İkon İkon (bilgisayar), bilgisayarda bir dosyayı, dizini ya da uygulamayı simgeleyen fotoğraf, görüntü İkon (din), Hıristiyan Ortod...
İkon
İkon (bilgisayar), bilgisayarda bir dosyayı, dizini ya da uygulamayı simgeleyen fotoğraf, görüntü
İkon (bilgisayar), bilgisayarda bir dosyayı, dizini ya da uygulamayı simgeleyen fotoğraf, görüntü
- İkon (din), Hıristiyan Ortodoks mezhebinde İsa, Meryem ya da ermişlerin tahta üstüne mumlu ve yumurtalı boyalarla yapılmış dinî içerikli resimleri
İkon ya da ikona (Yunanca: εἰκÏν / eikon, "imge"), Hıristiyan Ortodoks mezhebinde görülen İsa, Meryem ya da azizlerin tahta üstüne mumlu ve yumurtalı boyalarla meydana getirilen dinî içerikli resimleri.
İkona, ayin düzeninin bütünleyici bir parçasını oluşturur. Dinsel sanatın ürünü değildir. Simgeciliğe dayanır ve tinsel bir din görüşünü yansıtan mukaddes sanata bağlanır. Kilise, 8 ve 9. yüzyıllarda ikonkırıcılık bunalımında, ikonların anlamını edinmek mecburiyetinde bırakıldı. Dinsel anlamı, 7. konsilde oluşturuldu. İkon ressamı şahsi görüşü yansıtan bir sanatçı değildir, ayinleri yöneten papaz benzer biçimde, kilisenin görüşünü dile getiren bir aracı olmuştur. İkonnun, hristiyanlığa ilişkin bir temeli vardır: İsa yalnızca Tanrı'nı sözü değildir, bununla beraber görüntüsüdür. Temel anlamıyla ikon, İsa'nın görüntüsünün insan eli değmeden cisimleşmiş halidir; annesinin ve azizlerin görüntüsü de tanrılaşmış vücuda kavuşur. Tanrısal lütuf, ikonda kutsanmış olarak yer alır. Görüntüye gösterilen saygı Tanrı'ya yöneliktir.
İkonlar ilk kez Yunan-Roma Antikçağı'nda mezartaşı portrelerinde kullanıldı. Ağaç üstüne tutkal boya ya da mum cila ile resmedildi. Bu görüntüler bir süre sonra Hristiyanlığın başlangıcında çok tutundu. Büyük Constantius'un başkentin ilk üç piskoposunun portrelerini Forum'da kızıl somaki bir sutuna bağlattığı bilinir. İsa'nın ve Meryem'in ya da bir azizin herhangi bir ikonu, hristiyanlarca Tanrı katında bir aracı olarak kabul ediliyordu. 8. yüzyılın başlangıcında 3. Leon ikonkırıcılık hareketini başlattı ve görüntüye tapılmasını yasakladı. Kullanımın tekrardan başlaması ile ikon, ayin düzeninin bir parçasını oluşturdu ve ikonostasın üstünde yer aldı. İkonkırıcılık döneminde meydana getirilen tahribata rağmen bu vakadan ilkin yapılmış bir çok ikon, bilhassa Sina'da bir manastırın benzeri olmayan koleksiyonu bugünlere kadar gelebildi. Bu koleksiyonun en ünlü parçalarından birisi, yapılış tarzıyla Antikçağ'ın gerçek portrelerini çağrıştıran Petrus'un ikonudur. Bizans'ta bezeme sanatı olarak ortaya çıkmıştı ve ikonlarda çoğu zaman İncil'den betimlemeler işlenirdi. İsa ikonagrafide azizlik anlamındaki halesindeki baba-oğul-kutsal ruh harflerinin kafa harflerinın yazılı olduğu haç işaretiyle başka ikonlardan ayrılır.

1410'larda Andrei Rublev tarafınca yapılmış İsa ikonu.
İkona, ayin düzeninin bütünleyici bir parçasını oluşturur. Dinsel sanatın ürünü değildir. Simgeciliğe dayanır ve tinsel bir din görüşünü yansıtan mukaddes sanata bağlanır. Kilise, 8 ve 9. yüzyıllarda ikonkırıcılık bunalımında, ikonların anlamını edinmek mecburiyetinde bırakıldı. Dinsel anlamı, 7. konsilde oluşturuldu. İkon ressamı şahsi görüşü yansıtan bir sanatçı değildir, ayinleri yöneten papaz benzer biçimde, kilisenin görüşünü dile getiren bir aracı olmuştur. İkonnun, hristiyanlığa ilişkin bir temeli vardır: İsa yalnızca Tanrı'nı sözü değildir, bununla beraber görüntüsüdür. Temel anlamıyla ikon, İsa'nın görüntüsünün insan eli değmeden cisimleşmiş halidir; annesinin ve azizlerin görüntüsü de tanrılaşmış vücuda kavuşur. Tanrısal lütuf, ikonda kutsanmış olarak yer alır. Görüntüye gösterilen saygı Tanrı'ya yöneliktir.
İkonlar ilk kez Yunan-Roma Antikçağı'nda mezartaşı portrelerinde kullanıldı. Ağaç üstüne tutkal boya ya da mum cila ile resmedildi. Bu görüntüler bir süre sonra Hristiyanlığın başlangıcında çok tutundu. Büyük Constantius'un başkentin ilk üç piskoposunun portrelerini Forum'da kızıl somaki bir sutuna bağlattığı bilinir. İsa'nın ve Meryem'in ya da bir azizin herhangi bir ikonu, hristiyanlarca Tanrı katında bir aracı olarak kabul ediliyordu. 8. yüzyılın başlangıcında 3. Leon ikonkırıcılık hareketini başlattı ve görüntüye tapılmasını yasakladı. Kullanımın tekrardan başlaması ile ikon, ayin düzeninin bir parçasını oluşturdu ve ikonostasın üstünde yer aldı. İkonkırıcılık döneminde meydana getirilen tahribata rağmen bu vakadan ilkin yapılmış bir çok ikon, bilhassa Sina'da bir manastırın benzeri olmayan koleksiyonu bugünlere kadar gelebildi. Bu koleksiyonun en ünlü parçalarından birisi, yapılış tarzıyla Antikçağ'ın gerçek portrelerini çağrıştıran Petrus'un ikonudur. Bizans'ta bezeme sanatı olarak ortaya çıkmıştı ve ikonlarda çoğu zaman İncil'den betimlemeler işlenirdi. İsa ikonagrafide azizlik anlamındaki halesindeki baba-oğul-kutsal ruh harflerinin kafa harflerinın yazılı olduğu haç işaretiyle başka ikonlardan ayrılır.
1410'larda Andrei Rublev tarafınca yapılmış İsa ikonu.
Kaynak >> Vikipedia
YORUMLAR