TARİHLENDİRME a. 1. Bir nesnenin, bir olayın, yerbilimsel bir oluşumun vb. tarihini ya da yaşını belirleme. (Bk. ansikl. böl.) 2. Bi...
TARİHLENDİRME a.
1. Bir nesnenin, bir olayın, yerbilimsel bir oluşumun vb. tarihini ya da yaşını belirleme. (Bk. ansikl. böl.)
2. Bir yazıya tarih verme.
3. Dilbil. Dildeki bir sözcüğün yazılı ilk kullanımını gösteren belge. (Bir genel dil sözlüğünde tarihlendirme, sözcüğün kökenine ilişkin bilgilerle birlikte yer alır, ardından ilk kullanımın alındığı metne gönderme yapılabilir.)
*ANSİKL. Arkeol. Benzerlik gösteren kalıntılar karşılaştırılarak önce bunlardan bir- birleriyle çağdaş olanları saptanır, sonra da göreceli bir kronoloji oluşturulur. Kimi örneklerin yaşını belirlemek için yaklaşık otuz yıldan bu yana birçok fiziksel ve kimyasal yöntem geliştirilmiştir. Bunlar arasında, arkeomanyetiklik, paleomanyetiklik, palinoloji, ısılışıldama, flüor, potasyum argon ve en tanınmışı olan karbon 14 (karbonun radyoaktif izotopu) yöntemleri sayılabilir. Karbon 14 yöntemi ilk kez 1945 -1954 arasında Chicago'da VVillard Frank Libby tarafından denenmiştir. Libby bu buluşuyla 1960'ta Nobel kimya ödülü'nü almıştır. Dendrokronoloji* yöntemiyle elde edilen karşılaştırma cetveli sayesinde karbon 14 ile yapılan tarihlendirmeler, son beş binyıl için daha büyük bir kesinlik kazanmıştır.
*Pedol. ve Yerbil. Mutlak tarihlendirmeyle göreli tarihlendirme arasında açık bir fark vardır: birincisi bir olayın gerçek, kesin yaşını, İkincisi aynı olayın iyi belirlenmiş bir kronolojiye göre yaşını verir. Bir toprağın yaşı ya da evrim süresi şu yollarla saptanır: arkeoloji teknikleri (eski uygarlıkların kalıntıları), palinoloji (bitkilerin çiçektozlarına göre toprağın tarihini bulma) ve karbon 14 yöntemi (daha çok toprağın organik maddesinin göreli yaşını verir).
1. Bir nesnenin, bir olayın, yerbilimsel bir oluşumun vb. tarihini ya da yaşını belirleme. (Bk. ansikl. böl.)
2. Bir yazıya tarih verme.
3. Dilbil. Dildeki bir sözcüğün yazılı ilk kullanımını gösteren belge. (Bir genel dil sözlüğünde tarihlendirme, sözcüğün kökenine ilişkin bilgilerle birlikte yer alır, ardından ilk kullanımın alındığı metne gönderme yapılabilir.)
*ANSİKL. Arkeol. Benzerlik gösteren kalıntılar karşılaştırılarak önce bunlardan bir- birleriyle çağdaş olanları saptanır, sonra da göreceli bir kronoloji oluşturulur. Kimi örneklerin yaşını belirlemek için yaklaşık otuz yıldan bu yana birçok fiziksel ve kimyasal yöntem geliştirilmiştir. Bunlar arasında, arkeomanyetiklik, paleomanyetiklik, palinoloji, ısılışıldama, flüor, potasyum argon ve en tanınmışı olan karbon 14 (karbonun radyoaktif izotopu) yöntemleri sayılabilir. Karbon 14 yöntemi ilk kez 1945 -1954 arasında Chicago'da VVillard Frank Libby tarafından denenmiştir. Libby bu buluşuyla 1960'ta Nobel kimya ödülü'nü almıştır. Dendrokronoloji* yöntemiyle elde edilen karşılaştırma cetveli sayesinde karbon 14 ile yapılan tarihlendirmeler, son beş binyıl için daha büyük bir kesinlik kazanmıştır.
*Pedol. ve Yerbil. Mutlak tarihlendirmeyle göreli tarihlendirme arasında açık bir fark vardır: birincisi bir olayın gerçek, kesin yaşını, İkincisi aynı olayın iyi belirlenmiş bir kronolojiye göre yaşını verir. Bir toprağın yaşı ya da evrim süresi şu yollarla saptanır: arkeoloji teknikleri (eski uygarlıkların kalıntıları), palinoloji (bitkilerin çiçektozlarına göre toprağın tarihini bulma) ve karbon 14 yöntemi (daha çok toprağın organik maddesinin göreli yaşını verir).
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR