Pantoteneik Asit adıyla da bilinir. Doğada çok yaygın olarak canlı her hücrede bulunur. Vücutta depolanmaz, suda eridiği için kolayl...
B-5 Vitaminin Etkisi
- ADP (Adenozin difosfat ) ile birlikte koenzim A yı oluşturur. Bu madde insan yaşamında gerekli olan bir çok işlem için olması şart olan bir enzimdir.
- Enerji üretiminde rol alır ( piruvatın, yağ asitlerinin oksidasyonu)
- Asetilasyon işlemi denilen bir kimyasal olayın yapı taşıdır.
- Yağ asitlerinin, kolesterolun, fosfolipidlerin sifingosinlerin yapımını sağlar.
- Böbrek üstü bezine etki ederek kortizon gibi steroid hormonların yapımını sağlar. Bu hormonların katkısı ile yaşlanma ve cilt kırışıklıkları üzerine olumlu etkiler yapar.
- Antistres özelliği ile ruhsal yapı üzerine etkilidir.
- Sindirim sisteminin işleyişine katkı sağlar.
- Kandaki alyuvarların ve savunma maddelerinin yapımına faydalıdır.
B-5 Vitaminin Eksikliği
Doğada bol olduğu için eksikliğine pek rastlanmaz. Ayrıca bir miktar barsaklarda da yapılmaktadır. Eksiklik rafine ve işlenmiş yiyeceklerle beslenme ile antibiyotik etkisiyle barsak bakterilerinin de ölmesi sonucu ortaya çıkar.
- Halsizlik, bitkinlik ve yorgunluk hissi ilk oluşan yakınmadır.
- Topuklarda yanma ve ağrı,
- Mide asitlerinde azalma ile iştahsızlık, kusma, barsak bozuklukları ve krampları gibi sindirim şikayetleri,
- Ruhsal güçsüzlük, strese dayanıksızlık, isteksizlik, uykusuzluk, depresyona gidiş yakınmaları,
- Kan şekerinde düşme, ellerde titreme, kalp çarpıntısı,
- Cilt bozuklukları, akne oluşumu,
- Tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları,
- Alerjik yakınmalarda artış,
- Büyüme üzerine olumsuz etkiler,
- Hayvanlarda tüylerin beyazlaşması ( İnsanlarda ? ) görülebilir.
B-5 Vitaminin Fazlalığı
İdrarla atıldığı için vücutta birikmez. Toksik etkisi gözlenmemiştir. İshal ve diş hassasiyeti yapabilir.
B-5 Vitaminin Tedavide Kullanımı
Bir çok nedene yönelik kullanılmış ve hala da kullanılmaktadır. Bazı konularda kullanımı tartışmalıdır. Tek başına tedavi edici yönünden daha çok tedaviye destek amacıyla kullanılması uygun olacaktır.
- Allerji tedavilerine destek amacı ile,
- Stres ilişkili ruhsal sorunlar,
- Sindirim problemleri, özellikle iştahsızlık ve kolit hastalığında,
- Yanık tedavisine destek için,
- Alkol kullanımının fazla olduğunda kullanılmaktadır.
B-5 Vitamini Gereksinimi
Günlük gereksinim için kesin rakam vermek zordur, kişilerin özel durumları sonucu değişik miktarlara gereksinimi olabilir. Fakat minimal fonksiyonlar için 6-10 mg. olduğu söylenebilir. Normal bir beslenme ile bu miktar kolaylıkla karşılanabilir.
Vitaminler - C Vitamini (Askorbik Asit)
Vitaminler - B3 Vitamini (Nikotinamid, Niasin, PP Vitamini)
Vitaminler - B7 Vitamini (Biotin, H Vitamini)
Depresyonla savaşmak için B5 vitamini
Pantotenik Asit olarak da adlandırılan B5 vitamini hem hayvansal hem de bitkisel larda bulunabildiğinden Yunanca "heryer" anlamına gelen "pantos" sözcüğünden kökenini almıştır. Vücutta depolanmayan ve suda eriyen bir vitamindir.
Yararları
Depresyonla savaşmakta olan faydasının yanı sıra mide bağırsak sisteminin normal çalışmasına yardımcı olur; kolesterol, D vitamini, kırmızı kan hücreleri ve antikorların üretimi için gereklidir. Normal büyüme ve gelişmeyi destekler. Yiyeceklerin enerjiye dönüştürülmesine yardım eder. Birçok vücut materyalinin sentezine yardımcı olur. Böbrek üstü bezinin fonksiyonunu destekler, Enerji metabolizmasında gereklidir. Çeşitli böbrek üstü bezi hormonları, steroidler ve kortizonun oluşumunda hayati rol oynadığı için antistres vitamini olarak da tanımlanır. Ayrıca şunlara iyi gelir: yara iyileşmesi, stress, depresyon, alerji, alkolizm, karaciğer sirozu, kabızlık, yorgunluk, mide ülserleri, osteoartrit, romatoid artrit.
Hangi besinlerde bulunur?
Dana eti, karaciğer, balık, tavuk, yumurta, peynir, fasülye, tüm tahıllar, hububatlar, karnıbahar, bezelye, avakado, patates, mısır, kuru yemişler de bolca bulunur.
Günlük ihtiyacınız nedir?
Günlük alınması gereken sabit miktar:10-1000 mg dır.
Alınması gereken en az günlük miktarlar (yaşlara göre)
- 0-6 aylık 2mg/gün
- 6 ay-3 yaş 3mg/gün
- 4-6 yaş 3-4mg/gün
- 7-9 yaş 4-5mg/gün
- 10 yaş ve üstü 4-10 mg/gün dür.
- Hamilelik ve emzirmede gereksinim 1/3 oranında artabilir.
- Genellikle bu miktarlar günlük besinlerle fazlası ile karşılanır.
Eksikliği nelere yol açar?
Doğrudan B5 vitamini eksikliğine bağlı insanlarda oluşan hiçbir hastalık belirtilmemiştir. Bunun sebebi her türlü besinde bolca bulunmasıdır. Ancak B5 vitamini eksikliğine bağlı bazı belirtilerin oluşabileceği kanıtlanmasa da varsayılmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır: sinir harabiyetleri, solunum problemleri, cilt problemleri, artrit, alerji, doğumsal bozukluklar, zihinsel yorgunluk, baş ağrısı, uyku bozukluğu, kas spazmları, kramplar.
Fazlasının zararları
Günlük 10-20 gr gibi çok yüksek dozlarda alınması ile ishal ve su kaybı oluşabilir.
Pantotenik Asit = B5 Vitamini
- Pantotenik asit (vitamin B5), hem hayvansal hem de bitkisel larda bulunabildiğinden dolayı yunanca "heryer†anlamına gelen "pantos†sözcüğünden kökenini almıştır. Vücutta depolanamayan ve suda eriyen bir vitamindir. Karbonhidrat, yağ ve protein metabolizması için gereklidir. Bu vitamin insan bağırsak florası tarafından sentez edildiği için eksikliğine pek sık rastlanmaz. Ancak eksikliğinde deride yaralar, saç dökülmesi. sinir sistemi bozuklukları gibi belirtiler görülebilir. Savaş esirlerinde gözlenen Burning Foot sendromu pantotenik asit eksikliğine bağlanmıştır.
- Aktif formu koenzim A ve ACP(açil taşıyıcı protein)dir. Asetil ve Açil gruplarının koenzim A ya taşınmasında rol oynar. Ayrıca eksikliğinde hayvanlarda sindirim kanalı bozukluğu görülmüştür. Kimyasal yapısı B-alanin-pentoik asittir.
- Pantotenik asit karbonhidratlar, yağlar ve proteinlerin enerjiye çevrilmesinde bir katalizör olarak hayati rol oynayan Koenzim A nın üretiminde zorunlu bir parçadır. Asetilkolin gibi sinir iletimini sağlayan maddelerin üretimine katılır. Çeşitli böbrek üstü bezi hormonları, steroidler ve kortizonun oluşumunda hayati rol oynadığı için antistres vitamini olarak da tanımlanır. Depresyonla savaşmakta olan faydasının yanı sıra mide barsak sisteminin normal çalışmasına yardımcı olur; kolesterol, D vitamini, kırmızı kan hücreleri ve antikorların üretimi için gereklidir.
Kanıtlanmış Yararları:
- Normal büyüme ve gelişmeyi destekler.
- Yiyeceklerin enerjiye dönüştürülmesine yardım eder.
- Birçok vücut materyalinin sentezine yardımcı olur.
- Böbrek üstü bezinin fonksiyonunu destekler,
- Enerji metabolizmasında gereklidir.
Kanıtlanmamış Yararları:
- Yara iyileşmesini uyarır.
- Stresi yatıştırır.Depresyon tedavisinde yararlıdır.
- Alerjilerin tedavisinde yararlıdır.
- Alkolizm, karaciğer sirozu tedavisinde yararlıdır.
- Kabızlık tedavisinde yararlıdır.
- Yorgunluğun giderilmesinde yararlıdır.
- Mide ülserlerinde yararlıdır.
- Osteoartrit, Romatoid artrit tedavisinde yararlıdır.
Hangi besinlerde bulunur?
Dana eti, karaciğer, balık, tavuk, yumurta, peynir, fasülye, tüm tahıllar, hububatlar, karnabahar, bezelye, avakado, patates, mısır, kuru yemişler de bolca bulunur.
B5 Vitamini eksikliği:
Direkt olarak B5 vitamini eksikliğine bağlı insanlarda oluşan hiçbir hastalık belirtilmemiştir. Bunun sebebi her türlü besinde bolca bulunmasıdır.
Ancak B5 vitamini eksikliğine bağlı bazı belirtilerin oluşabileceği kanıtlanmasa da varsayılmaktadır. Bunlar:
- Sinir harabiyetleri
- Solunum problemleri
- Cilt problemleri
- Artrit
- Alerji
- Doğumsal bozukluklar
- Zihinsel yorgunluk
- Baş ağrısı
- Uyku bozukluğu
- Kas spazmları, kramplar
Alınması gereken miktar:
Günlük alınması gereken sabit miktar:10-1000 mg dır.
Alınması gereken en az günlük miktarlar:
- 0-6 aylık 2mg/gün
- 6 ay-3 yaş 3mg/gün
- 4-6 yaş 3-4mg/gün
- 7-9 yaş 4-5mg/gün
- 10yaş ve üstü 4-7mg/gün dür.
- Hamilelik ve emzirmede gereksinim 1/3 oranında artabilir.
- Genellikle bu miktarlar günlük besinlerle fazlası ile karşılanır.
- Günlük 10-20 gr gibi çok yüksek dozlarda alınması ile ishal ve su kaybı oluşabilir.
: Ankalab
B5 vitamini (Pantotenik Asit)
Pantotenik asit, karbonhidrat, lipit ve aminoasit metabolizmasında asetil gruplarının taşınmasında rolü olan B grubu vitaminidir. Vitaminin metabolizmada etkin şekline Koenzim A ( CoA ) denir. CoA parçası olarak pantotenik asit, karbonhidrat, yağ ve proteinden enerji elde edilmesinde de çok önemli rol oynar.
Pantotenik asit bitkiler ve bakteriler tarafından sentezlenir. pantotenik asit antipellegra faktörü olarak büyük önem taşır.
Pantotenik asit (vitamin B5), hem hayvansal hem de bitkisel larda bulunabildiğinden Yunanca "her yer" anlamına gelen pantos sözcüğünden kökenini almıştır. Pantotenik asit protein, yağ ve karbohidratlardan enerji elde edilmesini sağlayan krebs halkasını başlatan Co A nın bileşimine girdiğinden önemli bir B grubu vitaminidir.
Pantotenik asidin aktif formu koenzim A (CoA) ve ACP (açil taşıyıcı protein) dir. ADP (adenozin difosfat) ile birlikte Koenzim A'yı oluşturur. CoA oksijenli solumda enerji üretilmesini sağlayan kreps çemberini için olması şart olan bir enzimdir.
B5 vitamininin Özellikleri
- Suda ve alkolde erir.
- Nötr ortama dayanıklı, ısıya karşı duyarlı, asit ve alkali ortama dayanıksızdır,
- Işık ve oksijenden zarar görmez.
- Vücutta depolanmaz, insan bağırsak florası tarafından sentez edildiği için eksikliğine pek sık rastlanmaz.
B5 Vitamininin Vücuttaki Görevleri
- B5 vitamini enerji üretiminde rol alır.
- Yağ asitlerinin yapımını sağlar, böbrek üstü bezine etki ederek kortizon gibi steroid yapıda hormonların yapımını sağlar. Bu hormonların katkısı ile yaşlanma ve cilt kırışıklıkları üzerinde olumlu etki sağlar. Yaraların ve yanıkların daha kolay iyileşmesini sağlar.
- Kolestrol, bazı yağ asitleri ve böbrek üstü bezi hormonlarının bazılarının sentezlenmesinde etkilidir.
- Antistres özelliği ile ruhsal yapı üzerine etkilidir.
- Sindirim sisteminin işleyişine katkıda bulunur, kas gelişiminde etkilidir.
- Alyuvar ve antikor üretimini destekler, enfeksiyonların engellenmesinde etkilidir.
B5 Vitamini Kaynakları
Et, karaciğer, böbrek, yumurta, süt, karnabahar, lahana, sebzeler olmak üzere hem bitkiler hem de hayvansal gıdalarda bulunur.
Pantotenik asit, yeşil bitkiler ve bazı mikroorganizma tarafından sentez edilir.
Gereksinimi, yetersizliği ve fazlalığında görülen bozukluklar
Yetişkinler için günlük 5-10 mg pantotenik asidin yeterli olduğu sanılmaktadır.
Pantotenik asit tüm bitkisel ve hayvansal larda bulunur. Hayvansal dokularda karaciğer, böbrek, yumurta, kurubaklagillerde ve işlem görmemiş tahıllarda bulunur.Süt, sebze ve meyvelerde az miktarda bulunur.
Doğada besinlerde çok yaygın olarak bulunduğundan yetersizliğine rastlanmaz. Ancak gönüllüler üzerinde yapılan araştırmalarda bulantı, kusma yorgunluk, el ve ayaklarda yanma, titreme, karıncalanma görülmüştür.
: Gıda Teknolojisi
Vitaminler - C Vitamini (Askorbik Asit)
Vitaminler - B3 Vitamini (Nikotinamid, Niasin, PP Vitamini)
Vitaminler - B7 Vitamini (Biotin, H Vitamini)
YORUMLAR