Canların, organizmaların birbirine niçin ihtiyacı vardır? Canlıların birbirleriyle ve çevreyle etkileşimleri, ilişkileri hakkında bilgi. Or...
Canların, organizmaların birbirine niçin ihtiyacı vardır? Canlıların birbirleriyle ve çevreyle etkileşimleri, ilişkileri hakkında bilgi.
Organizmaların Birbirine İhtiyacı Vardır
Tabiattaki organizmalar, üreticiler ve tüketiciler olarak iki grupta ele alınabilir. Üreticilere ototrof, tüketicilere de genel olarak heterotrof canlılar denir. Ototrof canlılar besinlerini yapar ve depo edebilir. Tüketiciler ise heterotrofturlar. Kısaca besinlerini kendileri yapamadıkları için, direkt ya da dolaylı yollardan ototrofların hazırladığı gıda maddelerinden faydalanırlar.
Yeşil bitkilerin derhal hepsi ototroftur. İnsanlar, tüm hayvanlar ve Mantarlar şeklinde canlılar ise heterotrofturlar. Biyosferdeki organizmaların, beslenme ve hayatlarını devam ettirebilmeleri için, birbirlerine gereksinimleri vardır. Bilhassa, tabiatta ototrof ve heterotrof canlıların ilişkisi çok açık olarak görülür.
Eğer biyosferdeki bu ototrof ve heterotrof canlılar arasındaki ilişki olmasaydı, çok fazla derecede madde birikiminden dolayı dünyamız kısa zamanda yaşanamaz duruma gelecekti. Canlıların bu karşılıklı ilişkisi, tabiattaki madde israfını önlemekte ve en ekonomik bir biçimde değerlendirilmesini sağlamaktadır. Meselâ, Karbon (C), Hidrojen (H), Oksijen (O) ve Fosfor (P) şeklinde çok iyi malum ve yaşam için ne olursa olsun lüzumlu olan elementlerin tabiattaki devri, ince bir seviye içinde sürüp gitmektedir. Bu süreklilikte ototrof ve heterotrof canlılar kilit görevi oynar.
Bilinmiş olduğu şeklinde, havada çok az oranda (% 0,03) karbondioksit (CO2) vardır. Bu karbondioksitin tabiatta devretmesi için bir taraftan üretilip, aynı oranda da tüketilmesi ve hiçbir gereksiz harcama olmadan yine yine kullanılması lâzımdır. Bu şekilde bir vakası, ototrof ve heterotrof canlılar gerçekleştirir. Havadaki karbondioksit, yeşil bitkiler tarafınca fotosentezle gıda maddelerine dönüştürülür ve atmosfere özgür oksijen verilir. Sentezlenen maddelerin bir bölümü, bitkinin kendi gereksinimleri için harcanırken,kalanı depo edilir. Bitkiler dışındaki heterotrof canlılar, bu gıda maddelerindeki enerjiyi kullanarak bundan böyle ürün olarak karbondioksit ve su açığa çıkarırlar. Böylelikle heterotrof canlılar, karbondioksit ve suyu tekrardan yeşil bitkilerin kullanmasına hazır hale getirirler. Maddenin bu şekilde devirli olarak kullanılması, biyosferde milyonlarca yıldan bu zamana kadar sürüp gitmektedir.
YORUMLAR