Fıkıh Nedir? Sözlükte "bir şeyi bilmek, derinlemesine kavramak, tam olarak idrak etmek" benzer biçimde manalara gelen fıkı...
Fıkıh Nedir?
Sözlükte "bir şeyi bilmek, derinlemesine kavramak, tam olarak idrak etmek" benzer biçimde manalara gelen fıkıh, ıstılahta, İslâm'ın kişisel ve toplumsal hayata dair amelî hükümlerini bilmeyi ve bu mevzuyu inceleyen bir ilim dalını ifade eder.
Fıkıh kelimesi Kur'ân-ı Kerim'de, çeşitli eylem kalıplarıyla yirmi yerde geçmekte olup, bir şeyi iyi ve tam olarak idrak etmek, bir şeyin hakikatini bilmek ve akıl etmek benzer biçimde anlamlarda kullanılmıştır. İslâm'ın ilk devirlerinde fıkıh tabiriyle, tüm dinî detayları-bilgileri bilme kastedilmekteydi. Hicrî ikinci asrın ortalarından itibaren fıkıh, yalnız amelî yaşamı kapsayan bir ilim dalı haline geldi. Ayrıca, îmân ve inanç konusuyla ilgili bilgiler, "ilm-i tevhîd, ilm-i usuli'd-din, akaid, kelâm" benzer biçimde isimlerle anılan ayrı bir ilim branşının; Müslüman'ın iyi ve fena huyları, hususi yaşamı, toplumsal ilişkileri ve davranışlarıyla ilgili hususlar ise, ahlâk ve tasavvuf ilim branşının mevzusu haline gelmiştir. Fıkıh amelî hayata ilişkin detayları-bilgileri ve hükümleri ihtiva eden ilim branşının adı olduktan sonrasında da kapsamı geniş kalmış, çağımıza kadar ilmihal, hukuk ve hukuk metodolojisi, iktisat, politika, yönetim bilimleri ve bu bilimlerle ilgili kurumlar, küllî kural, hilafiyat bilimsel, fıkıh zamanı, mukayeseli hukuk, fıkıh dalı içinde kabul edilmiştir. Furû-ı fıkıh da, yakarma, muâmelât ve ukubât şeklinde üç ana bölüme ayrılır.
Tarihçesi:
İslamiyetin ilk devirlerinde islam dini ile ilgili tüm emek verme ve tartışmalar fıkıh disiplini altında yapılmaktaydı. Ondan sonra fıkıh, Hicri 1. asırda (Miladi 7.- 8. yüzyıllar) yalnız ameli şu demek oluyor ki eylemsel mevzulara özgü kılınan, İslam hukuku olarak ayrı bir ilim haline geldi. Fıkhın metodolojisi anlamına gelen Fıkıh Usulü müctehidin (şu demek oluyor ki dinde yargı verebilecek şahsın) şer'i hükümleri tafsili (açıklayıcı) delillerinden çıkarmasına yarayan kurallar bütünüdür. Fıkıh usulü açısından elimize ulaşan ilk yapıt hicri 2. yüzyılda İmam Şafii'nin Er-Risale fil-Usul adlı eseridir.
Sözlükte "bir şeyi bilmek, derinlemesine kavramak, tam olarak idrak etmek" benzer biçimde manalara gelen fıkıh, ıstılahta, İslâm'ın kişisel ve toplumsal hayata dair amelî hükümlerini bilmeyi ve bu mevzuyu inceleyen bir ilim dalını ifade eder.
Fıkıh kelimesi Kur'ân-ı Kerim'de, çeşitli eylem kalıplarıyla yirmi yerde geçmekte olup, bir şeyi iyi ve tam olarak idrak etmek, bir şeyin hakikatini bilmek ve akıl etmek benzer biçimde anlamlarda kullanılmıştır. İslâm'ın ilk devirlerinde fıkıh tabiriyle, tüm dinî detayları-bilgileri bilme kastedilmekteydi. Hicrî ikinci asrın ortalarından itibaren fıkıh, yalnız amelî yaşamı kapsayan bir ilim dalı haline geldi. Ayrıca, îmân ve inanç konusuyla ilgili bilgiler, "ilm-i tevhîd, ilm-i usuli'd-din, akaid, kelâm" benzer biçimde isimlerle anılan ayrı bir ilim branşının; Müslüman'ın iyi ve fena huyları, hususi yaşamı, toplumsal ilişkileri ve davranışlarıyla ilgili hususlar ise, ahlâk ve tasavvuf ilim branşının mevzusu haline gelmiştir. Fıkıh amelî hayata ilişkin detayları-bilgileri ve hükümleri ihtiva eden ilim branşının adı olduktan sonrasında da kapsamı geniş kalmış, çağımıza kadar ilmihal, hukuk ve hukuk metodolojisi, iktisat, politika, yönetim bilimleri ve bu bilimlerle ilgili kurumlar, küllî kural, hilafiyat bilimsel, fıkıh zamanı, mukayeseli hukuk, fıkıh dalı içinde kabul edilmiştir. Furû-ı fıkıh da, yakarma, muâmelât ve ukubât şeklinde üç ana bölüme ayrılır.
Tarihçesi:
İslamiyetin ilk devirlerinde islam dini ile ilgili tüm emek verme ve tartışmalar fıkıh disiplini altında yapılmaktaydı. Ondan sonra fıkıh, Hicri 1. asırda (Miladi 7.- 8. yüzyıllar) yalnız ameli şu demek oluyor ki eylemsel mevzulara özgü kılınan, İslam hukuku olarak ayrı bir ilim haline geldi. Fıkhın metodolojisi anlamına gelen Fıkıh Usulü müctehidin (şu demek oluyor ki dinde yargı verebilecek şahsın) şer'i hükümleri tafsili (açıklayıcı) delillerinden çıkarmasına yarayan kurallar bütünüdür. Fıkıh usulü açısından elimize ulaşan ilk yapıt hicri 2. yüzyılda İmam Şafii'nin Er-Risale fil-Usul adlı eseridir.
Fıkıh Mezhepleri - Hanefi Mezhebi
Fıkıh Mezhepleri - Malikî Mezhebi
Fıkıh Mezhepleri - Hanbeli Mezhebi
Fıkıh Nedir?
Fıkıh demek özetlemek gerekirse İslam hukuku anlamındadır. Fıkıh ilim dalı çok varlıklı bir ilim dalıdır. Bu mevzuda uzmanlaşmış kimselere fakih denir. Fıkıh bilimsel dört temele dayanmaktadır. Bu temeller şunlardır.
1) Kuran
2) Hadis
3) Benzetme
4) İcma
Fıkıh ilminin amacı, insanoğlunun kendi yararına ve zararına olan şeyleri bilerek dünya ve ahiret mutluluğuna ulaşmasını sağlamaktır. İnsanın, Tanrı'a, kendine ve öteki canlılara karşı hak ve sorumluluğunu öğretir.
Fıkıh demek özetlemek gerekirse İslam hukuku anlamındadır. Fıkıh ilim dalı çok varlıklı bir ilim dalıdır. Bu mevzuda uzmanlaşmış kimselere fakih denir. Fıkıh bilimsel dört temele dayanmaktadır. Bu temeller şunlardır.
1) Kuran
2) Hadis
3) Benzetme
4) İcma
Fıkıh ilminin amacı, insanoğlunun kendi yararına ve zararına olan şeyleri bilerek dünya ve ahiret mutluluğuna ulaşmasını sağlamaktır. İnsanın, Tanrı'a, kendine ve öteki canlılara karşı hak ve sorumluluğunu öğretir.
Derlemedir.
YORUMLAR