GOYA olarak malum meşhur İspanyol ressam Francisco Goya’nın yaşamı ve sanatı ile ilgili genel bilgilerin yer almış olduğu yazımız. Francisc...
GOYA olarak malum meşhur İspanyol ressam Francisco Goya’nın yaşamı ve sanatı ile ilgili genel bilgilerin yer almış olduğu yazımız.
Goya İspanya’nın dağlık kasabalarından birinde hayata merhaba dedi. Ufak yaşta emek vererek yaşamını kazanmak zorunda Goya kaldı. Eline geçirdiği kömürlerle duvarlara, fotoğraf yapıyordu. Bir papaz, çocuğun yapmış olduğu resimleri beğendi, onu bir ressamın yanına çırak verdi. On dokuz yaşlarında Madrid’e gelen Goya, tam bir serseri yaşamı sürdü. Gündüz çalışıyor, fotoğraf yapıyor, tüm gecelerini ise meyhanelerde kavga, dövüş etmekle geçiriyordu. Bir kere, onu karanlık bir sokakta sırtına saplanmış bir bıçakla yatar buldular, zor kurtardılar.
Goya boğa güreşçiliğinden başlayarak her işe girdi. Sanatta ilerledikçe, resimlerinden para kazanmaya başladı. Portre ressamı olarak eşi olmayan bir ustalık gösteriyordu. Son aşama çapkındı. Yalnız, Alba Düşesi’ni ömrünün sonuna kadar sevmiş oldu, birçok tablosunda onu model olarak kullandı. Meşhur «Maja’lar» serisine de aynı bayanı model almış olduğu söylenir. Devrinin ressamlarından birinin kız kardeşi olan Josefa ile evliliğe ilk adımını atmıştı. Yirmi çocuğundan yalnız birisi yaşadı.
Goya IV. Carlos zamanında Saray ressamlığına girdi. Asillerden dilencilere, cücelerden kişizade çocuklarına kadar yüzlerce portre yapmış oldu. Bugün bu eserler, bir çok Madrid’teki Prado Müzesi’nde olmak suretiyle dünyanın çeşitli yerlerine dağılmıştır. Goya, duygusal resmin ve «ekspresyonizm» in en büyük ustalarındandır. İnsanları çirkinleştirmek, gülünçleştirmek yolu ile serseri yaşamının acısını çıkarmak, toplumdan öç almak istemiştir. «Maja Desnuda» (Çıplak Maja), «Maja Vestida» (Giyinik Maja), «Alba Düşesinin Portresi», «Kral Dördüncü Carlos ve Ailesi», «Josefa’nın Portresi» benzer biçimde bir çok tanınmış eseri vardır.
Goya, içinde yaşamış olduğu çeşitli şartlar dolayısı ile, yaşamın türlü şekilde değişik insanlarını, çevrelerini tanımış, bu tarz şeyleri eserlerinde de çeşitli değişik şekillerde vermiştir. Bu bakımdan, eserlerinde mevzu zenginliği göze çarptığı benzer biçimde, tiplerinin değişik oluşu ile de çağının birçok ressamlarından ayrılır.
Goya’nın eserlerinde çizgiler, renkler çok kuvvetlidir. Mevzularında uyandırmak istediği duyguları kompozisyonla beraber renk şiddetiyle vermeye çalışır. Tipleri bakımından Hogarth, Rembrandt ve Callot’yu hatırlatır.
Goya yağlı boya tablolardan başka karikatürler, gravürler de yapmıştır.
Goya için fotoğraf yapmak, düşüncesini, duygusunu boya vasıtası ile dışarı vurmak demekti. «Doğada çizgi yoktur. Ben, insanları insan olarak değil, renkli bazı çukurluklar, çıkıntılar, hacimler, yüzeyler olarak görürüm» derdi.
YORUMLAR