KARACİĞER a. Sindirim sistemine bağlı olarak geğrekte bulunan ve hem safra salgılayan, hem birçok metabolizma işlevi gören bez. (Bk....
KARACİĞER a. Sindirim sistemine bağlı olarak geğrekte bulunan ve hem safra salgılayan, hem birçok metabolizma işlevi gören bez. (Bk. ansikl. böl.)
—Anat. Karaciğer atardamarı, çölyak atardamarın üç dalından biri. (Karaciğerin tüm atardamarları bundan doğar, iki uç dala ayrılmadan ilkin, üç yan kol verir: mide-onikiparmak bağırsağı, pilor, safra kesesi atardamarları.) || Karaciğer kanalı, (sağ ve sol olmak suretiyle) iki koldan safra kanalcıklarını alan ve safra kesesi kanalıyla birteşerek koledok kanalını oluşturan safra kanalı. (Karaciğer ve koledok kanallarının tümü ana safra yolunu meydana getirir. Karaciğer kanalının uzunluğu 3 İla 4 santimetre'dir ve karaciğer sapının içinde yer alır.) || Karaciğer sinir ağı, çölyak ve akciğer-mide siniri ağlarından gelen ve karaciğer atardamarını çevreleyen sinir liflerinin tümü. || Karaciğer üstü toplardamarı, karaciğerin içinde başlayıp karaciğer atardamarı ile kapı toplardamarının karaciğere aktardıkları tüm kanı biriktirerek alt ana toplardamara boşaltan toplardamarların her biri.
—Cerr Karaciğer çıkarılması, HEPATEKTOMİ'nin eşanlamlısı.
—Giz. bil. Karaciğer falı, kurban edilen bir hayvanın karaciğerine bakıp kehanette bulunma yöntemi. (İşaretler, içorganın tümü üstündeki görünüşleri, bölgeleri ve sıralanışları göz önünde bulundurularak yorumlanır.)
—Patol. Karaciğer ağrısı, karaciğer bölgesinde duyulan sancı. || Karaciğer büyümesi, karaciğer hacminin anormal seviyede artması. (Eşanl. HEPATOMEGALİ.) || Karaciğer çaba ağrısı, sağ kalp yetersizliği halinde, çaba sonucu karaciğer bölgesinde duyulan sancı. || Karaciğer hastalıkları bilimi, HEPATOLOJİ'nin eşanlamlısı. |[ Karaciğer düşüklüğü, askı kirişlerinin gevşemesinden dolayı karaciğerin aşağıya sarkması. || Karaciğer iltihabı, HEPATİT'in eşanlamlısı. || Karaciğer karsinomu, HEPATD- KARSİNOM'un eşanlamlısı. || Karaciğer kertiği, safra taşından ileri gelen akut ağrılı nöbet. || Karaciğer yetersizliği, karaciğer işlevlerinin azalmasıyla belirgin durum. || Karaciğer polikistozu - ÇOKKİSTLİ KARA CİĞER HASTALlĞı'nın eşanlamlısı.
—Tip. Karaciğer grafisi, toplardamar ya da atardamar kanalıyla saydamsız madde şırınga edildikten sonrasında karaciğerin röntgenle incelenmesi. || Karaciğer testleri, karaciğer işlevlerinin araştırılması amacıyla pratikte sık sık meydana getirilen laboratuvar incelemeleri.
—ANSİKL. Anat. Karaciğer, diyaframın sağ kubbesi altında bulunur: midenin altında sola ve diyaframın sol kubbesine doğru uzanır. Karaciğer içorganların en irisidir; erişkinde ağırlığı 1,5 ila 2 kilo gelir. Rengi esmer kırmızı, kıvamı gevrek, yüzeyi pürüzsüz ve kendine özgü bir zarla (Glisson kapsülü) kaplıdır. Hepsi yalnız alt taraftan görülebilen dört lop halindedir. Bu alt yüzde üç çukur çizgi (oluk) vardır; bunlardan biri karaciğerin göbeğidir; buradan karaciğere girip çıkan organlar geçer: kapı toplardamarı, karaciğer kanalları, karaciğer atardamarı. Önden arkaya geniş bir oluk halinde uzanan çizgi üstünde safra kesesinin yerleştiği "safra kesesi çukurcuğu†bulunur. Karaciğerin üst yüzü dışbükeydir, üst bağ ile biri sağ biri sol olmak suretiyle iki loba ayrılmıştır. Arka yüz dikeydir, üstünde iki oluk vardır, sağdakinde alt ana toplardamar, soldakinde lif- sel bir kordon bulunur.
Karaciğer, alt ana toplardamarla ve koroner bağ, üçgen bağ ve oraksı bağ denilen periton kıvrımlarıyla sıkıca tutturulmuştur. Ufak epiploon karaciğeri mideye ve onikiparmak bağırsağının birinci kısmına bağlar; içinde de karaciğer sapı bulunur.
Karaciğer, "karaciğer lopçukları†denen sayısız minik parçacıktan oluşur; bunlar bir karaciğer üst toplardamarının çevresinde kümelenmiş ve lopçuklar arası bölmelerle birbirlerinden ayrılmıştır.
Lopçuklar arası bölmelerin birleştikleri köşelerde (kapı aralıkları) ve bunların her birinde de birer kapı toplardamarı dalı, birer karaciğer atardamarı dalı ve birer safra kanalcığı bulunur.
Karaciğerin damar ve sinirleri. Karaciğere kan getiren iki damar vardır: kapı toplardamarı ile karaciğer atardamarı. Bu iki damar, karaciğerin içinde kapı aralıklarında ilerleyen ince dallara ayrılır. Bu iki damarın taşımış olduğu kan, lopçuk içi toplardamarlar denen merkezi lopçuk toplardamarına geçer, onlar da giderek birleşir ve ana toplardamara dökülen karaciğer üstü toplardamarı'm oluşturur. Sinirlerse sol vagustan ve güneş sinir ağından gelir.
Safra yolları. Karaciğer hücrelerince salgılanan safra ilkin lopçuk içi kanalcıklara akar; bu kanalcıklar birleşerek lopçuk çevresi kanalcıklarını, onlar da birleşerek her kapı aralığında oldukça kalınca bir safra kanalı oluşturur. Birbirine boşalan bu sayısız ve çeşitli kanalcık iki safra kanalı (sağ ve sol) meydana getirir; bu iki kanal karaciğerin alt yüzündeki enlemesine oluktan dışarı çıkar ve birazcık ilerledikten sonrasında birleşerek karaciğer kanalı'nı oluşturur. Karaciğer kanalı karaciğer sapının içinde aşağıya doğru ilerler, safra akışını elde eden safra kanalıyla birleşerek koledok kanalı adını alır. Koledok kanalı ile ka-
raciğer kanalı ana safra yolunu oluşrarur, bunlardaki herhangi bir tıkanıklık safra yığılmasına niçin olur. Bu yola, safra kesesiyle safra kanalından oluşan destek bir safra yolu bağlanır Karaciğer sapı, onikiparmak bağırsağı ile karaciğerin enine çizgisi içinde bulunan minik epiploonun kalınlaşmış kısmıdır; bunun içinde kapı toplardamarı ve önünde solda karaciğer atardamarı, sağda karaciğer kanalı yer alır.
* Karaciğerin görevleri. Karaciğer karma bir bezdir, herrı dış salgı, hem iç salgı üretir ve iki büyük vazife yapar: bir taraftan zehirden arıtma ve temizleme, öte taraftan birleştirme ve depolama.
Dış salgı. Salgı ürünü olan safra ya direkt doğruya koledok kanalıyla ya da safra kesesinden geçtikten sonrasında karaciğerden dışarı akarak bağırsağa dökülür.
İç salgılar.
1. Glukojenik işlev. Karaciğer kandaki glukoz miktarını durağan(durgun) meblağ: bu görevini ya bağırsaktan gelen glukoz fazlasını durdurarak ve glukojen halinde depo ederek ya da gerektiğinde, bu glukojeni tekrardan glukoza dönüştürüp kana geri vererek yerine getirir. Ek olarak glukoz olmadığı vakit, glukozu başka bir şekerden (galaktoz) ya da yağlardan ve proteinlerden bireştirerek yapar (neoglukojenez).
2. üre yapıcı işlev. üre, aminoasitlerle amonyak tuzlarından üretilir Bu maddelerin zehirliliği göz önüne alınırsa bu işlev hem de bir zehir temizleme işlevi sayılabilir.
3. Kan eritici ve kan yapıcı işlev. Bununla alyuvarlar tahrip edilir ve yenilenir.
4. Demir işleme işlevi. Karaciğer demiri tespit ve depo eder Yeni alyuvar yapılacağı vakit salar.
5. Karaciğer, fos- folipitlerın oluştuğu ve yağ asitlerinin doyumsuzlaştırıldığı başlıca yerdir.
6. K vitamininin etkisiyle karaciğer protrombin üretir ve bu yolla kanın pıhtılaşma olgularına katılır.
7. Karaciğer, plazma proteinlerinden birçoğunun bireşiminin gerçekleştiği yerdir. Çeşitli metabolizmalarda rol oynayan enzimleri de o yapar.
—Anat. Karaciğer atardamarı, çölyak atardamarın üç dalından biri. (Karaciğerin tüm atardamarları bundan doğar, iki uç dala ayrılmadan ilkin, üç yan kol verir: mide-onikiparmak bağırsağı, pilor, safra kesesi atardamarları.) || Karaciğer kanalı, (sağ ve sol olmak suretiyle) iki koldan safra kanalcıklarını alan ve safra kesesi kanalıyla birteşerek koledok kanalını oluşturan safra kanalı. (Karaciğer ve koledok kanallarının tümü ana safra yolunu meydana getirir. Karaciğer kanalının uzunluğu 3 İla 4 santimetre'dir ve karaciğer sapının içinde yer alır.) || Karaciğer sinir ağı, çölyak ve akciğer-mide siniri ağlarından gelen ve karaciğer atardamarını çevreleyen sinir liflerinin tümü. || Karaciğer üstü toplardamarı, karaciğerin içinde başlayıp karaciğer atardamarı ile kapı toplardamarının karaciğere aktardıkları tüm kanı biriktirerek alt ana toplardamara boşaltan toplardamarların her biri.
—Cerr Karaciğer çıkarılması, HEPATEKTOMİ'nin eşanlamlısı.
—Giz. bil. Karaciğer falı, kurban edilen bir hayvanın karaciğerine bakıp kehanette bulunma yöntemi. (İşaretler, içorganın tümü üstündeki görünüşleri, bölgeleri ve sıralanışları göz önünde bulundurularak yorumlanır.)
—Patol. Karaciğer ağrısı, karaciğer bölgesinde duyulan sancı. || Karaciğer büyümesi, karaciğer hacminin anormal seviyede artması. (Eşanl. HEPATOMEGALİ.) || Karaciğer çaba ağrısı, sağ kalp yetersizliği halinde, çaba sonucu karaciğer bölgesinde duyulan sancı. || Karaciğer hastalıkları bilimi, HEPATOLOJİ'nin eşanlamlısı. |[ Karaciğer düşüklüğü, askı kirişlerinin gevşemesinden dolayı karaciğerin aşağıya sarkması. || Karaciğer iltihabı, HEPATİT'in eşanlamlısı. || Karaciğer karsinomu, HEPATD- KARSİNOM'un eşanlamlısı. || Karaciğer kertiği, safra taşından ileri gelen akut ağrılı nöbet. || Karaciğer yetersizliği, karaciğer işlevlerinin azalmasıyla belirgin durum. || Karaciğer polikistozu - ÇOKKİSTLİ KARA CİĞER HASTALlĞı'nın eşanlamlısı.
