Osilatör Nedir?

Osilatör , alternatif elektrik akımı üretmekte kullanılan elektronik aygıt. Osilatörlerde çoğu zaman bir rezonans devresi (seri ya d...

Osilatör

, alternatif elektrik akımı üretmekte kullanılan elektronik aygıt.

Osilatörlerde çoğu zaman bir rezonans devresi (seri ya da paralel bağlanmış bir sığaç ile bir indüktanstan oluşan dönem) ile yükselteç olarak çalışan elektron lambası ya da transistorlar bulunur. Yüksek frekanslı osilatörlerde, üretilen akımın frekansının belirli bir değerde olması ve durağan(durgun) kalması isteniyorsa,piezoelektrik kristal (çoğu zaman kuvars kristali) kullanılır; kristalli osilatörlerde devrenin titreşim frekansını kristalin çok kati değerdeki rezonans frekansı belirler. Radyo ve tv vericilerinde taşıyıcı dalgayı üreten osilatörler çoğu zaman kristalli türdendir.

Kaynak:Ana Britannica

Osilatör,

elektronik devrelerde, kare, testere ve üçgen elektrik sinyallerini veren elektronik düzenektir.

Düşük frekans osilatörleri (LFO) 0.1Hz ile 10Hz arasinda dalgalar üretirler.

Doğru akımdan, herhangi bir devreyi ya da aleti beslemek için yüksek güçte bir AC akımı oluşturan osilatorlere invertör adı verilir.

Emek verme Prensibi ve Kullanım Alanları

Osilatörler belli frekanslarda kare,sinüs,üçgen ya da testere dişi biçiminde sinyal üretmeye yarayan geribeslemeli yükselteç(yükseltici)lerdir. Öteki bir deyişle kendi kendine sinyal üretebilen elektronik bir elemandır.

Bir osilatör çıkış sinyalinden almış olduğu sinyali kendi sinyali icra eden bir yükselticidir. Osilatör ilk çalıştırıldığında frekans belirleyici devredeki bir akım dalgası istenilen osilasyon frekansında dönem karşısında bir gerilim indükler(elektrik akımı oluşturmak). Bu gerilimin bir kısmı dönem uçlarına yine uygulanır ve devrenin karşısında görülecek şekilde yükseltilir. Aynı işlem onlarca kere yapılarak istenilen seviyeye erişilmiş olunur.

Osilatörler tv, radyo, telsiz, alıcı ve vericiler, FM alıcı ve vericiler şeklinde sistemlerde; genel olarak elektronik komünikasyon sistemlerinde ve otomasyon sistemlerinde yaygın şekilde kullanılmaktadır. Kullanım amacı üstünde durmak gerekirse; karışık sistemlerde elemanlar görevlerini yerine getirebilmek için değişik tipte sinyallere gereksinim duyarlar, mesela bir mikrodenetleyicinin yazılmış olan programı yürütebilmesi için bir kare dalga (clock darbesi) sinyal ile tetiklenmesi gerekmektedir. Kısaca en genel ifadeyle osilatörde amaç istenilen yerde istenilen oranda ve istenilen türden sinyalin üretilmesini sağlamak ve elemanların gereksinimlerini gidermektir.

Harmonik Osilatör

Harmonik osilatör sinüzoid dalgalar üretir.

Harmonik osilatörleri oluşturmanın çesitli şekilleri vardır. Bunlar;

• Armstrong osilatöru
• Hartley osilatöru
• Colpitts osilatöru
  
  
  
• Clapp osilatöru
• Gecikmeli hat osilatöru
• Pierce osilatöru (kristal)
• Faz kaymali osilatör
• RC osilator (Viyana köprüsü ve "İkiz-T")
• Çapraz bağlı LC osilatörü
• VaĞkáޙ osilatöru
• Opto-Elektronik osilatör

Gevşeme Osilatörü

Genel anlamda kare ya da testere dişi şeklinde, sinüs olmayan dalga şekilleri üretmek için kullanılır. Bu tip osilatörler, bir kapasitörü periyodik olarak boşalım eden transistor şeklinde doğrusal olmayan bir eleman kullanir.

Bu tip osilatörler çağıl devrelerde saat sinyali üretmede kullanılır.