Sivas, İç Anadolu ve Karadeniz Bölgesi'nin en eski ve mühim kentlerinden biridir. Türkiye Cumhuriyeti bu kentte kurulmuştur. Şeh...
Sivas, İç Anadolu ve Karadeniz Bölgesi'nin en eski ve mühim kentlerinden biridir. Türkiye Cumhuriyeti bu kentte kurulmuştur. Şehrin nüfusu 2008 yılına nazaran 314.595'tir. 1927'de 28.000 olan nüfusu, 1990'da 223.115'e, 2000'de 251.776'ya, 2007'de 294.402'ye çıkmıştır.
Tarihçe
Eski ismi (Yunanca: Σεβάστεια, Ermenice: ÕÕ¥Õ¢Õ¡Õ½Õ¿Õ«Õ¡) Sebastea ya da Sebasteia olan Sivas, Anadolu'nun ve Karadeniz Bölgesi'nin en eski ve mühim yerleşim merkezlerinden biridir. Kazı ve araştırmalarda ele geçen buluntular, yörede ilk yerleşimin Neolitik Çağ'a (M.Ö. 8000-5500) uzandığını göstermektedir. Şehir M.Ö. 2000'lerde değişik yerleşmelere sahne olmuştur.
M.Ö. 17. yüzyılda Hitit sınırları içinde yer edinen kentin cenup kesimi Geç Hitit devletleri döneminde Tilgarimmu adıyla anılmaya başladı. M.Ö. 8. yüzyılda Kimmer ve İskit istilalarına uğradı. M.Ö. 6. yüzyıl başlarında Medler'in, aynı yüzyılın ortalarında da Persler'in egmenliğine girdi. M.Ö. 4. yüzylılın ikinci yarısındaki kısa süreli Büyük İskender'in Makedonya yönetiminin peşinden Kapadokya Krallığı'na bağlandı. M.S. 17'de tüm Kapadokya ile beraber Roma İmparatorluğu'nun egemenliğine girdi. Bu zamanda kısa sürelerle Partlar'ın ve Sasaniler'in eline geçti. Bizans döneminde ilkin Armeniakon Tehması'nın sınırları içindeydi. 12. yüzyılda Sebasteia Tehması'na bağlandı.
Selçuklu Türkleri Malazgirt Savaşı'ndan ilkin Sivas'a kadar uzanmış ve 1059'a doğru bir ara kenti ele geçirmişlerdi. Fakat yörenin kati olarak Türk egemenliğine girmesi Malazgirt Zaferi'nden kısa bir süre sonrasında gerçekleşti. Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın kumandanlarından Buyruk Danişment'in ele geçirdiği şehir uzun bir süre Danişmentliler'in elinde kaldıktan sonrasında 1174'te II. Kılıç Arslan tarafınca Selçuklu Devleti sınırları içine alındı. Selçuklular döneminde Sivas tekrardan gelişti. Kentin surları 1221'e doğru, Sultan I. Alaeddin Keykubad tarafınca onartıldı. Kısa bir süre sonrasında Moğollar'ın saldırıları başladı ve Kösedağ Savaşı'ndan(yenilgisi) (1243) sonrasında Selçuklu topraklarıyla beraber Sivas da Moğolların eline geçti.
Kentteki anıtlarının en mühimleri 13. yüzyılın ikinci yarısındaki İlhanlılar döneminde yapılmış oldu. Sivas, Kayseri ile beraber İlhanlılar'ın Anadolu'ya gönderdikleri valiler taradından merkez olarak kullanıldı. 14. yüzyılın ilk yarısında Sivas'a gelen İbn-i Batuta, burayı İlhanlılar'ın Anadoluda'ki en büyük şehri olarak tanımlar. İlhanlı valilerinden Alaeddin Eratna Bey, 1345'te bağımsızlığını duyuru ederek, ilkin devletine merkez olarak Sivas'ı seçti. Eratna'nın 1353'de ölümünden sonrasında Kadı Burhanettin onun yerini aldı, ama Akkoyunlu beyi Karayülük Osman ile yapmış olduğu bir harpte öldü (1398). Bunun üstüne Sivaslılar topraklarını Osmanlı padişahı Yıldırım Beyazıd'a teslim ettiler. 1400 yazında Timur Sivas'ı ele geçirdi, şehri korumak için çaba sarfeden askerleri öldürttü, halkı kılıçtan geçirtti, şehri yağmalattı ve surları yıktırttı. Timur istilasından sonrasında kent bir süre Kadı Burhaneddin'in damadı Mezid Bey'in elinde kaldı. 1403-1408 içinde tekrardan Osmanlı hakimiyetine geçti ve bir eyalet merkezi oldu.
17. ve 19. yüzyıllar içinde bazen Anadolu'da meydana gelen ayaklanmalardan zarar görmüş oldu. 1649'da şehirden geçen Evliya Çelebi, surların kuşattığı alanda 44 mahalleye bölünmüş 4 600 ev bulunduğunu, bununla birlikte Yukarıkale ismini verdiği İçkale ve Paşa kalesindekilerle bu sayının 6 060'ı bulduğunu yazar. XIX. yüzyıl gezginlerinin şehir nüfusu için verdikleri rakamlar çoğu zaman birbirini tutmaz. Bu yüzyılın sonuna doğru nüfusun 30.000-45.000 içinde değişmiş olduğu sanılmaktadır.
XIX. yüzyıl başlangıcında tüm Osmanlı topraklarında Islahat Devri adım atmıştır. Ilkin 7 sancak ve 72 kazadan oluşan Sivas, gittikçe daralmış ve önemini yitirmiştir. Valiliğine dahi mirimiranlar atanıyordu. 1813'te bu usulden vazgeçilerek tekrardan vezir atanmasına başlandı. 1 sene sonrasında şehirde büyük bir veba salgını başgösterdi. Eyalet teşkilatı bir takım ufak değişimlerle XIX. yüzyıl ortalarına kadar sürmüştür. 1863'te uygulanmaya başlanan vilayetler teşkilatı içinde kurulan Sivas vilayeti; Sivas, Amasya, Tokat ve Şebinkarahisar (Karahisar-ı Şarki) sancaklarına ayrıldı. Bu vaziyet Cumhuriyet döneminde sancakların vilayet haline getirilmesine kadar devam etti.
Sivas'ın Ulusal Savaşım'nin kazanılmasında mühim bir yeri vardır. Bu mücadelenin hazırlık döneminde Mustafa Kemal Paşa ilkin, 27 Haziran 1919'da Samsun'dan Erzurum Kongresi'ni takiben burda 4 Eylül 1919'da Sivas Kongresi'ni topladı ve 18 Aralık 1919'da Ankara'ya gitmek suretiyle şehirden ayrıldı.
Gerek 1927'de Chicago üniversitesi'nden gelen arkeologların ve gerekse 1945 senesinde da Türk arkeologların yapmış olduğu kazı ve araştırmalara nazaran Sivas tarihin ilk dönemlerinden itibaren yerleşim birimi ve kent merkezidir. Bununla birlikte en eski dünya medeniyetleri olan Persler, Etiler, Hititler, Asurlar Sivas'ta yargı sürmüşlerdir.
Karadeniz'in tek yolcu treni olan Samsun Postası Sivas'tan gönderiliyor. Bununla birlikte Sivas, tren istasyonu olarak büyük bir kavşak konumundadır.Bugün bir sürü ilin demiryolu bağlantısı direkt olarak Sivas üstüne kuruludur.Sultan II. Abdülhamit Han döneminden bu yana vardır.
Cumhuriyet tarihinin de ilk vagon ve lokomotif fabrikası ve Cer atelyesi TüDEMSAŞ Sivas'ta 1939'da Sivasta kuruldu.TüDEMSAŞ kurulduğun da dünyanın en ileri tesislerinden biriydi.2003 senesinde, Irak Savaşı'nın başlarında TüDEMSAŞ Saddam yönetiminin başlangıcında bulunmuş olduğu Irak'a 300 vagonluk ihracat yapmış oldu. Bugün hala dünyanın değişik yerlerinden TüDEMSAŞ'a gelen siparişler değerlendirilmektedir ve ihracatlar devam etmektedir. Tüdemsaş Sivas'ın geçim kaynagı ve bel kemiğidir.
Mustafa kemal atatürk'ün 'Cumhuriyetin Temellerini Burada Attık' söylediği Sivas'ta 4 Eylül 1919'da, Sivas Adam Lisesi'nde toplanan Sivas Kongresi, alınan kararlar bakımından Kurtuluş Savaşı öncesi toplanan en mühim kongredir. Hiçbir ülkenin manda ve himayesinin kabul olunmayacağı ve milletin istikbalinin gene milletin azim ve kararıyla kurtulucağı kararları bu kongrede alınmıştır.
Gökmedrese, Çifte Minareli Medrese, Şifaiye Medresesi, Buruciye Medresesi, Yüce Cami kentteki en mühim Selçuklu süreci eserleridir. Ekranda görülen pencereden Şifahiye Medresesi'ndeki yangın izleri Orta Asya'dan gelip Anadolu'yu ele geçirmeye çalışan Timurlenk'in, 180 000 kişilik ordusu ve filleriyle birdenbire bir baskın yapmış olup 4.000 kişilik Osmanlı ordusunu gafil avladığında yapmış olduğu büyük tahribat ve zulümün diri kanıtı olarak korunmaktadır.
Osmanlı döneminde Bölge Eyaleti olmuştur. 1516 senesinde alınan karara nazaran Sivas'a; Kayseri, Tokat, Amasya, Yozgat, Çorum, Kastamonu, Erzincan, Darende ve Arapkir ilçe olarak bağlandı.
Dünyaca ünlü kangal köpeği, Sivas'ta yetişmektedir. Kangal köpeği genetik olarak en muhteşem kombinasyonlardan herhangi birine haizdir ve yüksek seviyede eğitilebilirlik özelliği taşımaktadır.
Türkiye'nin mühim enerji larından birisi olan Kangal Termik Santralı Sivas'tadır.
Sivas'ta Türkiye'nin en büyük linyit işletmesi mevcuttur.
İklim
Sivas, sert bir karasal iklim yapısına haizdir. Kışları soğuk ve sert geçer, kış aylarında bolca kar yağışı görülür ve averaj 4-5 ay karla örtülüdür. Yazları sıcak kurak ve kısa süreli, ilkbahar ve güz ayları yağmurlu geçer.
Sivas coğrafi olarak İç Anadolu, Dogu Anadolu ve Karadeniz bölgelerinin kesiştiği noktadadır.
Meydana getirilen gözlem averajlarına nazaran (son 50 yıl içinde gözlenen) en soğuk ay -34.6 aşama ile Ocak ayıdır. En sıcak ay 38.3 aşama ile Temmuz ayıdır, aylık yağış averajı en yüksek ay Mayıs, en az ay Ağustostur. 1992 senesinde gözlenen en yüksek rutubet oranı %80.0 ile Aralık ayı; en az rutubet %55.2 ile Ağustos ayıdır. Aynı yılda en yüksek tazyik 874.1 mb olarak Ocak ayı, en az tazyik ise 868 mb olarak Şubat ayıdır.
Ulaşım
Sivas Belediyesi Halk Otobüsleri
Sivas Havaalanı
Şive
Türkçenin Sivas merkez ilçesinde kullanılan şivesinin Garp Anadolu ağızları içindeki konumu Prof. Dr. Leyla Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996) adlı çalışmasına nazaran şöyledir:
3. Garp Anadolu ağızları
3.1.1. Afyonkarahisar, Eskişehir, Uşak, Nallıhan
3.1.2. Çanakkale, Balıkesir, Bursa, Bilecik
3.1.3. Aydın, Burdur, Denizli, Isparta, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla
3.1.4. Antalya
3.2. İzmit, Sakarya
3.3.1. Zonguldak, Devrek, Ereğli
3.3.2. Bartın, Çaycuma, Amasra
3.3.3. Bolu, Karabük, Millet, Kurucaşile
3.3.4. Kastamonu
3.4.1. Göynük, Mudurnu, Kıbrıscık, Seben
3.4.2. Kızılcahamam, Beypazarı, Çamlıdere, Güdül, Ayaş
3.4.3. Çankırı, İskilip, Kargı, Bayat, Osmancık, Tosya, Boyabat
3.5.1. Sinop, Alaçam
3.5.2. Samsun, Kavak, Çarşamba, Terme
3.5.3. Ordu, Giresun, Şalpazarı
3.6.1. Ladik, Havza, Amasya, Tokat, Erbaa, Niksar, Turhal, Reşadiye, Almus
3.6.2. Zile, Artova, Sivas (merkez), Yıldızeli, Hafik, Zara, Mesudiye
3.6.3. Şebinkarahisar, Alucra, Suşehri
3.6.4. Kangal, Divriği, Gürün, Malatya, Hekimhan, Arapkir
3.7.1. Akçadağ, Darende, Doğanşehir
3.7.2. Afşin, Elbistan, Göksun, Andırın, Adana, Hatay, Tarsus, Ereğli
3.7.3. Kahramanmaraş, Gaziantep
3.7.4. Adıyaman, Halfeti, Birecik, Kilis
3.8. Ankara, Haymana, Bala, Şereflikoçhisar, Çubuk, Kırıkkale, Keskin, Kalecik, Kızılırmak, Çorum, Yozgat, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Kayseri, Şarkışla, Gemerek
3.9. Konya, Mersin
Folklor ve halk oyunları
Sivas halkoyunlarinda da bu iklim farklılıkları göze çarpar.Mesela:İç Anadolu ve Şark Anadolu bölümlerinde Halay,Uzunhava(davul,zurna)ya rastlanırken,kuzeyde şu demek oluyor ki Karadeniz bölümlerinde(Suşehri,,Koyulhisar v.b.) ise horon(kemençe ve davul zurna ile)rastlamak mümkündür.Bu tür durumlar Sivas´ın Halkoyunları ve Folklör açısından oldukça varlıklı bulunduğunu kanıtlar.
Tarihçe
Eski ismi (Yunanca: Σεβάστεια, Ermenice: ÕÕ¥Õ¢Õ¡Õ½Õ¿Õ«Õ¡) Sebastea ya da Sebasteia olan Sivas, Anadolu'nun ve Karadeniz Bölgesi'nin en eski ve mühim yerleşim merkezlerinden biridir. Kazı ve araştırmalarda ele geçen buluntular, yörede ilk yerleşimin Neolitik Çağ'a (M.Ö. 8000-5500) uzandığını göstermektedir. Şehir M.Ö. 2000'lerde değişik yerleşmelere sahne olmuştur.
M.Ö. 17. yüzyılda Hitit sınırları içinde yer edinen kentin cenup kesimi Geç Hitit devletleri döneminde Tilgarimmu adıyla anılmaya başladı. M.Ö. 8. yüzyılda Kimmer ve İskit istilalarına uğradı. M.Ö. 6. yüzyıl başlarında Medler'in, aynı yüzyılın ortalarında da Persler'in egmenliğine girdi. M.Ö. 4. yüzylılın ikinci yarısındaki kısa süreli Büyük İskender'in Makedonya yönetiminin peşinden Kapadokya Krallığı'na bağlandı. M.S. 17'de tüm Kapadokya ile beraber Roma İmparatorluğu'nun egemenliğine girdi. Bu zamanda kısa sürelerle Partlar'ın ve Sasaniler'in eline geçti. Bizans döneminde ilkin Armeniakon Tehması'nın sınırları içindeydi. 12. yüzyılda Sebasteia Tehması'na bağlandı.
Selçuklu Türkleri Malazgirt Savaşı'ndan ilkin Sivas'a kadar uzanmış ve 1059'a doğru bir ara kenti ele geçirmişlerdi. Fakat yörenin kati olarak Türk egemenliğine girmesi Malazgirt Zaferi'nden kısa bir süre sonrasında gerçekleşti. Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın kumandanlarından Buyruk Danişment'in ele geçirdiği şehir uzun bir süre Danişmentliler'in elinde kaldıktan sonrasında 1174'te II. Kılıç Arslan tarafınca Selçuklu Devleti sınırları içine alındı. Selçuklular döneminde Sivas tekrardan gelişti. Kentin surları 1221'e doğru, Sultan I. Alaeddin Keykubad tarafınca onartıldı. Kısa bir süre sonrasında Moğollar'ın saldırıları başladı ve Kösedağ Savaşı'ndan(yenilgisi) (1243) sonrasında Selçuklu topraklarıyla beraber Sivas da Moğolların eline geçti.
Kentteki anıtlarının en mühimleri 13. yüzyılın ikinci yarısındaki İlhanlılar döneminde yapılmış oldu. Sivas, Kayseri ile beraber İlhanlılar'ın Anadolu'ya gönderdikleri valiler taradından merkez olarak kullanıldı. 14. yüzyılın ilk yarısında Sivas'a gelen İbn-i Batuta, burayı İlhanlılar'ın Anadoluda'ki en büyük şehri olarak tanımlar. İlhanlı valilerinden Alaeddin Eratna Bey, 1345'te bağımsızlığını duyuru ederek, ilkin devletine merkez olarak Sivas'ı seçti. Eratna'nın 1353'de ölümünden sonrasında Kadı Burhanettin onun yerini aldı, ama Akkoyunlu beyi Karayülük Osman ile yapmış olduğu bir harpte öldü (1398). Bunun üstüne Sivaslılar topraklarını Osmanlı padişahı Yıldırım Beyazıd'a teslim ettiler. 1400 yazında Timur Sivas'ı ele geçirdi, şehri korumak için çaba sarfeden askerleri öldürttü, halkı kılıçtan geçirtti, şehri yağmalattı ve surları yıktırttı. Timur istilasından sonrasında kent bir süre Kadı Burhaneddin'in damadı Mezid Bey'in elinde kaldı. 1403-1408 içinde tekrardan Osmanlı hakimiyetine geçti ve bir eyalet merkezi oldu.
17. ve 19. yüzyıllar içinde bazen Anadolu'da meydana gelen ayaklanmalardan zarar görmüş oldu. 1649'da şehirden geçen Evliya Çelebi, surların kuşattığı alanda 44 mahalleye bölünmüş 4 600 ev bulunduğunu, bununla birlikte Yukarıkale ismini verdiği İçkale ve Paşa kalesindekilerle bu sayının 6 060'ı bulduğunu yazar. XIX. yüzyıl gezginlerinin şehir nüfusu için verdikleri rakamlar çoğu zaman birbirini tutmaz. Bu yüzyılın sonuna doğru nüfusun 30.000-45.000 içinde değişmiş olduğu sanılmaktadır.
XIX. yüzyıl başlangıcında tüm Osmanlı topraklarında Islahat Devri adım atmıştır. Ilkin 7 sancak ve 72 kazadan oluşan Sivas, gittikçe daralmış ve önemini yitirmiştir. Valiliğine dahi mirimiranlar atanıyordu. 1813'te bu usulden vazgeçilerek tekrardan vezir atanmasına başlandı. 1 sene sonrasında şehirde büyük bir veba salgını başgösterdi. Eyalet teşkilatı bir takım ufak değişimlerle XIX. yüzyıl ortalarına kadar sürmüştür. 1863'te uygulanmaya başlanan vilayetler teşkilatı içinde kurulan Sivas vilayeti; Sivas, Amasya, Tokat ve Şebinkarahisar (Karahisar-ı Şarki) sancaklarına ayrıldı. Bu vaziyet Cumhuriyet döneminde sancakların vilayet haline getirilmesine kadar devam etti.
Sivas'ın Ulusal Savaşım'nin kazanılmasında mühim bir yeri vardır. Bu mücadelenin hazırlık döneminde Mustafa Kemal Paşa ilkin, 27 Haziran 1919'da Samsun'dan Erzurum Kongresi'ni takiben burda 4 Eylül 1919'da Sivas Kongresi'ni topladı ve 18 Aralık 1919'da Ankara'ya gitmek suretiyle şehirden ayrıldı.
Gerek 1927'de Chicago üniversitesi'nden gelen arkeologların ve gerekse 1945 senesinde da Türk arkeologların yapmış olduğu kazı ve araştırmalara nazaran Sivas tarihin ilk dönemlerinden itibaren yerleşim birimi ve kent merkezidir. Bununla birlikte en eski dünya medeniyetleri olan Persler, Etiler, Hititler, Asurlar Sivas'ta yargı sürmüşlerdir.
Karadeniz'in tek yolcu treni olan Samsun Postası Sivas'tan gönderiliyor. Bununla birlikte Sivas, tren istasyonu olarak büyük bir kavşak konumundadır.Bugün bir sürü ilin demiryolu bağlantısı direkt olarak Sivas üstüne kuruludur.Sultan II. Abdülhamit Han döneminden bu yana vardır.
Cumhuriyet tarihinin de ilk vagon ve lokomotif fabrikası ve Cer atelyesi TüDEMSAŞ Sivas'ta 1939'da Sivasta kuruldu.TüDEMSAŞ kurulduğun da dünyanın en ileri tesislerinden biriydi.2003 senesinde, Irak Savaşı'nın başlarında TüDEMSAŞ Saddam yönetiminin başlangıcında bulunmuş olduğu Irak'a 300 vagonluk ihracat yapmış oldu. Bugün hala dünyanın değişik yerlerinden TüDEMSAŞ'a gelen siparişler değerlendirilmektedir ve ihracatlar devam etmektedir. Tüdemsaş Sivas'ın geçim kaynagı ve bel kemiğidir.
Mustafa kemal atatürk'ün 'Cumhuriyetin Temellerini Burada Attık' söylediği Sivas'ta 4 Eylül 1919'da, Sivas Adam Lisesi'nde toplanan Sivas Kongresi, alınan kararlar bakımından Kurtuluş Savaşı öncesi toplanan en mühim kongredir. Hiçbir ülkenin manda ve himayesinin kabul olunmayacağı ve milletin istikbalinin gene milletin azim ve kararıyla kurtulucağı kararları bu kongrede alınmıştır.
Gökmedrese, Çifte Minareli Medrese, Şifaiye Medresesi, Buruciye Medresesi, Yüce Cami kentteki en mühim Selçuklu süreci eserleridir. Ekranda görülen pencereden Şifahiye Medresesi'ndeki yangın izleri Orta Asya'dan gelip Anadolu'yu ele geçirmeye çalışan Timurlenk'in, 180 000 kişilik ordusu ve filleriyle birdenbire bir baskın yapmış olup 4.000 kişilik Osmanlı ordusunu gafil avladığında yapmış olduğu büyük tahribat ve zulümün diri kanıtı olarak korunmaktadır.
Osmanlı döneminde Bölge Eyaleti olmuştur. 1516 senesinde alınan karara nazaran Sivas'a; Kayseri, Tokat, Amasya, Yozgat, Çorum, Kastamonu, Erzincan, Darende ve Arapkir ilçe olarak bağlandı.
Dünyaca ünlü kangal köpeği, Sivas'ta yetişmektedir. Kangal köpeği genetik olarak en muhteşem kombinasyonlardan herhangi birine haizdir ve yüksek seviyede eğitilebilirlik özelliği taşımaktadır.
Türkiye'nin mühim enerji larından birisi olan Kangal Termik Santralı Sivas'tadır.
Sivas'ta Türkiye'nin en büyük linyit işletmesi mevcuttur.
İklim
Sivas, sert bir karasal iklim yapısına haizdir. Kışları soğuk ve sert geçer, kış aylarında bolca kar yağışı görülür ve averaj 4-5 ay karla örtülüdür. Yazları sıcak kurak ve kısa süreli, ilkbahar ve güz ayları yağmurlu geçer.
Sivas coğrafi olarak İç Anadolu, Dogu Anadolu ve Karadeniz bölgelerinin kesiştiği noktadadır.
Meydana getirilen gözlem averajlarına nazaran (son 50 yıl içinde gözlenen) en soğuk ay -34.6 aşama ile Ocak ayıdır. En sıcak ay 38.3 aşama ile Temmuz ayıdır, aylık yağış averajı en yüksek ay Mayıs, en az ay Ağustostur. 1992 senesinde gözlenen en yüksek rutubet oranı %80.0 ile Aralık ayı; en az rutubet %55.2 ile Ağustos ayıdır. Aynı yılda en yüksek tazyik 874.1 mb olarak Ocak ayı, en az tazyik ise 868 mb olarak Şubat ayıdır.
Ulaşım
Sivas Belediyesi Halk Otobüsleri
Sivas Havaalanı
Şive
Türkçenin Sivas merkez ilçesinde kullanılan şivesinin Garp Anadolu ağızları içindeki konumu Prof. Dr. Leyla Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996) adlı çalışmasına nazaran şöyledir:
3. Garp Anadolu ağızları
3.1.1. Afyonkarahisar, Eskişehir, Uşak, Nallıhan
3.1.2. Çanakkale, Balıkesir, Bursa, Bilecik
3.1.3. Aydın, Burdur, Denizli, Isparta, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla
3.1.4. Antalya
3.2. İzmit, Sakarya
3.3.1. Zonguldak, Devrek, Ereğli
3.3.2. Bartın, Çaycuma, Amasra
3.3.3. Bolu, Karabük, Millet, Kurucaşile
3.3.4. Kastamonu
3.4.1. Göynük, Mudurnu, Kıbrıscık, Seben
3.4.2. Kızılcahamam, Beypazarı, Çamlıdere, Güdül, Ayaş
3.4.3. Çankırı, İskilip, Kargı, Bayat, Osmancık, Tosya, Boyabat
3.5.1. Sinop, Alaçam
3.5.2. Samsun, Kavak, Çarşamba, Terme
3.5.3. Ordu, Giresun, Şalpazarı
3.6.1. Ladik, Havza, Amasya, Tokat, Erbaa, Niksar, Turhal, Reşadiye, Almus
3.6.2. Zile, Artova, Sivas (merkez), Yıldızeli, Hafik, Zara, Mesudiye
3.6.3. Şebinkarahisar, Alucra, Suşehri
3.6.4. Kangal, Divriği, Gürün, Malatya, Hekimhan, Arapkir
3.7.1. Akçadağ, Darende, Doğanşehir
3.7.2. Afşin, Elbistan, Göksun, Andırın, Adana, Hatay, Tarsus, Ereğli
3.7.3. Kahramanmaraş, Gaziantep
3.7.4. Adıyaman, Halfeti, Birecik, Kilis
3.8. Ankara, Haymana, Bala, Şereflikoçhisar, Çubuk, Kırıkkale, Keskin, Kalecik, Kızılırmak, Çorum, Yozgat, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Kayseri, Şarkışla, Gemerek
3.9. Konya, Mersin
Folklor ve halk oyunları
Sivas halkoyunlarinda da bu iklim farklılıkları göze çarpar.Mesela:İç Anadolu ve Şark Anadolu bölümlerinde Halay,Uzunhava(davul,zurna)ya rastlanırken,kuzeyde şu demek oluyor ki Karadeniz bölümlerinde(Suşehri,,Koyulhisar v.b.) ise horon(kemençe ve davul zurna ile)rastlamak mümkündür.Bu tür durumlar Sivas´ın Halkoyunları ve Folklör açısından oldukça varlıklı bulunduğunu kanıtlar.
Sivas
Sivas - Merkez - Sivas Muzaffer Sarısözen Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi
Sivas - Merkez - Mustafa kemal atatürk Sıhhat Meslek Lisesi
YORUMLAR