MAH a. (fars. mah, meh). Esk. 1. Gökteki ay: “Çıkıp taht-es semada kadrini pest eyledi mahın gel" (Nedim, XVIII. yy.). 2. Yı...
MAH a. (fars. mah, meh). Esk.
1. Gökteki ay: “Çıkıp taht-es semada kadrini pest eyledi mahın gel" (Nedim, XVIII. yy.).
2. Yılın on ikide birlik bölümü, ay.
3. Genç ve güzel kimse.
4. Mah-ane, mah-yane (MAHANE). || Mah -be-mah, aydan aya, bir aylık. || Mah-cebin, ay alınlı; alm açık, namuslu. || Mah-çehre, ay yüzlü; güzel çehreli. || Mah-gâne, mah -vare, aylık. || Mah-lika ya da meh-lika (MEHLİKA). || Mah-pare ya da meh-pare (MEHPARE). || Mah-perest, aya tapan; sevgilisini taparcasına seven. || Mah -perver, ay seven; mehtaplı gece için kullanılır: “Bana tasvir eder o sevdamı / bir beyaz kuş ki nevha-i perverdir / bir beyaz leyl-i mah-perverde" (Tevfik Fikret). || Mah -peyker, mah-ru, mah-talat, ay yüzlü: "Ayın ondördünü yâd ettirir bir mâh-talat var" (Nedim, XVIII. yy.). || Mah-ruh, ay yanaklı; beyaz tenli. || Mah-şid, ay; ay ışığı, mehtap. || Mah-tab (mehtap). || Mah-var, mah-veş, ay gibi, aya benzeyen; güzel, sevgili. || Mah-ı alem-ârâ, mah-ı âlem -efruz, dünyayı aydınlatan ay; sevgili. || Mah-ı arş-ârâ, göğü süsleyen ay; sevgili. || Mah-ı hal, içinde bulunulan ay. || Mah-ı kameri, arap takvimine göre düzenlenmiş ay. || Mah-ı Kaşgar, Kaşgar ayı; güzel türk kızı. || Mah-ı Kenan, Filistin ülkesinin ayı; Yusuf peygamber || Mah-ı muharrem, muharrem ayı: “Hasret-i lezzet-i tîginle dem -i matem olur/ Garra-yı mah-ı muharrem gibi" (Namık Kemal). || Mah-ı münir, parlak ay: "Mah-ı münir o sükûnet içinde zuhur etti" (Samipaşazade Sezai, XIX. yy ). || Mah-ı nev, yeni ay; hilal. || Mah-ı siyam, mah-ı ruze, ramazan ayı: "Bir gün evvel erişip geldi hele mah-ı siyam" (Nedim, XVIII. yy.). || Mah-ı si-ruze, otuz gün çeken ay; çok kısa; narin kadın. || Mah-ı sitare, ay talihli; talihi açık. || Mah-ı şeb-ârâ, mah-ı şeb-efruz, geceyi aydınlatan ay; sevgili. || Mah-ı taban, parlak ay: "Aşk ve muhabbet âlemlerinin ruh-efza-yı ulviyeti olan mah-ı taban, kemal-i sükûn ve sükûnetle derece derece itila etmeye başladı" (Samipaşazade Sezai, XIV. yy.). || Mah-ı temani, Yemen ülkesinin ayı; Hz. Muhammet.
*-*Tasav. Mah-ı nev, tarikata yeni giren.
1. Gökteki ay: “Çıkıp taht-es semada kadrini pest eyledi mahın gel" (Nedim, XVIII. yy.).
2. Yılın on ikide birlik bölümü, ay.
3. Genç ve güzel kimse.
4. Mah-ane, mah-yane (MAHANE). || Mah -be-mah, aydan aya, bir aylık. || Mah-cebin, ay alınlı; alm açık, namuslu. || Mah-çehre, ay yüzlü; güzel çehreli. || Mah-gâne, mah -vare, aylık. || Mah-lika ya da meh-lika (MEHLİKA). || Mah-pare ya da meh-pare (MEHPARE). || Mah-perest, aya tapan; sevgilisini taparcasına seven. || Mah -perver, ay seven; mehtaplı gece için kullanılır: “Bana tasvir eder o sevdamı / bir beyaz kuş ki nevha-i perverdir / bir beyaz leyl-i mah-perverde" (Tevfik Fikret). || Mah -peyker, mah-ru, mah-talat, ay yüzlü: "Ayın ondördünü yâd ettirir bir mâh-talat var" (Nedim, XVIII. yy.). || Mah-ruh, ay yanaklı; beyaz tenli. || Mah-şid, ay; ay ışığı, mehtap. || Mah-tab (mehtap). || Mah-var, mah-veş, ay gibi, aya benzeyen; güzel, sevgili. || Mah-ı alem-ârâ, mah-ı âlem -efruz, dünyayı aydınlatan ay; sevgili. || Mah-ı arş-ârâ, göğü süsleyen ay; sevgili. || Mah-ı hal, içinde bulunulan ay. || Mah-ı kameri, arap takvimine göre düzenlenmiş ay. || Mah-ı Kaşgar, Kaşgar ayı; güzel türk kızı. || Mah-ı Kenan, Filistin ülkesinin ayı; Yusuf peygamber || Mah-ı muharrem, muharrem ayı: “Hasret-i lezzet-i tîginle dem -i matem olur/ Garra-yı mah-ı muharrem gibi" (Namık Kemal). || Mah-ı münir, parlak ay: "Mah-ı münir o sükûnet içinde zuhur etti" (Samipaşazade Sezai, XIX. yy ). || Mah-ı nev, yeni ay; hilal. || Mah-ı siyam, mah-ı ruze, ramazan ayı: "Bir gün evvel erişip geldi hele mah-ı siyam" (Nedim, XVIII. yy.). || Mah-ı si-ruze, otuz gün çeken ay; çok kısa; narin kadın. || Mah-ı sitare, ay talihli; talihi açık. || Mah-ı şeb-ârâ, mah-ı şeb-efruz, geceyi aydınlatan ay; sevgili. || Mah-ı taban, parlak ay: "Aşk ve muhabbet âlemlerinin ruh-efza-yı ulviyeti olan mah-ı taban, kemal-i sükûn ve sükûnetle derece derece itila etmeye başladı" (Samipaşazade Sezai, XIV. yy.). || Mah-ı temani, Yemen ülkesinin ayı; Hz. Muhammet.
*-*Tasav. Mah-ı nev, tarikata yeni giren.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR