SAYDAMSIZ sıf. Saydam olmayan, ışığı geçirmeyen; mat. *Mant. Saydamsız bağlam, içindeki eş- göndermeli iki terimin yer değiştirmesi...
SAYDAMSIZ sıf. Saydam olmayan, ışığı geçirmeyen; mat.
*Mant. Saydamsız bağlam, içindeki eş- göndermeli iki terimin yer değiştirmesiyle, bu terimlerin yer almış olduğu önermenin doğruluk kıymeti değişebilen bağlam. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL Saydamsız bağlamlar. Bu bağlamlarda mühim olan, deyimlerin gönder- geleri değil, anlamlarıdır. Mesela "Wal- ter Scott†ve "Waverley'nn yazarıâ€, göndergeleri aynı (iskoçyalı bir yazar) iki deyim olmakla beraber, aynı anlamı taşımamaktadırlar (Frege'nin terminolojisinde bir terimin anlamı, onun göndergesine götürmüş olan yoldur). Saydam bağlamlar da denilen alışılmış bağlamlarda, eğer “Walter Scott†terimini içeren bir cümle doğruysa, bu terimin yerine "Waverley'nin yazarı†terimi geçirildiği süre da doğru kalır. Saydamsız bağlamlardaysa bu şekilde olmaz. Russell'ın verdiği örneği ele alırsak (On Denoting, 1905), "George W. Scott' un, VVaverley'nin yazarı olup olmadığını sordu†cümlesiyle "George W. Scott'un, Scott olup olmadığını sordu†cümlesinin aynı doğruluk koşullarına haiz olmadıkları açıktır. Dolaylı söylem, özdeş gönder- gelerin yerinekonabilirliğinin sözkonusu olmadığı saydamsız bağlamlar için iyi bir örnektir.
*Mant. Saydamsız bağlam, içindeki eş- göndermeli iki terimin yer değiştirmesiyle, bu terimlerin yer almış olduğu önermenin doğruluk kıymeti değişebilen bağlam. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL Saydamsız bağlamlar. Bu bağlamlarda mühim olan, deyimlerin gönder- geleri değil, anlamlarıdır. Mesela "Wal- ter Scott†ve "Waverley'nn yazarıâ€, göndergeleri aynı (iskoçyalı bir yazar) iki deyim olmakla beraber, aynı anlamı taşımamaktadırlar (Frege'nin terminolojisinde bir terimin anlamı, onun göndergesine götürmüş olan yoldur). Saydam bağlamlar da denilen alışılmış bağlamlarda, eğer “Walter Scott†terimini içeren bir cümle doğruysa, bu terimin yerine "Waverley'nin yazarı†terimi geçirildiği süre da doğru kalır. Saydamsız bağlamlardaysa bu şekilde olmaz. Russell'ın verdiği örneği ele alırsak (On Denoting, 1905), "George W. Scott' un, VVaverley'nin yazarı olup olmadığını sordu†cümlesiyle "George W. Scott'un, Scott olup olmadığını sordu†cümlesinin aynı doğruluk koşullarına haiz olmadıkları açıktır. Dolaylı söylem, özdeş gönder- gelerin yerinekonabilirliğinin sözkonusu olmadığı saydamsız bağlamlar için iyi bir örnektir.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR