Karadeniz Bölgesi 'nde iklimi belirleyen başlıca etkenler denize yakınlık ve kıyıya koşut olarak uzanan dağ sıralarıdır. Deniz, ...
Karadeniz Bölgesi
'nde iklimi belirleyen başlıca etkenler denize yakınlık ve kıyıya koşut olarak uzanan dağ sıralarıdır. Deniz, kıyı yakınında mevsimlik sıcaklık farklarının azalmasına ve nemliliğin artmasına neden olur. Dağ sıraları ise, denize bakan yamaçlar ile gerideki kesimler arasında sıcaklık ve yağış bakımından önemli farklar yaratır. Bölgenin doğu kıyılarında kışların ılık geçmesine karşın, batı kıyılarında zaman zaman soğuk baskınları olur.
Bölgenin iç kesimlerindeki en soğuk ay ortalamaları, kıyı kesiminden oldukça farklıdır (Bolu'da 0,1°C, Merzifon'da 0,8°C, Çorum'da -0,6°C, Kastamonu'da 1,4°C, Gümüşhane'de -2,2°C). En sıcak ay ortalaması 19,4°C (Bolu) ile 23,9°C (Amasya) arasında değişir. Bu kesimde ölçülen en yüksek sıcaklıklar Merzifon'da 41,9°C, Amasya'da 43,2°C'dir. İç kesimlerde saptanan en düşük sıcaklıklar İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki istasyonların verilerini anımsatır (Merzifon'da —21°C, Tokat'ta - 23,4°C, Bolu'da -34°C).
Bölgenin yağış rejimi, kıyı ile iç kesimler arasında olduğu gibi birbirinden çok uzak olmayan kıyılar arasında da önemli farklılıklar gösterir. Örneğin Rize'de yıllık ortalama yağış miktarı, 2.300 mm'yken, kuş uçuşu 60 km kadar uzaktaki Trabzon'da 834 mm'dir. Genel olarak doğu kıyılarında yüksek olan yağış miktarı (Hopa'da 1.978 mm, Giresun'da 1.263 mm), Orta Karadeniz Bölümü kıyılarında azalır (Samsun'da 650 mm) ve batı kıyılarında gene yükselir (İnebolu'da 1.025 mm, Zonguldak'ta 1.220 mm, Ereğli' de 1.122 mm).
Kıyı dağlarının gerisindeki iç kesimlerde yağışlar birdenbire azalır. Yıllık ortalama yağış miktarı bu kesimdeki meteoroloji istasyonlarının çoğunda 500 mm'nin altında (Gümüşhane'de 424 mm, Çorum'da 418 mm, Kastamonu'da 461 mm, Tokat'ta 435 mm), hatta Merzifon'da 392 mm düzeyindedir.
Karadeniz Bölgesi'nde yağışların mevsimlere dağılışı, Türkiye'nin öteki bölgelerinde rastlanmayan ölçüde düzenlidir. Bölgenin kıyı kesiminde yağışlı günlerin sayısı genellikle yılın üçte birini aşar ve batıdan doğuya doğru da artar (ortalama olarak Sinop'ta 129 gün, Giresun'da 158 gün, Rize'de 177 gün). Kıyılarda 10'un altında olan kar yağışlı günlerin sayısı, iç kesimlerde 20 gün dolayındadır (ortalama olarak Bolu'da 26 gün). Kıyıda yerin karla örtülü bulunduğu günlerin sayısı, genel olarak, kar yağışlı günlerin sayısını çok aşmaz. Ama iç kesimlerde yerin karla örtülü olduğu günlerin sayısı, kar yağışlı günlerin sayısından çoktur (Bolu'da 39 gün).
Kaynak: Ana Britannica
Bakınız
Bakınız
>
Ege Bölgesi İklim Özellikleri
Pasif Direnme
İç Anadolu Bölgesi İklim Özellikleri
Karadeniz Bölgesi İklim Özellikleri
Bölgenin doğal yapısını büyük ölçüde belirleyen Kuzey Anadolu Dağları, iklim ve bitki örtüsü açısından kıyı ile iç kesimler arasında önemli farklılıkların ortaya çıkmasına yol açar. Deniz etkisiyle kıyı kesimi ılıman ve nemlidir. Bu etki mevsimler arasındaki sıcaklık farklarının azalmasına da yol açar. Dağ sıralarının arasında yer alan iç kesimlerde ise kara ikliminin etkisi görülür. Kıyı kesiminin genellikle ılık ve yağışlı olmasına karşın iç kesimlerde yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlı geçer.
Dağların Karadeniz'e bakan yüzünde kışlar genellikle ılıktır, ama batı kesiminde Balkanlar ya da Karadeniz üstünden gelen soğuk havanın etkileri görülür. Doğu Karadeniz bölümü kıyılarında çok yüksek olan yıllık ortalama yağış miktarı, Orta Karadeniz bölümünde azalır, Batı Karadeniz bölümü kıyılarında gene artar. Bölge kıyılarında kar yağışlı gün sayısı yılda ortalama olarak 10'u aşmaz. Karadeniz Bölgesi'nin iç kesimlerinde mevsimler arasındaki sıcaklık farkları birden artar, yağışlar ise azalır. Kıyı dağlarının ardında yer alan kesimlerde yıllık ortalama yağış miktarı genellikle 500 milimetrenin altındadır. İç kesimlerde kar yağışlı gün sayısı yılda ortalama 20 dolayındadır.
Kaynak : Temel Britannica
Yurdumuzda başlıca üç iklim tipi görülür. Yurdumuzun kuzeyinde yer alan, Karadeniz kıyılarında Karadeniz iklimi görülür Karadeniz'in etkisi altında olan yerlerde Karadeniz ikliminin görüldüğü yerler. Yurdmuzda yağışın bol olduğu, yazların serin, kışların ise ılık geçtiği bu alanlarda yılın hemen hemen tamamında yağış görülür. Karadeniz üzerinden gelen nemli ve ılık hava kütleleri, kıyıya paralel uzanan Kuzey Anadolu dağlarının yamaçlarına çarparak yükselir. Yükselirken taşıdığı su buharı yoğunlaşır ve yağış olarak yere iner.
Her mevsimi yağışlı Karadeniz iklimi 3 tipe ayrılır. Doğu Karadeniz'de (Trabzon,Rize) yağışlar en yüksek değerde, yaz sıcaklığı yüksek, kışları ılıktır. Orta Karadeniz'de (Ordu) yağışları daha azdır. Akdeniz iklimini andırır. Batı Karadeniz'de (Zonguldak,Sinop) yağış az, yazın nem oranı düşüktür. Karadeniz'de denize girme mevsimi Haziran sonu ile Ağustos ortasına kadardır.
Doğu Karadeniz Bölgesi'nin doğusuna hakim olan iklim Türkiye'de tektir. Bölgenin büyük bölümünde ortalama 1000 mm'nin üzerinde yağış görülürken bu oran Rize Hopa arasında bu oran 2400 mm'ye varır. İklim yumuşaktır ve ortalama sıcaklıklar kışın 4 derece yazın ise 25 derece civarındadır. Yıllık sıcaklık ortalaması ise 14 derecedir.
Doğu Karadeniz Bölgesi'nin doğusuna hakim olan iklim Türkiye'de tektir. Bölgenin büyük bölümünde ortalama 1000 mm'nin üzerinde yağış görülürken bu oran Rize Hopa arasında bu oran 2400 mm'ye varır. İklim yumuşaktır ve ortalama sıcaklıklar kışın 4 derece yazın ise 25 derece civarındadır. Yıllık sıcaklık ortalaması ise 14 derecedir.
Karadeniz Bölgesi
kıyı şeridinde, özellikle D. Karadeniz kesiminde her mevsimi yağışlı, ılıman, hemen hemen okyanusal bir iklim görülür. Bütün bu kıyı boyunca, Samsun yöresi dışında, yıllık yağış tutarı 1 000 mm'den çoktur; Rize çevresinde 2 000 mm'yi aşar. Yazlar sıcak (Trabzon ağustos ort. 23°C) ve nemli, kışlar ılık (Trabzon ocak ort. 7,2 °C) ve yağmurludur. B. Karadeniz kıyı şeridinde sıcaklıklar biraz daha düşüktür. Buna karşılık bölgenin iç kesimi şiddetli ve daha az yağışlı karasal iklimin etkisindedir; kışlar çok soğuk (Kastamonu ocak ort. -1,4 °C; ölçülen en düşük sıcaklık - 26,9 °C) ve karlıdır. Yazlar sıcak (Kastamonu temmuz ort. -19,8 °C) ve az yağışlıdır. En yağışlı mevsim, kıyı şeridinde sonbahar olduğu halde iç kesimde ilkbahara rastlar.Kaynak: Büyük Larousse
Ege Bölgesi İklim Özellikleri
Pasif Direnme
İç Anadolu Bölgesi İklim Özellikleri
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR