Oyun Terapisi

OYUN TERAPİSİ VE TANIMI Yetişkinler için danışmanlık ne ise çocuklar için de oyun terapisi odur. Oyun terapisi kelimeler yerine oyu...

OYUN TERAPİSİ VE TANIMI

Yetişkinler için danışmanlık ne ise çocuklar için de oyun terapisi odur. Oyun terapisi kelimeler yerine oyuncakları koyarak/kullanarak küçüklere kendilerini ifade edebilmelerine destek sunar.

Oyun terapisi evlatların uyumlu ve mutlu bir biçimde yaşamalarını hedefleyen gelişimsel bir terapi şeklidir.Oyun terapisi, oyunla çocuğun kendini ifade edebilmesi için tabii ortamda bulunması temeline dayanır.

Oyun ve oyuncaklar kullanılarak çocuklar ile haberleşme-iletişim kurmaya, sorunlarını çözmelerine ve negatif davranışlarını değiştirmelerine destek olunur.

Evlatların oyunları ve oyuncakları kullanarak kendilerini ifade etme gereksinimlerini odaklanan hususi bir süreçtir. Kendilerine güvenli bir ortam sunan eğitimli bir oyun terapisti ile istedikleri şekilde oynayabilmeleri için cesaretlendirilirler. Bu süreçte küçüklere duygusal sorunlarını ifade edebilmeleri için değişik türde pek çok oyuncak sunulur. Evlatların kendilerini sanat, drama ve düşlem içeren oyunlar yöntemiyle ifade edebilmeleri için fırsatlar yaratılır.

OYUN TERAPİSİ NE İŞE YARAR?


Oyun, yaşamın şartlarına uyumda güçlük çeken evlatları tedavide en uygun metottur. Evlatların kendilerini kelimelerle ifade edebilecek zihni yeteneklerden yoksun oldukları için, kendilerini oyun üstünden daha akıcı bir biçimde ifade ederler. Oyun terapisi onlara kendilerini en rahat şekilde ifade edebilecekleri ortamları sunar.

OYUN TERAPİSİNDEN YARAR SAĞLAYAN VAKALAR


• Ailede yaşanmış olan çatışma,boşanma yada ayrılık ile ilgilenen çocuklar,

• Duygusal, fizyolojik yada cinsel tacize uğramış çocuklar,

• Evlat edinilmiş yada koruyucu aileye verilmiş çocuklar,

• Sevilen birinin ölümü yada hastalığı kadar kaybın neticeleri ile uğraşan çocuklar,

• Hastaneye yatırılmış çocuklar,

• Aile içi sertlik gören çocuklar,

• Dikkat Eksikliği Bozukluğu tanısı almış çocuklar

• Oldukça fazla kaza yada hastalık geçirmiş çocuklar.


OYUN TERAPİSİNİN YARARLARI

• Çocuğun duygularını ifade etmesini kolaylaştırır,

• Kendine itimatı ve duygusal yeterliliğin kıymetini arttırmak,

• Çocuğun yaşamındaki travmatik olayların yarattığı anksiyeteyi azaltmak,

• İnsanlar arası ilişkilerde sıhhatli bağlar yaratır yada bu ilişkileri arttırır,

• Yerinde ve uygun davranmanın kıymetini artırır.

BİR ÇOCUĞUN OYUN TERAPİSİNE İHTİYACI OLDUĞUNA NASIL KARAR VERİLİR?

Çocuklar, evindeki ya da okuldaki değişimlere adaptasyonda, aileden birinin ölümünde, ebeveyninin boşanmasında, zor dönemlerden geçebilirler. Bir takım evlatların bu dönemlerde öbürlerinden daha çok desteğe ihtiyacı olur. Çocuğun hayatındaki ebeveyn, öğretmen ya da başka bir erişkin, çocuk hakkında kaygı duyarsa, oyun terapisi destek olabilir.


OYUN TERAPİSİ ODASINDA HANGİ OYUNCAKLAR VARDIR, NEDEN?

Oyuncaklar, evlatların hislerini ifade etmelerini kolaylaştırıcı özellikleri olanlardan seçilir. Örneğin kuklalar, bebekler evleri, boya ve balçık ekranda görülen pencereden bazılarıdır. Oyuncaklarla iyi mi oynanacağı seçiminin küçüklere bırakılması gerekir. Bununla birlikte oyuncaklar güvenilir, dayanıklı ve devamlı kullanılabilmeye uygun olmalıdır.


BİR ÇOCUĞUN NE KADAR SüRE İLE OYUN TERAPİSİ ALMASI GEREKİR?

Çocuktan çocuğa değişiyor bu süre. Bununla birlikte bu sürenin uzunluğu yada kısalığı çocuğun yaşamış olduğu travmanın ciddiliği ve çocuğun vakası iyi mi algıladığı önemlidir.


OYUN TERAPİSİ İLE ÇOCUKLA EVDE OYNAMANIN FARKI NEDİR?

Oyun terapisi oyun odasında empati, kabul ediliş ve anlayış havasını oluşturabilmek suretiyle eğitim almıştır. Oyun terapisi oyun ile aynı şey demek değildir. Oyun terapisi evlatların yaşam şartlarına tabii olarak verdiği reaksiyonları ortaya dökmesine olanak verir. Eğitimli bir oyun terapistinin varlığı çocuğun kendini kabul edilmiş ve anlaşılmış olarak hissetmesine ve denetim hissini ya da zor durumların farkına varılabilmesine uygun ortam sağlar.

NEDEN OYUN TERAPİSİ

Çocuklar oyun oynamayı severler. Yetişkinler kadar duygularını anlayabilme ve becerileri gelişmemiştir. Bundan dolayı oyunla küçüklere deneyimlerini ve duygularını ifade etme fırsatı sunulduğundan iyileştirici özelliği vardır. Çocuklar; oyunlarında davranışlarını etkileyen kızgınlık, üzüntü, korku yada hayal kırıklığı benzer biçimde duyguları terapistin sağlamış olduğu güvenli bir ortamda canlandırabilirler.

Oyun terapisi evlatların;

•His ve fikirlerini ifade etmelerine

•Zihinsel ve fizyolojik fikirlerini geliştirmelerine destek sunar.

Bir ÇOCUĞUN OYUN TERAPİSİNE İHTİYACI OLDUĞUNA NASIL KARAR VERİRSİNİZ

Çocuklar, evindeki ya da okuldaki değişimlere adaptasyonda, aileden birinin ölümünde, ebeveyninin boşanmasında, zor dönemlerden geçebilirler. Bir takım evlatların bu dönemlerde öbürlerinden daha çok desteğe ihtiyacı olur. Çocuğun hayatındaki ebeveyn, öğretmen ya da başka bir erişkin, çocuk hakkında kaygı duyarsa, oyun terapisi destek olabilir.


OKUL ORTAMINDA OYUN TERAPİSİ

Oyun terapisi bir metottur ve bu yöntem yardımıyla çocuğun tabiatı oyun vasıtası ile ifade bulur. Oyun terapisi etkin olarak 3 ile 8 yaş içinde bulunan düzgüsel düzeydeki çocuklarda kullanılır. Aile problemleri ile bunalmış küçüklere (boşanma, kardeş rekabeti, v.s.), tırnak yiyen, yataklarını ıslatan, agresif yada gaddar olan, toplumsal gelişimi geri olan yada istismar kurbanı olan küçüklere uygulanır. Bununla birlikte hususi eğitim alan ve bozukluklarının membaı anksiyete yada duygusal karmaşa olan küçüklere da uygulanır.

Oyun terapisi uygulayanlar bu metotun, çocuğa gerçek ortamda yapamayacaklarını, oyun terapisi ile yaşamlarının ufak bir parçasını maniple etme şansı verdiğine inanırlar. Hususi olarak seçilmiş materyallerle oynayarak ve müdahale etmeyen bir kişinin rehberliğinde çocuk, hislerinin rolüne bürünür ve bastırılmış duygularını yüzeye çıkararak onlarla yüzleşir ve onlarla iyi mi başa çıkacağını öğrenir. Bunun en psikoterapötik formu, uygulayıcının koşulsuz olarak çocuğun söylediklerini ve yaptıklarını kabul etmesidir. Uygulayıcı hiçbir vakit çocuğa karşı duygularını yansıtmaz, çocukla tartışmaz, ahlak dersi vermez yada çocuğa hatalı bulunduğunu söylemez. Çocuğa cezanın var olmadığı bir ortamda bulunmuş olduğu hissettirilmelidir. Ortam izin verici olduğunda dahi, bir takım kati sınırlar çizilmelidir. Materyallere zarar verilmeyeceği, uygulayıcıyı incitilmeyeceği yada bu oyunun belli başlı bir süre devam edeceği benzer biçimde sınırlar getirilmelidir.

Pek çok psikolog, danışman yada başka profesyoneller bu metodu yalnızca kendilerinin yargılama yetkisinin olduğu bir yöntem olarak görebilirler. Uzun dönemli ve derinlemesine bir danışmanlığa başvurduklarında haklı olabilirler. Bununla birlikte, bu yöntem psikologlar, toplumsal hizmetler uzmanları ve okullardaki rehber öğretmenler tarafınca kullanılmaktadır. Bu yöntem, bir öğretmenin sınıfta daha az şiddetli problemler üstünde emek vermesi için, rahatlıkla modifiye edilebilir. Bir davranışı yönetmeyi seans öncesinde planlamak, ailelerden ve yöneticilerden izin almanın en iyi yoludur.


OYUN TERAPİSİ İLE İLGİLİ MESLEKLER

•Çocuk psikoterapistleri

•Sanat terapisti

•Psikiyatri hemşiresi

•Rehber ve Ruhsal Danışmanlar

•Toplumsal görevli

•Danışman/Psikoterapist

•Uğraş terapisti.

pdrciyiz.bizler

• 
  İş ve Uğraşı Terapisi Teknikeri


• 
  Engelli Çocuklarda Uzay Terapisi


• 
  Gestalt Terapisi

Çocuklarda Oyuncakların Anlattıkları

Çocuklarımız kimi zaman biz istemesek de bir takım oyuncaklara karşı daha ilgili, davranabilirler.Bu konuyu da bize bir işaret bulunduğunu biliyor muydunuz?

Top: etkileşim, ilişkiler, itimat, tekrardan değerlendirme, rekabet, itimat tazeleme…


Otomobiller: hareketlilik, güç, kaçış, güvenlik, korunma, seyahat, savunmalar, aile sorunları…


Biberon: bebeklik dönemine geri dönme, bakım, oralite, başa çıkma mevzuları, bebekler, kardeşler, idrara çıkma…


Dürbün: ilişki(yakın/uzak), gözetleme, avlanma, bulma, arama, yakınlık, kendini değerlendirme…


Bebekler: kişilik kimliği, bebeklik dönemine geri dönme, kardeş, anatomi, rekabet, yakınlık, arkadaşlık…


Fotoğraf makinesi: kanıt, onaylama, teyit etme, geçmiş, gerçek, kanıt, değişiklik, hafıza, bilgi…


Kutu: sır, malum/bilinmeyen, gizlenmiş, denetim, kapsama, sınırlar, inanç, teyit etme, armağan, kişilik, itibar…


Tabaklar/yiyecek pişirme: ilgilenme/şefkat gösterme, kutlama, güvenlik, oralite, dikkat, dikkatsizlik, talepler…


Silahlar: saldırganlık, denetim, kızgınlık, düşmanlık, güç, ölüm, üzüntü, ihlal etme, korunma, sınırlar vb…


Oyuncak ayı: ısı, bakım verme, güvenlik, arkadaşlık, kendini koruma…


Kedi: nazik, bağımsız, sıcak, çevik, tembel, ruh hali değişim gösteren, hesapçı, meraklı, kayıtsız,vb…


Köpek: korunma, saldırganlık, dost, evcil hayvan, yoldaş, sadakat,vb….


Kartal: özgürlük, saygı, kaçış, avcı, mesafeli, takdir edilen, gözetleme, bağımsız, otonom,vb…


Fil: yavaş, kuvvetli, nazik, ezik, istikrarlı, hantal,vb…


At: güç, hız, kaçış, güzellik, firari, istikrarlı, dayanıklılık, temas, yardım, içsellik, saygı,vb…


Kuzu: savunmasızlık, şefkatle bakıp büyütme, koruma, masum, bebek, kurtarma,vb…


Aslan: güç, çekince, denetim, hız, hükümdar, haşmetli, gururlu, azametli, avcı, gezinen, baba, otorite, soyluluk, serseri, göz ürkütücü, saldırgan


Kale/şato: ev, otorite, korunma, girilemez, sınırlar, geçmiş, aile, soğuk, katılık, güç, güvenlik, gövde sınırı, vb…


Mağara: korunma, korunan, saklanmış, gizli saklı, bilinmeyen, sığınak, tutarsız hisleri yaşama,


Banka: kıymet, eder, güvenlik, yitik, saygınlık, saygınlık, sır, aile vb…


Sahil: güvenli, özgür, neşeli, dokunsal, güvenli, çocuksu, vb…


Ev: yuva, güvenlik, içsel, koruma, çatışma, evlilik, ebeveynler, vb… anlamlara geliyor olabilir.


Burada Deneyimsel Oyun Terapisinde kullanılan oyuncakların çok ufak bir bölümü mevcut. Oyuncakların anlamları elbet mutlak değildir. Evlatların yaşlarına, yaşamakta oldukları sorunlara, tercih ettikleri oyunlara ve oyun içinde birbirleriyle kullanılma durumlarına gore oyuncakların taşıdıkları mana ortaya geliyor. Çocuklar içinde bulundukları pozitif yönde ya da negatif durumları oynadıkları oyunlar ve oyunlarda seçtikleri oyuncaklar vesilesiyle bizlerle paylaşıyor. Deneyimsel Oyun Terapisi küçüklere verdiği güvenle yaşanmakta olan vaziyet ne kadar zorlayıcı olursa olsun küçüklere kendilerini ifade edebilmeleri için özgür bir ortam yaratır

Derlemedir

Filial Oyun Terapisi

MsXLas.org

Ebeveynler ve çocuklar arasındaki kronik ve şiddetli bir ortaklık eksikliği, ebeveynler ve başka aile fertleri için olmasıyla birlikte, çocuk için de kararlı problemler yaratacaktır.


D.W. Winnicott'a (1992) gore, bir fert olarak çocuk gibisi yoktur. Evlatların davranışlarını idrak etmek, fakat ebeveyn ve evlatları bağzı olarak incelemekle gerçekleşir. Eğer evlatların davranışlarında bir problem var ise, genellikle takımın davranışlarında da bir problem var anlamına gelir.


Üzüntü çeken ya da ustalaşmış desteğe gereksinim duyan evladı terapiye götürmek, aileler için başlı başına itimat eksikliği yaratmaktadır. Bundan ötürü aile ne kadar çalışmanın içine dahil edilirse, o denli başarı elde edilir. Şu unutulmamalıdır ki çocukla terapistin ilişkisi ne kadar kuvvetli olursa olsun, çocuğun ailesiyle olan ilişkisinden sonrasında gelmektedir. Bundan dolayı aileye yalnız evladı terapiye getirmek için değildir, bununla beraber onun gereksinim duyan ve kendi başına yapmış olduğu değişimleri desteklemesi için gereksinim duyulur.


Filial terapinin temelleri 1960'larda Bernard ve Luise Guerney tarafınca atılmıştır. Guerney, hasta odaklı oyun terapisinde aile eğitme metotlarını ilk kez kendi evlatları üstünde denemiştir. Onun orijinal modeline gore, aileler haftada bir kez olmak suretiyle 12 ay süpervizyon gruplarına iştirak etmiştir.


Guerney'e (2003) gore, filial terapi 3-10 yaş arasındaki büyük bölümü çocuğa uygulanabilir.


Filial oyun terapisi, aile çocuk arası ilişkiyi, aileye mühim teknikler öğreterek, terapötik bir tabloda, çocuğunun toplumsal, duygusal ve davranışsal sorunlarını, düşünsel sağlıklarını güçlendiren yoldur. Filial terapi ailelere yönelik ve ailelerin direkt evlatlarının davranışları üstüne eğitildiği, çocuk odaklı bir psikoeğitimdir.


Filial oyun terapisinin odağı, ailelerin, evlatlarının yaşamında terapötik bir üye olabileceğidir. Gaye; aileleri, evlatlarının davranışlarını anlama ve değiştirmede geliştirmektir.


Ailelerce uygulanan oyun seanslarının kuramsal temeli Axline'ın(1947,1969) hasta odaklı oyun terapisi modeline dayanmaktadır. Axline ise bu methodu Rogers'ın (1951) hasta odaklı terapi modelinden, non-diretktif oyun terapisine adapte etmiştir.


Landreth'e (2002) gore, filial oyun terapisinde empati yalnız sorun çözme odaklı değildir. İlk olarak aile-çocuk arası ilişkiyi, evladı kabul etmeyi ve çocuğun oyun esnasında liderlik edebilmesini sağlama amaçlıdır. Bu empatik yaklaşımda kendini güvenli bir aile ilişkisi içinde gören çocuk, oyun esnasında kendini daha iyi değerlendirebilir, duygularını daha iyi anlamış olur ve bu durumu ailesiyle paylaşır hale gelir.

Filial terapide ailelere beş temel beceri

1.Evlatlarının problemleri üstüne anlaşabilme,

2.Onların ihtiyacını anlayabilme,

3.Pozitif ve işlevsel aile-çocuk ilişkisi geliştirme,

4.Oyunun, çocuğun hayatındaki önemini anlama,

5.Anlayışlarını değişiklik yapma, ve bu durumu her gün uygulama.

Çocuğun ilk büyük oyuncağı ebeveynidir. Bebekliği ve çocukluğu süresince, onunla oynanan, beraber meydana getirilen oyunculuklar ve onun sorularına verilen pozitif yönde tepkiler çocuğun duygusal sağlığının, esenliğinin ve kendine güveninin temel noktalarıdır.

Filial oyun terapisinde ailelerden, terapi için kullanılacak olan oyun materyallerini yalnız hususi oyun zamanında kullanmaları istenir.


Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklardaki aile eğitimi programlarında;

• Ebeveynlik becerilerinin ve güvenin arttırılması
• Stresin azaltılması
• Aile ilişkilerinin düzeltilmesi
• Bozukluğun hem birincil hem de ikincil belirtilerinin azaltılması amaçlanır.
• Çocuklar her gün oyun oynamaya gereksinim duyar. Her gün çocukla ona eşlik edilirse, uzun solukta mutlu, akıllı olacak ve ilişki epey güçlenecektir. (Auerbach S., Çocuk Yetiştirmede Oyunun Önemi, s. 45).

Çocuğa ilginin pozitif yönde şekilde aktarılması bu uygulamanın özünü oluşturur. Ona ilgi göstermek, onu övmek pozitif yönde pekiştireçlerdir, böylelikle pozitif yönde davranışlarını arttırması olasılığı da artar.


Etkili haberleşme-iletişim becerileri, iletişimde ebeveynin bizler bilincinde olması ile gerçekleşir. Bizler bilincinin göstergesi; duyguları tanımak, evladı değiştirmeye emek vermeden olduğu benzer biçimde kabul etmek, problem olduğunda probleminin kimde bulunduğunu saptamak, sıhhatli bir iletişime nelerin engel bulunduğunu bilmek ve iletişimi bozan engelleri kullanmamaktır.

Oyun terapisindeki aile alınması, terapinin süresinde ve bununla beraber başarıya ulaşmış sonuçlar almada oldukça etkilidir.

Filial oyun terapisinde aileler çocuklarıyla 30 dakikalık oyun zamanı geçirirler.

Nina Rye‘e (2005) gore bu oyunun karakteristikleri;

• Aile çocuğa 30 dakika süresince dikkatlerini bölmeden verirler.
• Oyuna çocuk liderlik eder.
• Aile evladı daha sakin dinler ve onu anlayarak iletişime girer.
• Aile çocuğun davranışlarına sınır koymayı öğrenir.
• Guerney (1964) filial terapinin altını şu 11 mevzuda çizmiştir*]Çocuğun hayatıyla ilgili olan her şey, çocuğun oluşturduğu ilişki etrafında anlaşılır hale gelir.
• Gerçekleşen değişiklik aile sisteminde ortaya çıkar.
• Çocuğun değişimindeki birincil getiri, çocuğun yaşamının terapist tarafınca ya da aile tarafınca daha iyi anlaşılmasıdır.
• Filial terapide ebeveyn yalnız yardım eden değildir bununla beraber yardım alan da olur.
• Ebeveyn evladı için oyun terapistinin rolünü çok iyi öğrenmiş olur.
• Öğrendikleri bu oyun teknikleri yardımıyla kısa süre önce bilincinde varmadıkları şahsi mevzularına da ışık tutabilirler.
• Kısa bir süreliğine de olsa, rol değişimi, hasta odaklı ailenin nazar açısını değiştirmeye hizmet eder.
• Ebeveyn, çocuğuna karşı bu hususi oyun zamanlarında oldukça kuvvetli bir anlayış geliştirir.
• Ailenin çocuğa olan dikkati, kısa sürede de olsa, daha terapötik bir boyuta çıkar.
• Ailenin terapist olarak görevi, bu terapötik anlayışı hem çocuk, hem aile hem de çocuk-aile arası ilişki için gelişir.
• Aileler için filial terapinin en büyük faydası, kendilerinde terapistin yapmış olduğu benzer biçimde, çocuklarını değiştirmede etkili oldukları potansiyeline olan inançlarının artmasıdır.
• Oyun esnasında çocuğun dikkatini toplamak, odaklamak ve dağıtmamak için; bekleneni kendisine açık bir şekilde anlatmak, göz teması oluşturmak, görünebilir konumda olmak, etrafını dikkatini dağıtacak materyallerden arındırmak, ve başardıkları için övmek çok önemlidir.
• Dikkat eksikliği olan çocukla annesinin oyun tekniklerini uygulanması çocuk için ilgi çekici ve cesaretlendirici olur. Anneyle iletişimini ve paylaşımını arttırır. Aniden çok duyusunu kullanmasını sağlayarak, etkin alınması gerektirirler. Bundan ötürü toplumsal becerileri artar ve özgüvenleri gelişir.
• Evlatların “yanlışâ€ yaptıkları bir sürü davranış yönergeyi doğru şekilde algılamama sebebiyledir.

Yönergelerin verilmesinde uygulanabilecek ipuçları;

• Çocuğun dikkatini çekene kadar beklemek,
• Tamamen sessizleşmeden yönergeyi vermemek,
• Kati, yavaş ve açık olarak anlatmak,
• Konuşurken gözlerine bakmak,
• Aniden çok duyusuna hitap eden yönergeler vermek,
• Ne yapılması icap ettiğini örneklemek,
• Bir defada oldukça fazla yönerge vermemek,
• Anlayıp anlamadığını denetlemek.

Derlemedir

"Kuşlar uçar, balıklar yüzer ve çocuklar oynar"

Oyun terapisi evlatların tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Enstitümüzde yalnız 3-9 yaş arası küçüklere yönelik olarak uygulanmaktadır. Genel olarak çocuğa bir yönlendirme yapmadan ya da müdahalede bulunmadan bir takım hususi teknikler kullanılarak oyun oynanır.


Çocuğun oyun esnasında gerçek yaşamdaki sorunlarını çözmesi amaçlanır. Bu terapi hakkında 1960'lı yılların başından bu yana meydana getirilen araştırmalar çok pozitif yönde sonuçlar vermektedir. Bilişsel Davranışçı Terapi sistemleri,metotları ile oyun terapisinde ise Çocuk Merkezli Oyun Terapisi'nin aksine bu terapi şeklinde danışman çocuğa oyun esnasında yönergeler verebilir, onun spesifik olarak belirgin aktivitelerde bulunmasını isteyebilir.

Tedavi amaçlı meydana getirilen bu yönlendirmelerle çocuk problemleri ile iyi mi başa çıkacağını öğrenmeye başlar. Gerçek hayatta karşılaşmış olduğu zorlukları ya da iç dünyasında yaşamış olduğu problemleri aşmayı öğrenir.


Alıntı: Rasyonel Psikoloji

• 
  İş ve Uğraşı Terapisi Teknikeri


• 
  Engelli Çocuklarda Uzay Terapisi


• 
  Gestalt Terapisi

Kaynak:msxlabs.org