Guomingdang MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi 20. yüzyıl başlarında Çin'de kurulan parti. Ilkin Sun Yatsen tarafınca "Çin&#...
Guomingdang
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
20. yüzyıl başlarında Çin'de kurulan parti. Ilkin Sun Yatsen tarafınca "Çin'i Kalkındırma Birliği" adıyla kuruldu (1894). Örgütün gayesi, Mançu Hanedanı'nı uzaklaştırmak, Çin'i birleştirmek, tekrardan örgütleyerek toparlamaktı. Ilk başlarda Halk gazetesini çıkaran aydınlar topluluğundan meydana geliyordu. İlk devrimci ayaklanmayı Kanton'da örgütleyip yönetti (1895). Bu zamanda Sun Yatsen, politikasının temel prensipleri olarak "üç halk ilkesi"ni (milliyetçilik, demokrasi ve halkın refahı) ortaya koydu, partinin propaganda ve örgütlenme çalışmalarını bu fikirler çevresinde geliştirdi. 1911'de süregelen silâhlı ayaklanma ile Mançu hanedanı devrildi. 1912'de teşkilat, "Milliyetçi Halk Partisi" anlamına gelen "Guomingdang" ismini aldı. 1911-1913 yılları içinde ülkeyi yöneten Guomingdang, 1913'te General Yuen Şikay'ın diktatör olmasıyla yönetimden uzaklaştırıldı ve kapatıldı. Sun Yatsen 1914'te partiyi tekrardan örgütledi. 1916'da son kez kuruldu. 1921'de Sun Yatsen'in Kanton'da kurulan Cenup Çin Cumhuriyeti'ne reis seçilmesine rağmen, parti 1923'e kadar oldukça kuvvetsiz bir durumda kaldı. Bu tarihte Guomingdang, Sovyet Komünist Partisi'nin yardımıyla politik ve askerî yönden tekrardan örgütlendi. 1924'te "üç halk ilkesi" ışığında komünistlerle işbirliğine gidildi. 1925'te Sun Yatsen'in ölümünden sonrasında parti ikiye ayrıldı. Sağ kanadın liderliğini yakalayan Çan Kayşek partiye egemen oldu ve komünistlerle bozuştu (1927). Her iki taraf da, Japonlara karşı, bir süre ortaklaşa iş yaptılarsa da, devamlı çatıştılar. 1947'ye kadar ülkenin büyük bir kısmının yönetimi Guomingdang'ın elinde kaldı. Japonların yenilgiye uğratılmasından sonrasında çıkan iç cenk sonunda çökertilen Guomingdang, Çin'i terk ederek Formoza Adası'na (Tayvan) çekildi (1949).
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
20. yüzyıl başlarında Çin'de kurulan parti. Ilkin Sun Yatsen tarafınca "Çin'i Kalkındırma Birliği" adıyla kuruldu (1894). Örgütün gayesi, Mançu Hanedanı'nı uzaklaştırmak, Çin'i birleştirmek, tekrardan örgütleyerek toparlamaktı. Ilk başlarda Halk gazetesini çıkaran aydınlar topluluğundan meydana geliyordu. İlk devrimci ayaklanmayı Kanton'da örgütleyip yönetti (1895). Bu zamanda Sun Yatsen, politikasının temel prensipleri olarak "üç halk ilkesi"ni (milliyetçilik, demokrasi ve halkın refahı) ortaya koydu, partinin propaganda ve örgütlenme çalışmalarını bu fikirler çevresinde geliştirdi. 1911'de süregelen silâhlı ayaklanma ile Mançu hanedanı devrildi. 1912'de teşkilat, "Milliyetçi Halk Partisi" anlamına gelen "Guomingdang" ismini aldı. 1911-1913 yılları içinde ülkeyi yöneten Guomingdang, 1913'te General Yuen Şikay'ın diktatör olmasıyla yönetimden uzaklaştırıldı ve kapatıldı. Sun Yatsen 1914'te partiyi tekrardan örgütledi. 1916'da son kez kuruldu. 1921'de Sun Yatsen'in Kanton'da kurulan Cenup Çin Cumhuriyeti'ne reis seçilmesine rağmen, parti 1923'e kadar oldukça kuvvetsiz bir durumda kaldı. Bu tarihte Guomingdang, Sovyet Komünist Partisi'nin yardımıyla politik ve askerî yönden tekrardan örgütlendi. 1924'te "üç halk ilkesi" ışığında komünistlerle işbirliğine gidildi. 1925'te Sun Yatsen'in ölümünden sonrasında parti ikiye ayrıldı. Sağ kanadın liderliğini yakalayan Çan Kayşek partiye egemen oldu ve komünistlerle bozuştu (1927). Her iki taraf da, Japonlara karşı, bir süre ortaklaşa iş yaptılarsa da, devamlı çatıştılar. 1947'ye kadar ülkenin büyük bir kısmının yönetimi Guomingdang'ın elinde kaldı. Japonların yenilgiye uğratılmasından sonrasında çıkan iç cenk sonunda çökertilen Guomingdang, Çin'i terk ederek Formoza Adası'na (Tayvan) çekildi (1949).
Çin Halk Cumhuriyeti (China) ve Çin Halk Cumhuriyeti Zamanı
Çin nedir? Çin hakkında bilgi verir misiniz?
Deliler Birliği
Kuomintang
Kuomintang ya da Çin Nasyonal Partisi,1970'lerden bu zamana kadar daha çok Tayvan olarak malum Çin Cumhuriyeti'nde kurulu bir siyasal partidir. Çin Cumhuriyeti'nin kurucu ve iktidardaki ve yasama meclisinde en fazla koltuğa haiz partisidir. Merkezi Tayvan adasında Taipei'dedir. KMT, Internasyonal Demokrat Birliği üyesidir. Günümüzdeki cumhurbaşkanı Ma Ying-jeou bu görevi üstüne alan yedinci KMT üyesidir.
YORUMLAR