Hipersomnia - Çok fazla Uyku Uyuma Hipersomnia çok fazla uyku uyuma ve çok fazla gündüz uyku gereksinimleri ile kendini gösterir. İ...
Hipersomnia - Çok fazla Uyku Uyuma
Hipersomnia çok fazla uyku uyuma ve çok fazla gündüz uyku gereksinimleri ile kendini gösterir. İnsomniaya gore daha ender görülmektedir. Hipersomniaya narkolepsi yol açabilmekte ve madde kullanım bozukluğu da hipersomniada etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Hipersomnia düzgüsel uyku-uyuma düzeninin bozulması ile ortaya çıkar. Kişi uyanık kalabilmek için uğraş sarfeder
kısa süreli dahi olsa yatağa girerek uyumalar ve düzgüsel kalınan sürenin haricinde yatakta kalma ile kendini gösterir. Hipersomnia emareleri
· Hergün uyku zamanlarının uzaması minimum 1 ay süresince devam eden uyku hali
· Çok fazla uykulu olma şartları
· Hipersomnianın bir genel tıbbi vaziyet ya da kullanılan bir ilaçın yan etkisinden bağımsız olarak ortaya çıkması
· Hipersomnianın ne olursa olsun bir beynimiz sendromuyla ortaya çıkmaması
· Çok fazla uykulu olma şartları kişinin mesleki ve toplumsal düzenini bozmaktadır.
Tedavisi
Hipersomnia genetik özellikler taşımaktadır. Tedavisi mümkün olan Hipersomnia tedavisinde sabah ve ya akşam uygulanacak amfetamin benzer biçimde uyarıcı ilaçlar kullanılmaktadır.
Devamlı uyuma isteği niçin olur?
Çok fazla Nedir?
Çok fazla İletken
Bu hastalık çok fazla uyuma ve gündüzleri uyuklama olarak ikiye ayrılır. Kelime anlamı çok uyuma olan hipersomnia çoğu zaman başka psikiyatrik hastalıklara birlikte rol alır. Nadiren tek başına bulunarak birincil hipersomnia ismini alır. Bu durumda uyarıcı ilaçlar kullanılır. Bağımlılık riski fazladır.
Hipersomnia devamlı patolojik olmayabilir. Kişilik özelliklerinin ya da ailesel yatkınlığın hipersomniaya yol açmış olduğu kabul edilmektedir. Bununla birlikte ileri derecede akciğer, karaciğer hastalıklarında, beynimiz lezyonlarında ve kalp etmezliklerinde de hipersomnia bulgusu o labileceğinden dolayı, hipersomnialı hastalar ne olursa olsun hekime götürülmelidir.
Çok fazla uykuyla gelişen bozukluklar
Bu tür durumlar içinde iki klinik tablo önemlidir:
a) Narkolepsi: Narkolepsi, çevresel ve gençlik faktörlerinin rol oynadığı bir uyku bozukluğudur. Her yaşta ortaya çıkabilirse de, çoğu zaman 20-30 yaşlarında ilk emareleri verir. Bu hastalarda gün içinde, 10-30 dakika devam eden, önlenemeyen uyku atakları vardır. Bununla birlikte katapleksi denilen düşme şeklinde ataklar, uyku başlangıcında ve uyanırken ortaya çıkan kısa süreli felçler, uykuya geçerken oluşan halüsinasyonlar klinik tabloya birlikte rol alır. Tedavisi mümkün bir hastalıktır.
b) Uyku apnesi: Uyku esnasında çok sayıda çoğu zaman 30'dan fazla, kısa süreli
(10 saniyeden az) solunum durması (apne) ile seyreden uyku bozukluğudur. Düzgüsel kişilerde de, uyku esnasında az sayıda solunum durması atakları olabilir.
İki ana tipi vardır.
Birincisi solunum sistemini engellemiş olan vakalarla beraber olan mekanik uyku apnesidir. Büyük bademcikler, burundaki deviasyon, çene anormallikleri, üst solunum yolu infeksiyonları en mühim mekanik uyku apnesi nedenleridir.
