vakaları denetlenir.
Hormonlar düzgüsel olarak kanda çok az oranda vardır. Eğer bu miktarın altında ya da üstünde olursa organizmada bir takım anormallikler ortaya çıkar.
Bir insanda; hormon salgılayan bir iç salgı bezinin zedelenmesi, hormonun normalden daha çok ya da daha az salgılanması, hedef organ hastalıklarına sebep olabilir.
Vücudumuzdaki iç salgı bezleri ve görevleri şunlardır:
Hipofiz bezi, beyinde bulunan nohut büyüklüğünde bir iç salgı bezidir. Türlü hormonlar salgılar. Bu şekilde tüm iç salgı bezlerinin çalışmasını denetler ve düzenler. Hipofiz bezinin salgıladığı hormonlardan birisi de gelişme hormonudur. Bu hormon gelişme döneminde fazla salgılanırsa devlik, az salgılanırsa cücelik ortaya çıkar. Hipofiz bununla beraber beynin bir parçasıdır. Bu yüzden iç salgı bezleri ve sinir sistemi arasındaki uyumu sağlar.
Tiroit bezi, nefes borusunun önünde, gırtlağın altında, elinizle yoklayarak bulabileceğiniz bir iç salgı bezidir. Gelişme, gelişme ve vücuttaki tüm kimyasal olayların düzenlenmesinde rol oynayan tiroksin hormonunu salgılar. Tiroksin salgısı için bedenimize yeteri kadar iyot almamız gerekir. Vücut yeteri kadar iyot alamadığı vakit tiroit bezi büyür. Sonuçta guatr hastalığı ortaya çıkar.
Böbreküstü bezi, böbreklerin üstünde vardır. Kalp atışını ve solunumu hızlandıran adrenalin hormonunu salgılar. Çok fazla salgılanması durumunda tansiyon artar. Kalp atışı hızlanır, kan şekeri yükselir, damarlar genişler ve gözbebeği büyür.
Sindirim sisteminde ince bağırsağa gönderilmiş olduğu salgılarıyla öğrendiğimiz pankreas, bununla beraber bir iç salgı bezidir. Kanla hücreler arasındaki şeker alışverişini düzenler. Kan şekerinin düzgüsel düzeyde kalmasını sağlamak için insülin ve glukagon hormonunu salgılar, insülin hormonu yükselen kan şekerini düşürürken glukagon hormonu düşen kan şekerini yükseltir. Bu bezin çalışmasındaki düzensizlikler şeker hastalığına niçin olur.
***Yumurtalıklar, ürettikleri hormonlarla buluğluk döneminde dişiye özgü özelliklerin ortaya çıkmasını sağlar. Dişide üreme vakalarını düzenler.
Testisler, ürettikleri hormonlarla buluğluk döneminde adama özgü özelliklerin ortaya çıkmasını sağlar. Erkekte üreme vakalarını düzenler. Eşeysel bezlerin salgılarının az ya da çok salgılanması üreme organlarında sıhhat problemlerine yol açabilir.
YORUMLAR