SEMENDER a. 1. Birazcık hantal gövdeli, parlak siyah derili ya da canlı sarı lekeli, vivipar, çoğunlukla böcekçil amfibyum. (Kuyruk...
SEMENDER a.
1. Birazcık hantal gövdeli, parlak siyah derili ya da canlı sarı lekeli, vivipar, çoğunlukla böcekçil amfibyum. (Kuyruklular ekibi; semengirgiller familyası.) [Bk. ansikl. böl.]
2. Eşit ayaklı, ka- burgalı, ortakulağı bulunmayan, fakat başka özellikleriyle gerçek semenderlerden ayrılan başka kara kuyruklularına verilen ad.
*Mit. İran mitolojisine gore, alevden yaratılan ve ateşte yaşayabilen efsanevi hayvan. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Gerçek semenderlerin obrukartlı omurları; çok büyük kaburgaları, yaygın, zehirli, deri kökenli salgıbezleri vardır; dölleme içerde gerçekleşir: dişi, adamın spermatoforlarını dışkı deliğinin dudaklarıyla alır. Semenderler gececi, avcı, çeşitli omurgasızlarla beslenen hayvanlardır. Benekli semenderin (Salamandra salamandra; boyu 24 santimetre) bedeni siyah zemin üstüne sarı ya da turuncu lekelidir. Siyah semender ya da Alp semenderi (S. afra; boyu 13 santimetre) Alpler'de ve Juralar'da yaşar. Her iki tür de vivipardır. Benekli semender, hâlâ dış solungaçları bulunan, gelişmesini suda tamamlayan larvalar doğurur; siyah semenderse başkalaşmalarını tamamlamış yavrular yapar. ABD' daki semenderler üç familyada toplanır: semendergiller (Diemictylus cinsel); akciğerleri bulunmayan Plethodontidae'; kütağızlıgiller. Dev japon semenderi (Mega- iobatrachus japonicus; boyu 1,60 m'yi, ağırlığı 40 kilogram'ı bulur; gizlisolungaçlıgiller familyası) tüm yaşamını suda geçiren, yarı başkalaşmalı, ilkel bir kuyrukludur. Çin'de buna benzeyen fakat daha ufak bedenli bir tür daha vardır: dev çin semenderi (M. davidianus); ABD'nın en iri semenderi gizlisolungaçlı semender' in boyu 60 santimetre'yi nadir geçer.
benekli semender (Salamandra salamandra)
*Mit. Ateşe tapan İran halkınca kertenkeleye benzer bir hayvan olarak kabul edilen semenderlerin ateşi söndürebileceği- ne inanılırdı. Bilhassa ocak ve ateşle ilgili eşyalar üstüne, semender motifi işlenirdi. Bu mitolojik unsur hemen sonra İran ve türk edebiyatında da sıkça kullanıldı; divan edebiyatında kırmızı güller içinde yanmayan bülbül semendere benzetildi vb.
1. Birazcık hantal gövdeli, parlak siyah derili ya da canlı sarı lekeli, vivipar, çoğunlukla böcekçil amfibyum. (Kuyruklular ekibi; semengirgiller familyası.) [Bk. ansikl. böl.]
2. Eşit ayaklı, ka- burgalı, ortakulağı bulunmayan, fakat başka özellikleriyle gerçek semenderlerden ayrılan başka kara kuyruklularına verilen ad.
*Mit. İran mitolojisine gore, alevden yaratılan ve ateşte yaşayabilen efsanevi hayvan. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Gerçek semenderlerin obrukartlı omurları; çok büyük kaburgaları, yaygın, zehirli, deri kökenli salgıbezleri vardır; dölleme içerde gerçekleşir: dişi, adamın spermatoforlarını dışkı deliğinin dudaklarıyla alır. Semenderler gececi, avcı, çeşitli omurgasızlarla beslenen hayvanlardır. Benekli semenderin (Salamandra salamandra; boyu 24 santimetre) bedeni siyah zemin üstüne sarı ya da turuncu lekelidir. Siyah semender ya da Alp semenderi (S. afra; boyu 13 santimetre) Alpler'de ve Juralar'da yaşar. Her iki tür de vivipardır. Benekli semender, hâlâ dış solungaçları bulunan, gelişmesini suda tamamlayan larvalar doğurur; siyah semenderse başkalaşmalarını tamamlamış yavrular yapar. ABD' daki semenderler üç familyada toplanır: semendergiller (Diemictylus cinsel); akciğerleri bulunmayan Plethodontidae'; kütağızlıgiller. Dev japon semenderi (Mega- iobatrachus japonicus; boyu 1,60 m'yi, ağırlığı 40 kilogram'ı bulur; gizlisolungaçlıgiller familyası) tüm yaşamını suda geçiren, yarı başkalaşmalı, ilkel bir kuyrukludur. Çin'de buna benzeyen fakat daha ufak bedenli bir tür daha vardır: dev çin semenderi (M. davidianus); ABD'nın en iri semenderi gizlisolungaçlı semender' in boyu 60 santimetre'yi nadir geçer.
benekli semender (Salamandra salamandra)
*Mit. Ateşe tapan İran halkınca kertenkeleye benzer bir hayvan olarak kabul edilen semenderlerin ateşi söndürebileceği- ne inanılırdı. Bilhassa ocak ve ateşle ilgili eşyalar üstüne, semender motifi işlenirdi. Bu mitolojik unsur hemen sonra İran ve türk edebiyatında da sıkça kullanıldı; divan edebiyatında kırmızı güller içinde yanmayan bülbül semendere benzetildi vb.
Kaynak: Büyük Larousse
Dev Semender (Megaiobatrachus japonicus)
Pürtüklü Semender (Triturus cristatus)
Semender iyi mi bir hayvandır?
YORUMLAR