Makarios Kimdir?

Kıbrıs’lı din adamı ve devlet adamı olan ve oldukça tartışmalı bir şahsiyet olan Makarios hakkında ansiklopedik bilgiler. Tam adı Mihail Kh...

Kıbrıs’lı din adamı ve devlet adamı olan ve oldukça tartışmalı bir şahsiyet olan Makarios hakkında ansiklopedik bilgiler.

Tam adı Mihail Khristodulos Makarios, Kıbrıslı Rum din ve devlet adamı (Baf 1913 -Lefkoşa 1977). Atina Üniversitesinde tanrı bilim ve hukuk öğrenimi görmüş oldu. 1943’de Kıbrıs’a döndü. 1946’da papaz olunca Rumca “mukaddes” anlamına gelen Makarios adını aldı. İlahiyat öğrenimini ABD’de Boston Üniversitesi’ nde sürdürdü. 1948’de Kition (Limasol ve Larnaka) Piskoposluğu’na atanınca öğrenimini yarıda bırakarak Kıbrıs’a döndü.

Ekim 1950’de Kıbrıs Başpiskoposu II. Makarios’un yerine başpiskoposluğa ve Kıbrıs Rum Topluluğu başkanlığına seçildi. 1953’te İngiliz yönetimine karşı çıkmaya başladı. Buna koşut olarak Kıbrıs’ta bağımsızlık istemi gittikçe artmaya başladı. İngiliz Yönetimi; adadaki terör ve ayaklanmayı destelediği sebebi öne sürülerek Makarios’u Seyşel Adaları’na sürdü (9 Mart 1956), Ertesi yıl Kıbrıs mevzusunun Birleşmiş Milletler’de ele alındığı toplantılara, Rum cemiyet temsilcisi olarak katıldı (1957-1958) Türkiye’nin İngiltere ve Yunanistan ile beraber destek olduğu Zürih ve Londra görüşmelerinde de Kıbrıslı Rumları temsil etti ve meydana getirilen antlaşmaları imzaladı (1959), Kıbrıs’a dönünce Rum toplumunun oylarıyla bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti’ nin ilk çumhurbaşkanı seçildi (13 Aralık 1959).

Aralık 1963’te Lefkoşe’de Rumlar, Türklere karşı bir soykırım girişiminde bulundular, 1968’de ikinci kez cumhurbaşkanı olmasından sonrasında Yunanistan’daki cunta yönetimiyle arası açıldı. EOKA’yı yasadışı duyuru etti, Yunanistan’ın kışkırtmasıyla Kıbrıs Ortodoks Kilisesi içinde Makarios’a karşı karşıcılık oluşturuldu, EOKA-B adıyla tekrardan örgütlenen ve Yunanistan genelkurmaylığınça yönetilen sağ teröristlerce kendisine yönelik dört suikast yapılmış oldu. Tüm bunlara karşı 1973 Seçimleri’nde gene çoğunlukla cumhurbaşkanı seçildi. Yunanistan’daki askeri cunta ile ilişkileri iyice bozuldu ve 15 Temmuz 1974’te Yunan subaylarının denetimindeki Kıbrıs Rum Ulusal Muhafız Birliği Enosis’i gerçekleştirmek amacıyla bir darbe düzenledi. Makarios gizlice Malta’ya, sonrasında da Londra’ya geçti. Temmuz 1974’teki Kıbrıs Sulh Harekâtı’ndan sonrasında Kıbrıs’a dönerek tekrardan cumhurbaşkanlığı görevini fiilen yürütmeye başladı. 13 Şubat 1975’te Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin kurulmasına karşı çıkarak adanın eski konumuna dönmesi yönünde çalıştı.