hatcepsut tatmosis’in krallığı döneminde tüm piramitler yağmalandı. mısır bir başıboşluk dönemindeydi. tatmosis gömüleceği güvenli bir yer b...
hatcepsut
tatmosis’in krallığı döneminde tüm piramitler yağmalandı. mısır bir başıboşluk dönemindeydi. tatmosis gömüleceği güvenli bir yer buldu, orası krallar vadisi’ydi. krallar vadisi’ne ilk gömülen kraldır ve burayı gizlice yaptırmıştı. tatmosis yürekli bir kumandandı. hiçbir firavunun gidemediği bölgelere kadar gitmiştir. 5 evladı oldu ama yalnız hatçepsut yaşayabildi. kral seçmek zor bir işti, adam evladı ise yoktu. ikinci aşama eşlerin de evlatları kral olabiliyordu. hatçepsut kralın ikinci eşinden olan (yarısoylu) 2.tatmosis ile evliliğe ilk adımını attı. evlendiklerinde hatçepsut 12, tatmosis ise 20 yaşındaydı. tatmosis 40 yaşlarında öldü. zayıf biriydi ve savaşlara dahi gitmedi. bu dönem olaysızlık dönemiydi.
nefruri diye bir kızları oldu. hatçepsut 32 yaşlarındayken eşi öldü ve bayındır iskan programını başlattı. bir yapı inşa ettirdi, hiçbir kraliçe bu şekilde bir gömüt inşa etmemişti. sonrasında burası mabet oldu. bu hanım mükemmel işler başarıyordu. babasının enerjisi onda ortaya çıkmaya başlamıştı.
hatçepsut’un heykelleri başka kralların heykellerinden farklıydı. yanakları dolgun olarak gösterilmiştir.hatçepsut babası için iki dikilitaş yaptırdı. 95’er metre ve 350şer ton ağırlığında iki dikilitaş yedi ayda tamamlandı. 270 km.lik yolda kızaklarla sürüklendi. karnak’ta ayağa dikilmesi gerekiyordu ama nasıl?
mısır abd’ye dikilitaş yapmış oldu ama çok zor götürdüler. teknolojileri (demiryolu hatıı ve buharlı makineler) olmasına karşın dikiltaşı hareket ettirmek dört ay sürdü. bu da çok önemli işleri çok önemli insanların yapabileceğini akla getiriyor.
hatçepsut, senmut’ı kızının öğretmeni olarak atadı. ona bir takım şanslar ve olanaklar tanıdı. mısır’ın seçkinleri içinde senmut’ın kendi tapınağı da vardı ama bu mabet gizlenmişti.
mısır hatçepsut yardımıyla refaha kavuştu. 2.tatmosis’in başka bir eşinden olan oğlu (hatçepsut’ın üvey oğlu) 3. tatmosis bundan sonra büyümüştü. o da kral olmak isteyecekti. hatçepsut, iktidarını sürdürmek için firavun sıfatının aldı. bu sıfatı alan tek hanımdır. takma sakal dahi takıyordu.
saraydan biri hatçepsut için şunu yazmıştır:
“hatçepsut iki cinsin çıkarlarını birleştirdi. hepimiz onun önünde eğilmeliâ€
hatçepsut asil bayanların öncüsü demekti.
3.tatmosis hatçepsut’un kral olmasından pek de rahatsız değildi. o eğleniyordu ve ordunun başındaydı. ikisi de bu durumdan hoşnuttu.
hatçepsut pant’a bir tecim seferi yapmış oldu. 15 büyük vapur kızıl denizde 380 km. yol almıştır. tapınağının duvarlarında bu sefer harfi harfina kayıtlıdır. afrika’daki kabile yaşamı ilk kez görülmüş ya da dile getirilmiştir. hatçepsut’un mısır’ı bu işin üstesinden geldi ve başarı kazanmıştır. ama zendin bir ülke böylesine uzun ve zor bir seferi yapabilirdi.
senmut’un mezarında hatçepsut’ın taş sandığı bulunmuştur. bu şekilde bir sandık ama asil birinin mezarında bulunurdu. bayağı bir insan asil bir sandık ile gömülmüştü. bu sandık hatçepsut’ın karliçelik döneminde yapılmıştı. kral sıfatını alınca kendisine yenisini yaptırdı.
senmut ve hatçepsut’ın sevgili olduğu kati olarak görülüyor. bu da niçin senmut’un asla evlenmediğini açıklıyor. bu vaziyet mısır’da acayip karşılanan bir durumdu.
deir el bahri tapınağını icra eden işçiler dinlendikleri zamanlarda duvarlara hatçepsut ve senmut’un sevgi yaptığını çizmiş vebirçok resimde beraberken birbirlerine sevgi gösterirken görülüyorlar. mısır bilimcilerin pek çok sevgili olduklarını iddia eder. kimi araştırmacılar bu işin senmut’ın yaptığını söylüyor ama bu kanı kabul görmedi.
sahel adası, mısır’ın duyuru tahtası benzer biçimde bir yer olmuştur. haznedar ti, hatçepsut’ı bir taşın üzerine resmetmiş. haznedar ti, nubialılarla harpte hatçepsut’ın da bulunduğunu yazmış. onun orduyla beraberken çok etken ve idealist bir karı bulunduğunu anlatmış.
amonhotep de hatçepsut’a nasıl sesleneceğini bilememiş, hem hanım hem de kral olduğundan kafası karışmış ve ona tutkusunu belirtmiştir.
hatçepsut’ın tapınağının yanına senmut’ın yeni bir tapınağı yapılmıştı. bu düzgüsel bir vaziyet değildi. senmut hep yanaklarında kırışıklarıyla resmedilmiştir. senmut tapınağına gömülmek istemişti. duvarlarda ölüm kitabından sözler var. tavanda astronomiyle ilgili çizimler var ve bu mısır’da bir ilk olmuştur.
senmut öldükten birden fazla yıl sonrasında hatçepsut da ölmüştür. vadidedki en uzun ve derin gömüt hatçepsut’inkidir. hatçepsut’ın mezarına ulaşmak için emek harcamalar yapılmıştır fakat emek harcamalar gitgide zorlaşmıştır ve gömüt odasının girişi de kapalıdır. howard carter odaya ulaşmıştır ama bu çok zor olmuştur. duvar kaliteli değildi, kireçtaşıydı. htachepsut’ın mezarında senmut’ı aradılar ama bulamadılar. iki mumya vardı biri hatçepsut ve öbürü de babasıydı. kırmızı quartzdan iki sandık bulundu.
3. tatmosis sonunda firavun oldu. çok başarı göstermiş bir cenk adamıydı. 17 seferin başlangıcında da hep o vardı. görkemli anıtlar yaptırdı ama inşaatla asla ilgilenmiyordu. bu açıdan hatçepsut’la çok iyi anlaştılar. onlar ortak yöneticiler olarak resmedilmiş ta ki hatçepsut’ın kırmızı tapınağı parçalanana kadar. hatçepsut’ın tüm tapınaklardaki isimleri silindi ve çevresindeki adamların isimleri yazıldı. bir kadının kral olabileceğini kabullenmediler. tarih tekrardan yazıldı. burada hatçepsut asla varolmadı. tarih gerçeği bulmanın yalnız bir yoludur...
mumyalar bulundu. bunlara ramses 1, 2, 3, hatçepsut ve senmut’ınki de dahildi. senmut’ın resminde gösterilen kırışıklar gözönünde bulundurulunca bir mumya senmut ile bağdaşıyordu. bundan dolayı bu mumyanın senmut’ın mumyası olma olasılığı büyüktür. ejiptologlar bu mumyaya “yanakları kırışık, bilinmez adam†ismini vermişlerdir.
hatçepsut’ın 22 senelik hanedanı çok başarı göstermiş geçmiştir. kendisinin yetiştirdiği erkekler tarafınca hasıraltı edilmişti.
3.tatmosis 20 senelik krallığında niçin hatçepsut’ın izlerini silmeye çalıştı?
çünkü o bir hanımdı ve tek sebebi de buydu. ama bu gerçek görmezlikten gelinemez. en güzel mabet hatçepsut’ın tapınağıdır
YORUMLAR