—Tip. Karaciğer grafisi, toplardamar ya da atardamar kanalıyla saydamsız madde şırınga edildikten sonrasında karaciğerin röntgenle incelenmesi. || Karaciğer testleri, karaciğer işlevlerinin araştırılması amacıyla pratikte sık sık meydana getirilen laboratuvar incelemeleri.
—ANSİKL. Anat. Karaciğer, diyaframın sağ kubbesi altında bulunur: midenin altında sola ve diyaframın sol kubbesine doğru uzanır. Karaciğer içorganların en irisidir; erişkinde ağırlığı 1,5 ila 2 kilo gelir. Rengi esmer kırmızı, kıvamı gevrek, yüzeyi pürüzsüz ve kendine özgü bir zarla (Glisson kapsülü) kaplıdır. Hepsi yalnız alt taraftan görülebilen dört lop halindedir. Bu alt yüzde üç çukur çizgi (oluk) vardır; bunlardan biri karaciğerin göbeğidir; buradan karaciğere girip çıkan organlar geçer: kapı toplardamarı, karaciğer kanalları, karaciğer atardamarı. Önden arkaya geniş bir oluk halinde uzanan çizgi üstünde safra kesesinin yerleştiği "safra kesesi çukurcuğu†bulunur. Karaciğerin üst yüzü dışbükeydir, üst bağ ile biri sağ biri sol olmak suretiyle iki loba ayrılmıştır. Arka yüz dikeydir, üstünde iki oluk vardır, sağdakinde alt ana toplardamar, soldakinde lif- sel bir kordon bulunur.
Karaciğer, alt ana toplardamarla ve koroner bağ, üçgen bağ ve oraksı bağ denilen periton kıvrımlarıyla sıkıca tutturulmuştur. Ufak epiploon karaciğeri mideye ve onikiparmak bağırsağının birinci kısmına bağlar; içinde de karaciğer sapı bulunur.
Karaciğer, "karaciğer lopçukları†denen sayısız minik parçacıktan oluşur; bunlar bir karaciğer üst toplardamarının çevresinde kümelenmiş ve lopçuklar arası bölmelerle birbirlerinden ayrılmıştır.
Lopçuklar arası bölmelerin birleştikleri köşelerde (kapı aralıkları) ve bunların her birinde de birer kapı toplardamarı dalı, birer karaciğer atardamarı dalı ve birer safra kanalcığı bulunur.
Karaciğerin damar ve sinirleri. Karaciğere kan getiren iki damar vardır: kapı toplardamarı ile karaciğer atardamarı. Bu iki damar, karaciğerin içinde kapı aralıklarında ilerleyen ince dallara ayrılır. Bu iki damarın taşımış olduğu kan, lopçuk içi toplardamarlar denen merkezi lopçuk toplardamarına geçer, onlar da giderek birleşir ve ana toplardamara dökülen karaciğer üstü toplardamarı'm oluşturur. Sinirlerse sol vagustan ve güneş sinir ağından gelir.
Safra yolları. Karaciğer hücrelerince salgılanan safra ilkin lopçuk içi kanalcıklara akar; bu kanalcıklar birleşerek lopçuk çevresi kanalcıklarını, onlar da birleşerek her kapı aralığında oldukça kalınca bir safra kanalı oluşturur. Birbirine boşalan bu sayısız ve çeşitli kanalcık iki safra kanalı (sağ ve sol) meydana getirir; bu iki kanal karaciğerin alt yüzündeki enlemesine oluktan dışarı çıkar ve birazcık ilerledikten sonrasında birleşerek karaciğer kanalı'nı oluşturur. Karaciğer kanalı karaciğer sapının içinde aşağıya doğru ilerler, safra akışını elde eden safra kanalıyla birleşerek koledok kanalı adını alır. Koledok kanalı ile ka-
raciğer kanalı ana safra yolunu oluşrarur, bunlardaki herhangi bir tıkanıklık safra yığılmasına niçin olur. Bu yola, safra kesesiyle safra kanalından oluşan destek bir safra yolu bağlanır Karaciğer sapı, onikiparmak bağırsağı ile karaciğerin enine çizgisi içinde bulunan minik epiploonun kalınlaşmış kısmıdır; bunun içinde kapı toplardamarı ve önünde solda karaciğer atardamarı, sağda karaciğer kanalı yer alır.
* Karaciğerin görevleri. Karaciğer karma bir bezdir, herrı dış salgı, hem iç salgı üretir ve iki büyük vazife yapar: bir taraftan zehirden arıtma ve temizleme, öte taraftan birleştirme ve depolama.
Dış salgı. Salgı ürünü olan safra ya direkt doğruya koledok kanalıyla ya da safra kesesinden geçtikten sonrasında karaciğerden dışarı akarak bağırsağa dökülür.
İç salgılar.
1. Glukojenik işlev. Karaciğer kandaki glukoz miktarını durağan(durgun) meblağ: bu görevini ya bağırsaktan gelen glukoz fazlasını durdurarak ve glukojen halinde depo ederek ya da gerektiğinde, bu glukojeni tekrardan glukoza dönüştürüp kana geri vererek yerine getirir. Ek olarak glukoz olmadığı vakit, glukozu başka bir şekerden (galaktoz) ya da yağlardan ve proteinlerden bireştirerek yapar (neoglukojenez).
2. üre yapıcı işlev. üre, aminoasitlerle amonyak tuzlarından üretilir Bu maddelerin zehirliliği göz önüne alınırsa bu işlev hem de bir zehir temizleme işlevi sayılabilir.
3. Kan eritici ve kan yapıcı işlev. Bununla alyuvarlar tahrip edilir ve yenilenir.
4. Demir işleme işlevi. Karaciğer demiri tespit ve depo eder Yeni alyuvar yapılacağı vakit salar.
5. Karaciğer, fos- folipitlerın oluştuğu ve yağ asitlerinin doyumsuzlaştırıldığı başlıca yerdir.
6. K vitamininin etkisiyle karaciğer protrombin üretir ve bu yolla kanın pıhtılaşma olgularına katılır.
7. Karaciğer, plazma proteinlerinden birçoğunun bireşiminin gerçekleştiği yerdir. Çeşitli metabolizmalarda rol oynayan enzimleri de o yapar.
Kaynak: Büyük Larousse
Karaciğer Nedir - Karaciğerin Yapısı ve Görevleri
Karaciğer Hastalıkları
Karaciğer kabarması nedir?
* Karaciğerin muayenesi. Klinik muayene esnasında karın elle yoklanarak karaciğerin hacminde ve kıvamında mühim bir değişim olup olmadığı saptanabilir, bilhassa karaciğerin hasta olup almadığına ilişkin emareler bulunabilir. Bulgular çeşitli röntgen muayeneleriyle tamamlanabilir. Ağızdan ilaç verilerek çekilen safra kesesi filmi ve damardan verilerek meydana getirilen kolan- jiyografi safra yollarının incelenmesini sağlar. Dalak-kapı toplardamarının röntgen filmi yerine şimdi çoğu zaman karaciğer atardamarının filmi çekilmektedir. Radyoaktif izotoplarla meydana getirilen karaciğer sintigrafisi bu bezin tam bir haritasını ortaya çıkarır. Sintigrafi muayenesi ekotomografi ve skanografi ile tamamlanmakta, hatta yerini tamamen onlara bırakmaktadır denebilir. Nihayet, çok belirgin durumlarda, iğneyle ya da laparoskopiyle meydana getirilen ponksiyon biyopsi karaciğer parankimasının dokusal durumu hakkında tam bilgi alma olanağı sağlar Karaciğerin işlev bakımından muayenesi bir dizi laboratuvar testlerini de gerektirir. Pratikte bunların tamamı "karaciğer tahlili" adı altında toplanır. Bu testlerden ne kadarı bozuk çıkarsa karaciğer o denli bozulmuş sayılır. Bromsülfonsta- leinle (B.S.R) meydana getirilen kontrol, karaciğerin salgı işlevini iyi yapmış olup yapmadığını anlamaya yarar iyice belirlenmiş koşullar altında damar kanalıyla verilen B.S.Pnın dışarı atılma hızı, karaciğerin bilirübini atma kabiliyetini, dolayısıyla karaciğerin dış salgı işlevini değerlendirme olanağı sağlar Karaciğerin safrayı boşaltmasında bir engel ya da karaciğer hücresinde bir yetersizlik var ise B.S.R kan dolaşımında kalır. Karaciğer yetersizlik testleri, karaciğer hücrelerinin çalışmasında yetersizlik bulunduğunu gösterir ve biyolojik açıdan şu emarelerle ortaya çıkar:
1. bireşim işlevlerinde azalma .ve dolayısıyla karaciğerin bireştirdiği maddelerin kandaki yoğunluğunun düşmesi; nitekim esterleşmiş kolesterol miktarının düşmüş olduğu, plazma proteinlerinin ve pıhtılaşma etmenlerinin (en başta protrombin) azaldığı görülür;
2. temizleme işlevlerinde azalma: kanda birleşik bilirübin miktarının yükselmesi.
Safra birikim testleri, safranın karaciğerden dışarı atılmasında bir engelin varlığını gösterir.
Bu durumda:
1. normalde safrayla dışarı atılan maddelerin kana geri döndüğü; kandaki birleşik bilirübin ve esterleşmiş kolesterolün arttığı anlaşılır;
2. safra duraklaması sebebiyle karaciğer hücrelerinin bireştirdiği bazı maddeler artar: kanda alkali fosfatazların artması;
3. sindirim borusunda satra tuzlarının yokluğu ve bundan dolayı yağ sindiriminin olanaksızlığı. Bazı karaciğer hastalıklarında (sirozlar, virüslü hepatitler) meydana getirilen irin testleri, plazma gamaglobülınlerinde artmayla ve çökelme tepkilerinde çoğalmayla belirgin bir biyolojik İltihap sendromuna neden olur. erime testleri, karaciğer hücrelerinin tahrip bulunduğunu ve normalde hepatosit içinde depo edilen tüm maddelerin, bilhassa bazı enzimlerin (glutamo-oksalo-asetik transaminaz [SGOT], bilhassa glutamo-pirüvik tran- saminaz [SGPT]) kanda serbestçe dolaştığını ortaya koyar.
*Karaciğer hastalıkları. Karaciğerde ortaya çıkan hastalıklar çok çeşitli olmakla beraber, bu organdaki emareleri hep aynıdır. Bununla birlikte bu belirtilerin hiçbiri tek başına karaciğerin hasta bulunduğunu ispatlamaya yetmez. Karaciğer hastalığının emareleri şunlardır: hacminin artması (hepatomegali), karaciğer bölgesinde sağır bir ağrı, sarılık, dalak büyümesi ve kapı toplardamarında bir tazyik yüksekliğinin işareti olarak karın çeperi yüzeysel toplardamarında genişleme. Bu emarelere, anjiyomlar, toplardamar genişlemeleri, karında su toplanması (assit), sindirim bozuklukları (iştahsızlık, bulantı, kusma) ve son evrede, karaciğer komasıyla başlamış olan sinirsel bozukluklar eklenebilir.
Karaciğer hastalıkları şunlardır:
1. akut iltihaplı hastalıklar: yaygın (hepatitler), sınırı olan (amibiaz ya da septisemilere bağlı) apseler;
2. süreğen iltihaplı hastalıklar: sirozlar ve hidatik kistler;
3. ur hastalıkları: ilkel ya da ikincil karaciğer kanserleri;
4. kalp-damar hastalıklarında karaciğerin zarar görmesi: sağ kalp yetersizliğine ya da sıkıştırıcı bir perikardite bağlı karaciğer hastalığı; düğümlü periarterit esnasında görülen karaciğer enfarktüsü;
5. genel hastalıkların karaciğerde yerleşmesi: granülomatozlaı; glikojenozlar, hematokromatozlar, vb.
—Giz. bil. Karaciğer falı, Mezopotamya' da en fazlaca kullanılan içorgan falı türüydü. Çeşitli sitelerde bulunarak günümüze ulaşmış birçok kehanet kitabı ve pişmiş topraktan karaciğer modeli vardır. Bu modeller üstünde organın, anlamlı bir anormallik taşıyabilecek çeşitli bölgeleri gösterilmiştir Kaideliler tarafınca Etrüskler'e ( PİACENZA KARACİĞERİ) aktarılan bu falcılık tekniğine Yunanistan'da, Roma'da ve havzası haricinde da rastlanır.
—Karşt. anat. Onikiparmak bağırsağına bağlı ek bir salgı bezi olan karaciğer, tüm omurgalılarda vardır, fakat kimisinde büyük, kimisinde çok küçüktür. Yüzme kesesinden yoksun kıkırdaklı balıklarda karaciğer çok büyüktür ve vücudun tümüne oranla yoğunluğu çok düşük olduğundan (bolca yağ deposu) hidrostatik dengeyi kolaylaştırır. Yumuşakçalardaki ve gömleklilerdeki sindirim bezine de karaciğer ya da karaciğerpankreas adı verilir
—Mutf. Koyun, kuzu, dana ve kaz karaciğeriyle çeşitli yiyecek ve mezeler hazırlanmış olur. Karaciğerin ızgarası, tavası, yahnisi ve ezmesi yapılır. Izgaralarda daha çok koyun ve süt kuzusu; yahnilerde kuzu; ezmelerde dana ve kaz karaciğeri kullanılıı?
—'Yet. Hayvanlarda, zehirlenme haricinde ilkel karaciğer hastalığı nadir görülür. Hepatitler, zehirlenmeden ileri gelebileceği şeklinde (karbontetraklorür, vb.), enfeksiyondan, asalaklardan (kelebek hastalığı, vb.) ve kalp yetmezliğinde olduğu şeklinde, kan karaciğer (alt yüz) karaciğer (üst vüz) toplanmasından ileri gelebilir. Mahalli karaciğer hastalıklarıysa urlardan ya da apselerden ileri gelir.
Kaynak: Büyük Larousse
karaciğer ingilizcesi
- liver
karaciğer
isim, anatomi
isim, anatomi
- Karın boşluğunun sağında bulunan, öd salgılayan, şeker depolayan, iri, açık kahverengi organ:
Karaciğer (Hepar)
Karaciğer, sindirim sisteminin en büyük bezidir. Ağırlığı ortalama 1.5 kilo'dır. Karaciğerin büyük bir kısmı karın boşluğunun sağ yukarı kısmında bulunur. Diyafragmanın altında, ve bağırsakların üstünde yer alır. Karaciğerin büyük bir kısmı da arkada, sağda ve önde kaburgaların altındadır. Karaciğerin bir kısmı önde karın duvarı ile temas eder. Diafragmaya değen kısım haricinde kalan öteki kısımları peritonla örtülmüştür.
DEVAMI
Karaciğer, sindirim sisteminin en büyük bezidir. Ağırlığı ortalama 1.5 kilo'dır. Karaciğerin büyük bir kısmı karın boşluğunun sağ yukarı kısmında bulunur. Diyafragmanın altında, ve bağırsakların üstünde yer alır. Karaciğerin büyük bir kısmı da arkada, sağda ve önde kaburgaların altındadır. Karaciğerin bir kısmı önde karın duvarı ile temas eder. Diafragmaya değen kısım haricinde kalan öteki kısımları peritonla örtülmüştür.
DEVAMI
Karaciğer Nedir - Karaciğerin Yapısı ve Görevleri
Karaciğer Hastalıkları
Karaciğer kabarması nedir?
YORUMLAR