-lEr ÇOÄžUL EKİ Tür isimlerine gelmiş olarak onların çoğul şekillerini yapar. Kelimeler içinde ilgi kurmaz: dağlar, fikirler, idealler, öğre...
-lEr ÇOÄžUL EKİ
Tür isimlerine gelmiş olarak onların çoğul şekillerini yapar.
Kelimeler içinde ilgi kurmaz:
dağlar, fikirler, idealler, öğrenciler, dertler...
Hususi isimlere getirildiğinde:
1. Aile anlamı katar; -gil ekinin yerine kullanılır, yapım eki görevinde olduğundan ayrılmadan yazılır
Yarın Ahmetlere gideceğiz.
İzmir’e, amcamlara/dedemlere/teyzemlere gideceğiz. (burada hususi isme getirilmemiş.)
Aliler bizlere gelecekler.
2. Benzerleri anlamı katar, kesme işaretiyle tasnif ederek yazılır:
Bu millet nice Fatih'ler, Kemal'ler yetiştirecektir.
Bu topraklarda ne Çaldıran’lar, ne Ridaniye’ler yaşandı.
3. Aynı adı taşıyanları belirtir:
Sınıftaki Ali’ler ayağa kalksın.
Hüseyin’lerin hepsi buraya gelsin.
4. Abartma anlamı katar:
Ezberlemek için ta Almanya’lara gitti.
5. Topluluk terimi bildirir:
Türkler, Yunanlar, Adanalılar, Konyalılar...
Bunların haricinde:
-İkilemeler yapar:
Seneler yılı bekledik.
-Abartma anlamı katar, kimi zaman “bir†kelimesiyle beraber bu anlamı verir:
Ateşler içinde kıvranıyordu.
O gün dünyalar bana ait olmuştu.
Valizler dolusu kitapları ne süre almıştı.
Bir kumaşlar almış, görmelisiniz.
Bir bahçeler var, sözle anlatılmaz.
Bir zamanlar ne kadar şendik.
-Çoğul zamirlere getirilerek yine çoğul yapar:Biz, sizler
-Saygı ya da alay anlamı katar:
Dostumuz nedense bizi çağırmamışlar.
Müdür Bey döndüler mi?
-Her anlamı katar:
Akşamları erken yiyecek yeriz.
Sabahları geç kalkarım.
-“Yaşâ€ kelimesine getirilerek yaşça yaklaşıklık bildirir:
O süre hemen hemen sekiz yaşlarında idi.
İyelik üçüncü çoğul eki ve kişi eki ile karıştırılmamalıdır.
Çocuklar (çoğul eki) annelerini (iyelik eki) bekliyorlar (kişi eki).
YORUMLAR