Ayakkabı : 1. Bir minarede kürsü bölümünden gövdeye geçişi elde eden hunik bölüm. 2. Ayrık betonarme temel, sömel. 3. Bir sütunun, b...
Ayakkabı : 1. Bir minarede kürsü bölümünden gövdeye geçişi elde eden hunik bölüm. 2. Ayrık betonarme temel, sömel. 3. Bir sütunun, bir dikmenin taban kısmı. 4. Çarık. 5. Masa, iskemle, karyola benzer biçimde mobilyaların ayaklarının altına geçirilen maden ya da plastik parça
Ayakkabı Gagalı Leylek (Balaeniceps rex)
Ayakkabı
Örnek: Ökçesi basık pabucunun içinde kara ve çatlak topuklu ayakları ellerinden ziyade ortadadır. Y. K. Karaosmanoğlu
Masa, iskemle vb. mobilyaların ayaklarına takılan metal ya da plastik eklenti.
İletken telleri elektrik birimlerine bağlayan ya da cıvatalı bağlantıyı elde eden parça.
Bina kolonlarının temeldeki basma yüzeyinin geniş ve daha kuvvetli olarak yoğunlaştırılmış kısmı.
Karartıcıda bulunan bobin süresince kayarak ışığın voltajını indirip yükselten iletken.
Bk. durduraç pabucu
Örnek: Ökçesi basık pabucunun içinde kara ve çatlak topuklu ayakları ellerinden ziyade ortadadır. Y. K. Karaosmanoğlu
Masa, iskemle vb. mobilyaların ayaklarına takılan metal ya da plastik eklenti.
İletken telleri elektrik birimlerine bağlayan ya da cıvatalı bağlantıyı elde eden parça.
Bina kolonlarının temeldeki basma yüzeyinin geniş ve daha kuvvetli olarak yoğunlaştırılmış kısmı.
Karartıcıda bulunan bobin süresince kayarak ışığın voltajını indirip yükselten iletken.
Bk. durduraç pabucu
PABUÇ a. (fars. pa ve püş, pâ-püş, ayak örtenden).
1. Ayakkabı.
2. Kimi mobilyaların ayaklarına, döşemeyi zedelememesi için takılan çoğu zaman plastikten kılıf.
3. Ayakkabı ağızlı, her şeye karşılık veren, ileri geri konuşan kimse için kullanılır. || Bir şeye ayakkabı bırakmamak, bir baskı ya da korkutmakarşısında yılmayıp yapmak istediğinden vazgeçmemek: Yanılıyorsun, ben o şekilde laflara ayakkabı bırakacak adam mıyım? Ayakkabı eskitmek, paralamak, bir işi seyretmek için bir yere çok gidip gelmek. || Ayakkabı kadar dili var, her söze ya da uyarıya saygısızca karşılık veren kimseler için kullanılır. || Ayakkabı pahalı, karşı çıkmak, uğraşmak istediği kimsenin kendinden kuvvetli çıkması, onu yenmek şöyleki dursun,
kendisinin yenilgiye uğrayacağı sözkonusu olduğu durumlarda söylenir; bir işin ya da girişimin sonunda zararı olan çıkma olasılığının bulunduğunu belirtir. || Bir kimsenin pabuçlarını ters çevirmek, bir kimseyi dolaylı olarak korumak. || Pabuçtan aşağı, değersiz, aşağılık. || Kendini pabucu büyüğe okutmak, saçma sapan işler meydana getiren, akılsızca davranışlarda bulunanlara alay yollu bir nasihat verme sözü olarak kullanılır. || Gözden çıkarılmak, kendisinden kimi yönleri ve nitelikleriyle üstün birinin gelmesiyle gözden düşmek, artık eskisi kadar aranmaz, sevilmez olmak. || Pabucunu eline vermek, bir kimseyi kovmak, uzaklaştırmak. || Pabucunu ters giydirmek, bir kimseyi güç ve sıkıntılı bir duruma düşürerek apar topar kaçırmak.
*Arabac. Fren pabucu, gaşgasının tekerleğini sürtünmeyle yavaşlatan ya da durduran parça.
*Denize. Admiraltı demirlerinin iç tırnaklarını oturtmak için fişka mataforası hizasında, bordaya cıvatalannuş ağaç yastık. || Matafora, dikme, puntel benzer biçimde malzemelerin topuklarının altlarına yerleştirilen ve bunlara yuva görevi meydana getiren parça.
*Esk. giy. Mestin üstüne giyilen çoğu zaman ökçesiz ayakkabı. (Mest, evde kullanılır, dışarı çıkılırken üstüne çoğu zaman aynı renk deriden yapılmış ayakkabı giyilirdi. Sonrasında pabucun yerini lastik aldı.)
*inş. Bir duvarın tabanında çıkıntı oluşturan kâgir bölüm. (Eşanl. AMPATMAN.) || Bir sütun tabanının tırnağı. || Temel pabucu, doğrusal (duvar) ya da bir noktada toplanmış (dikme, ayak) yükleri dağıtmak için aşağıya doğru genişleyen alçak temel. (Eşanl. SÖMEl.) [Bir ayağın temel pabucu genellikle kesik koni biçimindedir. Kesintisiz temel pabucuysa bir duvarı taşır.]
*Mak. san. Fren pabucu, bir makinenin hareketini durdurmak ya da yavaşlatmak için, elle ya da pnömatik kumandayla bir taşıtın (bilhassa bir demiryolu taşıtının) tekerlek bandajı üstüne ya da bir kasnağın çevresine dayanan, içi çembersel içbükey parça.
*Mim. OsmanlI minarelerinde kürsü'den gövdeye geçişi elde eden bölüm. (Koni, piramit, türk üçgeni biçimlerinde olabileceği benzer biçimde mukarnaslı ya da son dönem camilerindeki benzer biçimde soğan biçiminde de olabilir.)
*Oto. Fren pabucu, tekerleğe bağlı bir kampananın eskiden dışına, günümüzde ise içine sürtünerek bir taşıtın yavaşlamasını ve durmasını elde eden, çevresi sürtünme katsayısı yüksek bir malzemeyle donatılmış metal parça.
*Pedalın yapmış olduğu denetimli bir hidrolik tazyik etkisiyle fren kampanasına dayanan ve çevresinde perçinli ya da yapışkanlı bir sürtünme balatası taşıyan yarımay biçiminde parça.
*Diskli frenin metal levhası.
*Tasav. Pabucu ters çevirmek, zaviye ve tekkelerde bir kişiyi kovmak için başvurulan dolaylı yol. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Tekke ve zaviyelerde içeriye girildiğinde pabuçlar çıkartılarak hususi bir pabuçluğa konulurdu. Tekkedeki bir görevli, pabuçları burun kısımları kapıya gelecek bir halde sıralardı. Tekkedeki konuklardan ya da dervişlerden herhangi biri tarikat törelerine, geleneklere uymayan davranışlarda bulunacak bir harekette bulunursa, bu suçu yüzüne vurulmaz, tekkeden çıkıp gitmesi için pabuçları ters çevrilirdi. Bu durumla karşı karşıya kalan şahıs, o tarikattan ayrılmak zorunda kalırdı. Tekke, zaviye ya da dergâhtakiler pabucu ters çevrilenin adını hiç kimseye söylemezlerdi. istenmeyen şahıs uzak bir yerden gelmişse ya da yakınlarda barınacağı yer yoksa, zor bir duruma düşmemesi için pabucu sabah kahvaltısından derhal sonrasında ters çevrilirdi. Bu anane daha çok mevlevilikte yaygındı.
1. Ayakkabı.
2. Kimi mobilyaların ayaklarına, döşemeyi zedelememesi için takılan çoğu zaman plastikten kılıf.
3. Ayakkabı ağızlı, her şeye karşılık veren, ileri geri konuşan kimse için kullanılır. || Bir şeye ayakkabı bırakmamak, bir baskı ya da korkutmakarşısında yılmayıp yapmak istediğinden vazgeçmemek: Yanılıyorsun, ben o şekilde laflara ayakkabı bırakacak adam mıyım? Ayakkabı eskitmek, paralamak, bir işi seyretmek için bir yere çok gidip gelmek. || Ayakkabı kadar dili var, her söze ya da uyarıya saygısızca karşılık veren kimseler için kullanılır. || Ayakkabı pahalı, karşı çıkmak, uğraşmak istediği kimsenin kendinden kuvvetli çıkması, onu yenmek şöyleki dursun,
kendisinin yenilgiye uğrayacağı sözkonusu olduğu durumlarda söylenir; bir işin ya da girişimin sonunda zararı olan çıkma olasılığının bulunduğunu belirtir. || Bir kimsenin pabuçlarını ters çevirmek, bir kimseyi dolaylı olarak korumak. || Pabuçtan aşağı, değersiz, aşağılık. || Kendini pabucu büyüğe okutmak, saçma sapan işler meydana getiren, akılsızca davranışlarda bulunanlara alay yollu bir nasihat verme sözü olarak kullanılır. || Gözden çıkarılmak, kendisinden kimi yönleri ve nitelikleriyle üstün birinin gelmesiyle gözden düşmek, artık eskisi kadar aranmaz, sevilmez olmak. || Pabucunu eline vermek, bir kimseyi kovmak, uzaklaştırmak. || Pabucunu ters giydirmek, bir kimseyi güç ve sıkıntılı bir duruma düşürerek apar topar kaçırmak.
*Arabac. Fren pabucu, gaşgasının tekerleğini sürtünmeyle yavaşlatan ya da durduran parça.
*Denize. Admiraltı demirlerinin iç tırnaklarını oturtmak için fişka mataforası hizasında, bordaya cıvatalannuş ağaç yastık. || Matafora, dikme, puntel benzer biçimde malzemelerin topuklarının altlarına yerleştirilen ve bunlara yuva görevi meydana getiren parça.
*Esk. giy. Mestin üstüne giyilen çoğu zaman ökçesiz ayakkabı. (Mest, evde kullanılır, dışarı çıkılırken üstüne çoğu zaman aynı renk deriden yapılmış ayakkabı giyilirdi. Sonrasında pabucun yerini lastik aldı.)
*inş. Bir duvarın tabanında çıkıntı oluşturan kâgir bölüm. (Eşanl. AMPATMAN.) || Bir sütun tabanının tırnağı. || Temel pabucu, doğrusal (duvar) ya da bir noktada toplanmış (dikme, ayak) yükleri dağıtmak için aşağıya doğru genişleyen alçak temel. (Eşanl. SÖMEl.) [Bir ayağın temel pabucu genellikle kesik koni biçimindedir. Kesintisiz temel pabucuysa bir duvarı taşır.]
*Mak. san. Fren pabucu, bir makinenin hareketini durdurmak ya da yavaşlatmak için, elle ya da pnömatik kumandayla bir taşıtın (bilhassa bir demiryolu taşıtının) tekerlek bandajı üstüne ya da bir kasnağın çevresine dayanan, içi çembersel içbükey parça.
*Mim. OsmanlI minarelerinde kürsü'den gövdeye geçişi elde eden bölüm. (Koni, piramit, türk üçgeni biçimlerinde olabileceği benzer biçimde mukarnaslı ya da son dönem camilerindeki benzer biçimde soğan biçiminde de olabilir.)
*Oto. Fren pabucu, tekerleğe bağlı bir kampananın eskiden dışına, günümüzde ise içine sürtünerek bir taşıtın yavaşlamasını ve durmasını elde eden, çevresi sürtünme katsayısı yüksek bir malzemeyle donatılmış metal parça.
*Pedalın yapmış olduğu denetimli bir hidrolik tazyik etkisiyle fren kampanasına dayanan ve çevresinde perçinli ya da yapışkanlı bir sürtünme balatası taşıyan yarımay biçiminde parça.
*Diskli frenin metal levhası.
*Tasav. Pabucu ters çevirmek, zaviye ve tekkelerde bir kişiyi kovmak için başvurulan dolaylı yol. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Tekke ve zaviyelerde içeriye girildiğinde pabuçlar çıkartılarak hususi bir pabuçluğa konulurdu. Tekkedeki bir görevli, pabuçları burun kısımları kapıya gelecek bir halde sıralardı. Tekkedeki konuklardan ya da dervişlerden herhangi biri tarikat törelerine, geleneklere uymayan davranışlarda bulunacak bir harekette bulunursa, bu suçu yüzüne vurulmaz, tekkeden çıkıp gitmesi için pabuçları ters çevrilirdi. Bu durumla karşı karşıya kalan şahıs, o tarikattan ayrılmak zorunda kalırdı. Tekke, zaviye ya da dergâhtakiler pabucu ters çevrilenin adını hiç kimseye söylemezlerdi. istenmeyen şahıs uzak bir yerden gelmişse ya da yakınlarda barınacağı yer yoksa, zor bir duruma düşmemesi için pabucu sabah kahvaltısından derhal sonrasında ters çevrilirdi. Bu anane daha çok mevlevilikte yaygındı.
Kaynak: Büyük Larousse
Ayakkabı Gagalı Leylek (Balaeniceps rex)
YORUMLAR