Bankalar, şimdiki şekilleriyle, tecim ve sanayinin geliştiği son çağlarda meydana gelmiştir. Çok eski çağlarda para bozan, kısaca bir meml...
Bankalar, şimdiki şekilleriyle, tecim ve sanayinin geliştiği son çağlarda meydana gelmiştir.
Çok eski çağlarda para bozan, kısaca bir memleket ya da bir şehrin parasını başka bir memleket ya da şehrin parasına çeviren, para alıp borç veren kimseler vardı. Bu nevi işlerle uğraşanlara, üç bin yıl öncesine kadar, tecim yaşamı gelişmiş tüm milletlerde rastlamaktayız. Onun için şimdiki bankacılığın ilk ve en mütevazi şekilleri, Sümerler’de, Babilliler’de, Eski Yunanistan’da, Eski Roma’da görülür.
«Banka» kelimesi İtalyanca «masa, tezgâh» demek olan «banco» dan gelir. Eskiden İtalya’da meydanlarda, sokak köşelerinde, önlerine birer masa koyarak, mâdeni paraların ağırlıklarını tartan, ayarlarına bakan, bu tarz şeyleri başka paralara çeviren, paraya ihtiyacı olanlara faizle borç veren, senet kıran sarraflar vardı. Masalarının başlangıcında para ticareti meydana getiren bu kimselere ilk kez XII. yüzyılda «banchiero» (banker) ismi verildi.
Eski Yunanistan’da bu benzer biçimde işlerle rahipler de uğraşırdı. Bu tür durumlar kendilerine verilen paraları saklarlar, başkalarına borç verirlerdi. O zamanlar tapınaklar en güvenilir para gizleme yerleriydi. Eski, Yunanistan’da, büyük adamlar benzer biçimde ismini tarihe geçirmek için Ephesus (Efes) teki Artemis tapınağını yakan Erostrotos aslen orada gizlenen paraları çalmak için kundakçılık yapmıştı. Eski Yunanistan tapınaklarında toplanan altın ve gümüş servetler, komşu devletlerin hırslarını daima kamçılamış, istilâlarda bu benzer biçimde bölgeler daima büyük bir hırsla yağma edilmiştir.
Ortaçağ’ın sonlarına doğru, İtalya’da Venedik ve Cenova cumhuriyetlerinde Şark memleketleriyle tecim pek gelişmişti Ticaretin rahatlıkla yürütülmesi için para muamelelerine aracılık edecek müesseselere gereksinim duyulmuştu. Zamanımız bankacılığı ilk kez 1157’de Venedik’te Venedik Bankası’nın kurulması ile başlar. 1408’de Cenova Bankası kurulmuş, bu banka bir süre sonra Avrupa-da kurulan tüm bankalara örnek olmuştur.
Avrupa’da XII. yüzyıldan sonrasında ticaretin, XIX. yüzyıldan itibaren de sanayinin büyük seviyede gelişmesi üstüne bankacılık da hızla gelişmiştir. İlk bankalar, genellikle devlete ve belediyelere kredi açıyorlardı. ‘Hususi şahıslara, iş adamlarına daha ziyade istihlâk gereksinimleri için borç veriliyordu. Bu borç rehin bırakılan kıymetli maddeler karşılığı idi. Fakat tecim yapmak, halkın istihlâkine yarıyacak maddeleri istihsal etmek işleri genişleyince, bankalar da istihlâk gereksinimleri yerine, bunların istihsal ve ticaretini yoluna koyacak iş kredileri açmaya başladılar. Bugün bankalar, müşterilerine tecim yapmak, fabrikalar oluşturmak ya da kurulu fabrikalarını işletmek tarlalarını ekip biçmek benzer biçimde işler karşılığı para verir.
Günümüzde teknolojilerinde gelişmesi ile bankalar nerede ise her türlü mevzuda bireysel ya da kurumsal kredilerini tek bir tuş ile dahi verebilmektedir. Gelişen teknolojiyi en iyi kullanan sektörlerin başlangıcında bankacılık sektörü gelmektedir. Hızla gelişen teknolojinin ilerlemesi bankacılıkta bir çığır açmış ve tüm bütün ülkelerce en ücra köşede dahi bankacılık faaliyetleri verilmeye başlanmıştır.
YORUMLAR