kapsül isim Fransızca capsule 1 . Şişe kapağı. 2 . Alev ateş silahlarda horozun ya da iğnenin çarpmasıyla ateş alan, bir tür ...
kapsül
isim Fransızca capsule
1 . Şişe kapağı.
2 . Alev ateş silahlarda horozun ya da iğnenin çarpmasıyla ateş alan, bir tür hususi barutla dolu, minik, yuvarlak metal parça.
3 . Oyuncak tabancalarda kullanılan, şerit biçiminde iki kâğıt katman arasına konmuş patlayıcı madde.
4 . Laboratuvarlarda kullanılan yarım küre biçimindeki kap.
5 . Raflı mobilyalarda rafları taşımak için yan tablalara oluşturulan deliklere çakılan ortası delik ve silindir biçimli metal ya da plastik vasıta.
6 . Oturma mobilyalarının, masa, sehpa vb. eşyaların ayaklarının altına çakılan, çoğu zaman üç tırnaklı ya da ortadan çivili, tepesi bombeli, kalınca sacdan pres yapılarak elde edilmiş vasıta.
7 . nebat bilimi Bazı bitkilerde tohumları içinde taşıyan kuru kabuk.
8 . hayvan bilimi Bir organı ya da yapıyı çevreleyen kese biçiminde zar.
9 . tıp
Bazı ilaçların, kolay yutulmak suretiyle içine konulduğu, ilacın yapısını etkilemeyen jelatinden kap.
Mimari Eserler - Nakagin Kapsül Kulesi
KAPSüL a. (fr. capsule). Bira ve gazoz şişelerini kapamak için kullanılan teneke ya da alüminyumdan meydana getirilen kapak. Kenarları oluklu ve içi çoğu zaman plastik kaplıdır. Böylece şişenin ağzına, sıvıyı sızdırmayacak şekilde iyice oturur.
—Anat. Organizmadaki lifsel ya da esnek oluşum. (Bir organın zarsı kılıfı [karaciğeri saran Glisson kapsülü, böbrek kapsülü, gözmerceği kapsülü vb.], bir eklemin kılıfı [eklem kapsülü] ya da eklem yüzlerinin çevresini saran lifsel kılıf olabilir.) || Kapsül hücresi, AMFİSİT'in eşanlamlısı. || Kapsül kirişi, eklem kapsüllerini güçlendiren lifsel kalınlaşma. || Böbreküstü kapsülleri, böbreküstü bezleri. || Dış kapsül, içten merceksi çekirdeği dıştaki klaustrumdan ayıran akmadde şeridi. || iç kapsül, beyin kabuğunu omuriliğe bağlayan ve inen ve çıkan liflerden oluşan akmadde kesimi. (üç bölgeye ayrılır: önkol, dışta merceksi çekirdek ile içte kuyrukla çekirdek içinde bulunur; diz, pallidum hizasında yer alır; arka kol, dışta merceksi çekirdek ile içte talamus arasındadır, içinden kortikospinal ya da piramidal demetler geçer.) || İç kapsül sendromu, ya da 'kapsül sendromu, iç kapsülde bir damar lezyonundan ya da bir urdan ileri gelen sendrom. (Bozukluk tek taraflı ise, karşı tarafta tam, nispi ve devimsel bir yarıfelç ortaya çıkar, iki taraflı lezyonlar, yalancı soğanilik sendro- muna niçin olabilir.)
—Bakteriyol. Bazı bakterilerde (mesela pnömokok, klebsiella, vb.) bulunan poli- ozitli kılıf. (Fizyolojik-kimyasal etkenlere ve fagositoza karşı bakteri hücresine belli bir direnç sağlar. Böylece bakterilerin hastalık yapma kabiliyetinte rol oynar.)
—Bot. Haşhaş meyvesi şeklinde, birbirine kaynamış çok sayıda meyveyapraktan oluşan ve kendiliğinden çatlayan kuru meyve. || Bryophyta grubunda sporkesesinde, sporların oluştuğu alt kısım. (Kapsül çoğu zaman bir yastığın üstünde bulunur. Ya bir kapakçıkla [stegokarp yosunlar] ya da çeperin yırtılmasıyla [kleistokarp yosunlar] açılır.) || Kapsül tipi meyve, birkaç parça ya da delikler halinde kendiliğinden oluşturulan kuru meyve || Kapaklı kapsül, bir kapakla enlemesine açılabilen kapsül meyve. (Mesela kırmızı farekulağının meyvesi.)
—Cerr. Kapsül çıkarma, böbreğin üstündeki kapsülü çıkarma ameliyatı. (Bazı süreğen nefritlerde uygulanır.)
—Eczc. içine toz, macun ya da sıvı halde ilaç koymaya yarayan yumurta, küre (glo- bül ya da inci) ve silindir biçiminde, içi boş kılıf. (Gliserinli jelatinden meydana getirilen kapsül mide özsuyuna dayanabilmesi ve bağırsakta çözünmesi ya da etken maddenin özgür hale geçme hızının azaltılması için hususi bir maddeyle kaplanabilir. Kapsüller sert, yumuşak ya da esnek olabilir. Ağız ağıza birbirine geçen iki parçadan oluşan kapsüllere jelül adı verilir.)
—Esk. sil. Kapsül memesi, kapsüllü tüfek ve tabancada namluya bir kanalla bağlanan ve içi boş olan, ateşleme esnasında tepesine kapsül geçirilen minik silindir.
—Fişekç. Bir patlayıcı karışımı içeren minik madeni kap.
—içit san. Kapsül geçirme makinesi, şişeleri kapsül kapakla kapamaya yarayan otomatik ya da yarı otomatik makine.
—Kim. Metal, plastik ya da ateşe dayanıklı maddelerden çoğu zaman yarıküre biçiminde yapılmış minik kap; kimi maddeleri tartmaya, eritmeye ya da yakmaya, kimi sıvıları ise buharlaştırmaya yarar.
—Mad. oc. Kapsüllü dinamit, bir lağımdeliğine doldurulan dinamitlerden fünyeli olanı.
—Nörol. Kapsül-talamus sendromu, iç kapsül ve talamus ile ilgili bir lezyonun niçin olduğu sendrom. Ayırıcı özelliği, duyumsal belirtilerin egemen olduğu bir talamus sendromuyla beraber görülen yarıfelçtir.
—Sil. Fünyesi olan ve bir fişeğin barut hakkını ateşlemeye yarayan bakır tüp. (Bk. ansikl. böl.) || Merminin kovan tabanının ortasında bulunan ve içine tapanın ve fünyenin yerleştirildiği vidalı çelik tüp.
—Telekom. Mikrofon kapsülü, telefon ahizesine takılan sökülebilir mikrofon.
—Uz. havc. Tekrardan kullanılabilir minik uzay taşıtı ya da mühim bir aracın tekrardan kullanılabilir sızdırmaz kısmı.
—ANSİKL. Sil. Çakmaklı tüfeklerde, sevk barutunun ateşlenmesini kolaylaştırmak için ateşleme yuvasına bir miktar doldurma barutu eklenirdi ve kapsül görevi icra eden bu baruta yemleme barutu denirdi. Çakmaklı tüfeklerin yerini horozlu tüfeklerin almasıyla, barut hakkını ateşlemek için kapsül fişeğe monte edildi. Bu kapsül, tüfeğin namlusunun arka tarafına yerleştirilen kapsül memesini örtecek halde (bir şapka şeklinde) bakır bir tüp içinde yer alır. Kıçtan dolmalı yakıcı silahlarda ise kapsül, fişek kovan tabanının ortasındaki kapsül yuvasına takılır. Günümüzdeki kapsüllerin bileşimi ateşlenmeye çok elverişlidir.
—Anat. Organizmadaki lifsel ya da esnek oluşum. (Bir organın zarsı kılıfı [karaciğeri saran Glisson kapsülü, böbrek kapsülü, gözmerceği kapsülü vb.], bir eklemin kılıfı [eklem kapsülü] ya da eklem yüzlerinin çevresini saran lifsel kılıf olabilir.) || Kapsül hücresi, AMFİSİT'in eşanlamlısı. || Kapsül kirişi, eklem kapsüllerini güçlendiren lifsel kalınlaşma. || Böbreküstü kapsülleri, böbreküstü bezleri. || Dış kapsül, içten merceksi çekirdeği dıştaki klaustrumdan ayıran akmadde şeridi. || iç kapsül, beyin kabuğunu omuriliğe bağlayan ve inen ve çıkan liflerden oluşan akmadde kesimi. (üç bölgeye ayrılır: önkol, dışta merceksi çekirdek ile içte kuyrukla çekirdek içinde bulunur; diz, pallidum hizasında yer alır; arka kol, dışta merceksi çekirdek ile içte talamus arasındadır, içinden kortikospinal ya da piramidal demetler geçer.) || İç kapsül sendromu, ya da 'kapsül sendromu, iç kapsülde bir damar lezyonundan ya da bir urdan ileri gelen sendrom. (Bozukluk tek taraflı ise, karşı tarafta tam, nispi ve devimsel bir yarıfelç ortaya çıkar, iki taraflı lezyonlar, yalancı soğanilik sendro- muna niçin olabilir.)
—Bakteriyol. Bazı bakterilerde (mesela pnömokok, klebsiella, vb.) bulunan poli- ozitli kılıf. (Fizyolojik-kimyasal etkenlere ve fagositoza karşı bakteri hücresine belli bir direnç sağlar. Böylece bakterilerin hastalık yapma kabiliyetinte rol oynar.)
—Bot. Haşhaş meyvesi şeklinde, birbirine kaynamış çok sayıda meyveyapraktan oluşan ve kendiliğinden çatlayan kuru meyve. || Bryophyta grubunda sporkesesinde, sporların oluştuğu alt kısım. (Kapsül çoğu zaman bir yastığın üstünde bulunur. Ya bir kapakçıkla [stegokarp yosunlar] ya da çeperin yırtılmasıyla [kleistokarp yosunlar] açılır.) || Kapsül tipi meyve, birkaç parça ya da delikler halinde kendiliğinden oluşturulan kuru meyve || Kapaklı kapsül, bir kapakla enlemesine açılabilen kapsül meyve. (Mesela kırmızı farekulağının meyvesi.)
—Cerr. Kapsül çıkarma, böbreğin üstündeki kapsülü çıkarma ameliyatı. (Bazı süreğen nefritlerde uygulanır.)
—Eczc. içine toz, macun ya da sıvı halde ilaç koymaya yarayan yumurta, küre (glo- bül ya da inci) ve silindir biçiminde, içi boş kılıf. (Gliserinli jelatinden meydana getirilen kapsül mide özsuyuna dayanabilmesi ve bağırsakta çözünmesi ya da etken maddenin özgür hale geçme hızının azaltılması için hususi bir maddeyle kaplanabilir. Kapsüller sert, yumuşak ya da esnek olabilir. Ağız ağıza birbirine geçen iki parçadan oluşan kapsüllere jelül adı verilir.)
—Esk. sil. Kapsül memesi, kapsüllü tüfek ve tabancada namluya bir kanalla bağlanan ve içi boş olan, ateşleme esnasında tepesine kapsül geçirilen minik silindir.
—Fişekç. Bir patlayıcı karışımı içeren minik madeni kap.
—içit san. Kapsül geçirme makinesi, şişeleri kapsül kapakla kapamaya yarayan otomatik ya da yarı otomatik makine.
—Kim. Metal, plastik ya da ateşe dayanıklı maddelerden çoğu zaman yarıküre biçiminde yapılmış minik kap; kimi maddeleri tartmaya, eritmeye ya da yakmaya, kimi sıvıları ise buharlaştırmaya yarar.
—Mad. oc. Kapsüllü dinamit, bir lağımdeliğine doldurulan dinamitlerden fünyeli olanı.
—Nörol. Kapsül-talamus sendromu, iç kapsül ve talamus ile ilgili bir lezyonun niçin olduğu sendrom. Ayırıcı özelliği, duyumsal belirtilerin egemen olduğu bir talamus sendromuyla beraber görülen yarıfelçtir.
—Sil. Fünyesi olan ve bir fişeğin barut hakkını ateşlemeye yarayan bakır tüp. (Bk. ansikl. böl.) || Merminin kovan tabanının ortasında bulunan ve içine tapanın ve fünyenin yerleştirildiği vidalı çelik tüp.
—Telekom. Mikrofon kapsülü, telefon ahizesine takılan sökülebilir mikrofon.
—Uz. havc. Tekrardan kullanılabilir minik uzay taşıtı ya da mühim bir aracın tekrardan kullanılabilir sızdırmaz kısmı.
—ANSİKL. Sil. Çakmaklı tüfeklerde, sevk barutunun ateşlenmesini kolaylaştırmak için ateşleme yuvasına bir miktar doldurma barutu eklenirdi ve kapsül görevi icra eden bu baruta yemleme barutu denirdi. Çakmaklı tüfeklerin yerini horozlu tüfeklerin almasıyla, barut hakkını ateşlemek için kapsül fişeğe monte edildi. Bu kapsül, tüfeğin namlusunun arka tarafına yerleştirilen kapsül memesini örtecek halde (bir şapka şeklinde) bakır bir tüp içinde yer alır. Kıçtan dolmalı yakıcı silahlarda ise kapsül, fişek kovan tabanının ortasındaki kapsül yuvasına takılır. Günümüzdeki kapsüllerin bileşimi ateşlenmeye çok elverişlidir.
Kaynak: Büyük Larousse
kapsül ingilizcesi
- capsule
Mimari Eserler - Nakagin Kapsül Kulesi
YORUMLAR