mao zedong - 1893 1893 senesinde hayata merhaba dedi. çin devrimi’ne önderlik etti. toplumcu düşüncelerle üniversite öğrenimi esnasında tanı...
mao zedong - 1893
1893 senesinde hayata merhaba dedi. çin devrimi’ne önderlik etti.
toplumcu düşüncelerle üniversite öğrenimi esnasında tanıştı. 1921 senesinde kurulan çkp (çin komünist partisi)’nin 12 kişilik kurucu delegesinden biriydi. çkp’nin kurulduğu dönem, onbinlerce köylünün toprak ağalarına karşı ayağa kalktığı, işçi ve talebe hareketlerinin
yükseldiği bir süreçti. çkp, bu zamanda, büyük bir tesir sağlamış oldu.
çkp, emperyalist işgale karşı, burjuvazi ile komintang içinde ittifak kurdu. 1924-1927 yıllarında başlatmış olduğu silahlı ayaklanma bastırıldı. çkp 6. kongresinde, âhalk savaşı stratejisiâ olarak anlatılan, kırın kenti kuşatması devrimci cenk stratejisini kabul etti. yoğunlaşan yerli direnişler karşısında geriye çekilmeye zorunlu kaldı ve mao’nun öncülüğünde büyük uzun yürüyüş başladı. eylül 1934’ten ekim 1935’e kadar devam eden yürüyüşte çin’in bir ucundan öteki ucuna yürüyen komünistler, onbinlerce yitik verdi. mao, 1935’te çkp’nin liderliğine getirildi. çin’in emsalsiz koşullarından dolayı kır çalışmasına ağırlık veren mao liderliğindeki çkp, kızıl ordu’yu kurarak, mücadeleyi gerilla savaşı biçiminde başlatıp, kurtarılmış alanlar yaratarak ilerledi. çin halk devrimi 1949’da zafere ulaştı; mao devlet başkanlığına seçildi. 1949’dan ölümüne kadar, çin halk cumhuriyeti’nin tartışılmaz lideri oldu.
1956’ya kadar geleneksel sovyet iktisat ve devlet modelini yakından izleyen tutumsal ve politik dönüşümler; 1956-1957’de âyüz çiçek açsın, yüz fikir yarışsınâ sloganı ile yürütülen liberal dönem; 1958’de âbüyük sıçrayış ve halk komünleriâ kampanyası; âkültür
devrimiâ, 1960’lardan sonrasında çin-sscb arasındaki çekişme ve anlaşmazlıklar, abd’ye yakınlaşma politikaları ve dış politikada erişilen bu son noktanın âüç dünya teorisiâ ile sistematikleştirilmesi, bu mühim dönemeçlerden başlıcalarıdır. dünyanın pekçok yerinde komünist hareketleri etkilemiş olan mao, 1976 senesinde öldü.
YORUMLAR