Artırılmak Nedir?

Büyük L. Artırılmak edilg . f. Çoğaltmak eylemine mevzu olmak: ücretler artırılacak. Bu mevzuda çalışmaların artırılması gerek. Önle...

Büyük L.

Artırılmak edilg. f. Çoğaltmak eylemine mevzu olmak: ücretler artırılacak. Bu mevzuda çalışmaların artırılması gerek. Önlemler artırıldı. Bu para, üyelerin ödeneklerinden artırıldı.

ANSİKL. Kamu mal. Artan oranlı vergi tarifesi'nde matrahla beraber yalnız vergi miktarı değildir vergi oranı da yükseldiğinden, bu şekilde tarifelerde vergi matrahı büyüdükçe averaj vergi oranı da yükselir. Bundan ötürü, artan oranlı tarifeler averaj vergi oranına göçe, düz artan oranlı, azalan artan oranlı ve çoğalan artan oranlı tarifeler olarak üçe ayrılabilir. Matrah ile averaj vergi oranı eşit oranda büyürse bu tarifelere düz artan oranlı tarife, averaj vergi oranındaki artış matrahtaki artışa oranla daha minik ise bu tarifelere de azalan artan oranlı tarife denilir. Çoğalan artan oranlı tarife'de ise averaj vergi oranındaki artış, matrahtaki artışa oranla daha büyüktür.


Artan oranlı tarifeler için başka ayrımlar da yapılmıştır: kolay artan orantılık ve dilim usulü artan orantılık şeklinde. Matrah bir tüm olarak, artan oranların uygulanmış olduğu gruplardan hangisine giriyorsa, vergi miktarı o grup için saptanmış olan oran üstünden belirlenir. Bu yöntemin en büyük sakıncası, matrahtaki minik bir artış daha yüksek vergi uygulamasını gerektirdiğinde, vergi miktarında büyük sıçramalara niçin olmasıdır.


Günümüzde yaygın kullanılan dilim usulü artan orantılık'tır. Bu yöntemde vergi matrahı dilimlere ayrılır ve tarifedeki artan oranların her birisi, karşıladığı matrah kısmına uygulanır. Bu şekilde her dilim için bulunan vergi miktarları toplanarak matrahın tümünün vergisi hesaplanır. Mesela, 3 000 000 TL matrahın vergisi ilk 1 000 000 için 1 000 000 X 0,25 = 250 000 TL, sonraki 2 000 000 TL için 2 000 000 X 0,30 = 600 000 TL olup toplam vergi miktarı 850 000 TL olmaktadır. Böyle artan oranlar uygulandığında sıçrama ve basamaklar yumuşamaktadır.


Artan oranlı tarifeler sınırı olan ve sınırsız artan orantılık olarak da ayrılır Sınırsız artan orantılıkta vergi oranları % 100'e kadar çıkabilir. Fakat bu şekilde bir uygulama gelirin tümüne devletçe el koymak olacağından uygulanmamaktadır. Sınırı olan artan orantılıkta ise vergi oranlan bir mekanda durdurulur. Mesela Türk gelir vergisi tarifesinde marjinal oran olan % 63 uygulanmaktadır ve 50 milyon TL'yi aşan gelirler averaj oran % 55 ile sınırlandırılmıştır.

artırılmak

(nesne almayan eylem)

• Artırma işine mevzu olmak, çoğaltılmak, tezyit edilmek.