İkinci niçin ise merkezi uyku apnesidir. Daha çok beynimiz sapı denilen bölgenin hastalıkları söz konusu uyku apnesine neden olur. Uyku apneli hastalarda, şişmanlık, apneleri arttırabilir. Kimi zaman şişmanlık, tek başına bu apnelerin sebebi olabilir. Horlama gene uyku apneli hastalarda sık görülen bir bulgudur. Başka bir bulgu ise gün içindeki çok fazla uyku halidir. Ilk olarak solunum sistemini daraltan ya da tıkayan engeller ortadan kaldırılmalıdır.
Şişman hastalar, zayıflatıcı rejim programına alınmalı, var ise uyku apnesinin başka sebepleri ortadan kaldırılmalıdır. Bunlarla netice alınamayan hastalarda, solunum sistemine sürekli pozitif tazyik veren aygıtlarla tedavi benzer biçimde başka yöntemler kullanılır.
Parasomniler: Parasomniler başlığı altında türlü uyku bozuklukları tanımlanmıştır.
1. Huzursuz bacak hastalığı
2. Diş gıcırdatması
3. Uyurgezerlik
4. Çocuklarda gece yatak ıslatma
5. Kabuslar
6. Çocuklarda görülen gece korkuları
Tedavisi mümkün Huzursuz bacak hastalığı: Huzursuz bacak hastalığı çoğu zaman 11 ile 50 yaş üstündeki kişilerde görülür. Olguları üçte birisi aileyle ilgili özellik gösterir. Hastalar çoğu zaman yattıklarında ayaklarında huzursuzluk hissederler. Ayaklarını hareket ettirerek, kimi zaman kalkıp dolaşarak bu huzursuzluğu gidermeye çalışırlar. Bu tür durumlar hastada kısa bir süre rahatlık sağlar. Hastada uykuya geçmede güçlük, kesintili uyku benzer biçimde uyku bozukluklarına neden olur. Bu yüzden tedavisi gerekir.
Diş gıcırdatması: Sık görülen bir uyku bozukluğudur. Sürekli olgularda diş, diş eti, ve çene problemlerine yol açabilir. Stres durumlarından sonrasında artar.
Uyurgezerlik: Çoğu zaman uykunun ilk saatlerinde görülür. Aileyle ilgili özellik izah edebilir. Bilhassa 5-12 yaş arasındaki çocuklarda daha sık görülür. Bu yaşlarındaki evlatların yüzde 15'inde minimum bir kez görülebilir. Kimi zaman çocuk yürümez, kalkar, yatakta oturur, tekrarlayıcı hareketler yapabilir. Psikiyatrik bozukluklarla beraber seyretmez. Daha seyrek olarak erişkinlerde de görülebilir. Uykuda konuşma, kimi zaman uyurgezerliğe birlikte rol alır. Uyurgezerlik, çoğu zaman girişken esnasında hastanın kendisini yaralamasına niçin olmaz, fakat koruyucu tedbirlerin alınması gerekir.
Uykuda yatağını ıslatma: Çocuklarda sık görülen bir problemdir. Beş yaşına kadar bir bozukluk olarak değerlendirilmemelidir. 5 yaşlarında adam evlatların yüzde 15'inde, kız evlatların yüzde 10'unda görülür. Aileyle ilgili özellik izah edebilir. Ruhsal ve davranışsal problemler, bu hastalığın ortaya çıkmasında rol oynar.
Gece korkuları: Çocukluktaki gece korkuları çoğu zaman uykunun ilk 1-2 saatinde görülür. Kimi zaman uyurgezerlik ile beraber olabilir. Çocuk ağlama ile uyanır. Yüzünde şaşkınlık ve korku ifadesi vardır. Bu zamanda çocukla sözlü ilişki kurulamayabilir. 15-30 dakika içinde yeniden uykuya geçer. Sık tekrarlayan gece korkuları tedavi gerektirir.
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR