Kalp masajı: Kalbi durmuş olan şahıslara en geç 5 dakika içinde kalp masajına başlanmalıdır. Daha geç kalındığı takdirde, kalp tekrardan ça...
Kalp masajı: Kalbi durmuş olan şahıslara en geç 5 dakika içinde kalp masajına başlanmalıdır. Daha geç kalındığı takdirde, kalp tekrardan çalıştırılırsa dahi, kişi bitkisel hayata girecektir. Zira, beyindeki sinir hücreleri kansızlığa 4-5 dakikadan fazla dayanamazlar.
Kalbi duran şahsın, hemen şuuru kaybolur ve yere yıkılır. Fakat her şuuru kapalı ya da baygın şahsın kalbi durmuş demek değildir. Şžuuru kapalı bir halde yatan şahsın kalbinin çalışıp çalışmadığını idrak etmek için, ilkin nabzına bakılır, nabız alınamıyorsa göğsün üstünden kalp denetim edilir, çalıştığına dair bir alamet yoksa, hemen kalp masajına geçilir.
İki türlü kalp masajı vardır: Açık masaj ve kapalı masaj. Pratikte uygulanan kapalı kalp masajıdır. Açık kalp masajı, elle direkt olarak kalbin sıkıştırılması suretiyle yapılır ki bu da fakat ameliyatlar esnasında mümkün olabilir ya da kapalı kalp masajında bir netice alınamazsa ve başka olanak da yoksa, göğüs kafesinin kırılması suretiyle kalbe açık masaj yapılabilir.
Kapalı kalp masajı: Etkili bir sun'i solunum sağlanır sağlanmaz, etkili bir kalp masajına başlanmalıdır. Etkili bir kapalı kalp masajı için hastanın sert bir yere yatırılması çok mühimdir. Eğer hasta yatakta yatıyorsa, yatağın altına tahta vs. benzer biçimde sert bir şey konulmalıdır. Kalp masajını meydana getirecek kişi hastanın sağına geçer, hafifçe hastanın üstüne eğilir. Dirseklerini kırmadan sol elinin ayasını göğüs kemiğinin (= sternumun) 1/3 alt kısmına yerleştirir. Bu elini bundan sonra asla yerinden oynatmayacaktır. Sağ elini de sol elinin üstüne koyar. Omuzlarından kuvvet alıp göğüs kemiğini 3-5 santimetre içeri itecek şekilde kuvvetle bastırır, yarım saniye bu vaziyette bekler, sonrasında sağ elini gevşetir. Bu işleri ritmik olarak dakikada 60-70 kere tekrarlar. Etkili kalp masajı esnasında düzgüsel kan akımının 1/3'ü ortalama 30-50 mm cıva basıncıyla çevreye gönderilebilir. Kendine getirme işini bir şahıs tek başına yapıyorsa, arka arkaya 5 kalp masajı yaptıktan sonrasında, sun'i solunum yapar ve aynı işi böylelikle devam ettirir. Kendine getirmeyi iki şahıs yapıyorsa, gene her bir sun'i solunuma karşılık 5 kalp masajı yapılmalıdır. Kapalı kalp masajına hiçbir sebeple 5 saniyeden fazla ara verilmemelidir.
Kapalı kalp masajının bir takım komplikasyonları olabilir: Göğüs kemiği kırığı, kaburga kırıkları pnömütoraks (göğse hava kaçması), hemotoraks (akciğerleri örten iki tabakalı göğüs zarlarının içinde hava ve kan toplanması), aort damarı yırtılması, dalak ve karaciğer yırtılması benzer biçimde. Bunlara engel olmak için, elin göğüs kemiğindeki yerinden daha alt tarafta olan ksifoid (göğüs kemiğinin hançer şeklindeki alt ucu) üstüne kaymamasına bilhassa dikkat edilmelidir. Bununla birlikte göğüs kemiğinin alt ucuna ya da kaburgalar üstüne tazyik uygulama edilmemelidir. Uygulama edilen tazyik çok birdenbire ve çok şiddetli olmamalıdır. Göğüs ve karın üstüne bununla beraber tazyik yapılmamalıdır: Sun'i solunum esnasında kapalı kalp masajına ara verilmelidir.
Sun'i solunum ve kapalı kalp masajıyla femoral (uyluk) ya da karotis (boyun) atardamarında nabzın alınması, göz bebeklerinin küçülmesi, morarmanın gerilemesi ve düzgüsel solunumun geri dönmesi temel yaşam desteğinin başarıyla yapıldığının mühim bulgularıdır. Böylelikle temel yaşam desteğini devam ettirirken, bir taraftan da ileri yaşam desteğinin teminine geçilmelidir. Bu da ne olursa olsun hastane şartlarında olmalıdır.
DİKKAT: Yapay solunum ve kalp masajı yalnız kafi donamıma haiz sıhhat çalışanı ve bununla ilgili eğitim almış kimseler tarafınca yapılmalıdır. Bu mevzuda eğitim almadıkça hiç kimseye müdahale etmeyiniz, en kısa sürede 112 Acil hattını arayınız.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
YORUMLAR