SEPETÇİLİK a. Sepet yapma ve/ya da satma işi. *ANSİKL. Sepet çoğu zaman sorgun ya da hinthurmasının ince ve esnek, tüm ya da yarıl...
SEPETÇİLİK a. Sepet yapma ve/ya da satma işi.
*ANSİKL. Sepet çoğu zaman sorgun ya da hinthurmasının ince ve esnek, tüm ya da yarılmış dalları örülerek yapılır.
Birçok türü bulunan sorgun ağacının ve rottingin yanı sıra sepetçilikte, söğüt, kestane, fındık barut ağacı, saman sapı, böğürtlen, rafya, kamış, esnasında kontrplak halinde kullanılır plastik maddelere (Naylon) yer verilir. Kaba, ince sepetçilik işleri vardır.
Çok eskilere dayan bu imalat günümüzde büyük gelişme göstermiştir. Tahılların dövülmesinde tınaz makinesinin gelişmesiyle kalburun kullanımı ortadan kalktı. Eskiden sepetçilik, malların piyasaya sürülmesi ve ziraat, bahçe, bağ ve balıkçılık ürünlerinin taşınması gereksinimini karşılıyordu. Oysa ambalajlama mevzusunda, tahta ve karton ambalajlar karşısında sepetçilik geriledi. Bununla beraber ince sepetçilik ürünlerinde, bilhassa de çiçekçilik malzemelerinde (ahşap iskeletlerin hasır örgüyle kaplanması) gelişme görüldü. Rottingden iskemle ve koltuklar da sepetçilik tekniğiyle üretilmektedir.
*Türkiye'de sepetçilik, Anadolu'nun birçok yöresinde (Konya, Kastamonu, Kocaeli, Trabzon, Rize, Edirne, Kırklareli vb.) bölgesel ağaç ve bitkilerden yararlanılarak bugün de sürdürülen bir el sanatıdır. Sepetçilik, Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde, bilhassa Trakya bölgesinde yaşayan çingenelerin de başlıca geçim larındandır. Kullanılacağı yere nazaran çeşitli boy ve biçimlerde yapılır. Meyve sepetleri çoğu zaman ince, uzun ve koni biçimindedir. Rize'de meydana getirilen sepetlerden çay ve fındık taşımaya yarayan ve toka adı verileni, bele asılarak kullanılır ve sapsızdır. Bilhassa Trabzon yöresinde meydana getirilen ve garnal adında olan sepet ise yürürken kolaylık sağlaması için ortası boğumlu olarak yapılır; alttan dolaşan ve yanlarda sağlamlaştırılan çember biçimli bir sapı vardır. Konya'da meydana getirilen, kuru erzak ya da taze üzüm taşımada kullanılan sepetler kölemen sepeti adıyla bilinir. Kocaeli'nin Karamürsel ilçesi ve çevresinde meydana getirilen sepetlerse boyutlarının küçüklüğüyle tanınır. Sepetler örülürken üstüne değişik motifler uygulanabilir. Sepet örgüsüyle iskemle, koltuk, kutu vb. değişik eşyalar da yapılmaktadır.
*ANSİKL. Sepet çoğu zaman sorgun ya da hinthurmasının ince ve esnek, tüm ya da yarılmış dalları örülerek yapılır.
Birçok türü bulunan sorgun ağacının ve rottingin yanı sıra sepetçilikte, söğüt, kestane, fındık barut ağacı, saman sapı, böğürtlen, rafya, kamış, esnasında kontrplak halinde kullanılır plastik maddelere (Naylon) yer verilir. Kaba, ince sepetçilik işleri vardır.
Çok eskilere dayan bu imalat günümüzde büyük gelişme göstermiştir. Tahılların dövülmesinde tınaz makinesinin gelişmesiyle kalburun kullanımı ortadan kalktı. Eskiden sepetçilik, malların piyasaya sürülmesi ve ziraat, bahçe, bağ ve balıkçılık ürünlerinin taşınması gereksinimini karşılıyordu. Oysa ambalajlama mevzusunda, tahta ve karton ambalajlar karşısında sepetçilik geriledi. Bununla beraber ince sepetçilik ürünlerinde, bilhassa de çiçekçilik malzemelerinde (ahşap iskeletlerin hasır örgüyle kaplanması) gelişme görüldü. Rottingden iskemle ve koltuklar da sepetçilik tekniğiyle üretilmektedir.
*Türkiye'de sepetçilik, Anadolu'nun birçok yöresinde (Konya, Kastamonu, Kocaeli, Trabzon, Rize, Edirne, Kırklareli vb.) bölgesel ağaç ve bitkilerden yararlanılarak bugün de sürdürülen bir el sanatıdır. Sepetçilik, Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde, bilhassa Trakya bölgesinde yaşayan çingenelerin de başlıca geçim larındandır. Kullanılacağı yere nazaran çeşitli boy ve biçimlerde yapılır. Meyve sepetleri çoğu zaman ince, uzun ve koni biçimindedir. Rize'de meydana getirilen sepetlerden çay ve fındık taşımaya yarayan ve toka adı verileni, bele asılarak kullanılır ve sapsızdır. Bilhassa Trabzon yöresinde meydana getirilen ve garnal adında olan sepet ise yürürken kolaylık sağlaması için ortası boğumlu olarak yapılır; alttan dolaşan ve yanlarda sağlamlaştırılan çember biçimli bir sapı vardır. Konya'da meydana getirilen, kuru erzak ya da taze üzüm taşımada kullanılan sepetler kölemen sepeti adıyla bilinir. Kocaeli'nin Karamürsel ilçesi ve çevresinde meydana getirilen sepetlerse boyutlarının küçüklüğüyle tanınır. Sepetler örülürken üstüne değişik motifler uygulanabilir. Sepet örgüsüyle iskemle, koltuk, kutu vb. değişik eşyalar da yapılmaktadır.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR