ŞALGAM a. 1. Turpa benzeyen ve hafifçe acımsı-tatlımsı kökü sebze olarak kullanılan ziraat bitkisi ve bu bitkinin kökü. (Bil a. Bras...
ŞALGAM a.
1. Turpa benzeyen ve hafifçe acımsı-tatlımsı kökü sebze olarak kullanılan ziraat bitkisi ve bu bitkinin kökü. (Bil a. Brassica rapa var. rapa; turpgiller famil yası.) [Bk. ansikl. böl.)
2. Yağ şalgamı, tohumlarından yağ elde etmek için yetiştirilen, yembitkisi ve yeşil gübre olarak da kulanılabilen ziraat bitkisi. (Bil. a. Brassica rapa var. oleitera; turpgiller familyası.) [Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Şalgam ikiyıllık bir bitkidir. Şişkin kökü ve sarı çiçekleriyle belirgindir Çeşitleri kök biçimiyle (yassı, konik ya da si- lindirik) kök boynunun rengiyle (beyaz, mor ya da yeşil) kabuk rengiyle (beyaz, gri ya da siyah) etli kısmının rengiyle (be yaz ya da sarı) birbirinden ayrılır.
Şalgamlar kulanılışlarına nazaran de yem şalgamı (iri köklü) ve sebzelik şalgam di ye başlıca ikiye ayrılır. Ziraat bitkisi olarak en fazlaca Sivas, Erzincan, Erzurum şeklinde soğuk bölgelerde, çok azca oranda da diğeri illerde yetiştirilir. Fakat yaygın kullanışlı bir sebze değildir. En makbul çeşidi basık, yuvarlak köklü, beyaz etli, leziz, beyaz üstüne morumsu renkli olanıdır.
Patatesin yaygınlaşmasından ilkin Batı Avrupa'da insan beslenmesinde mühim yer tutan şalgam, şimdi bu ülkelerde yağlı etlerle (domuz, kaz, koyun) beraber yen mekte ve hazır et sularının yapısına girmektedir.
• Yağ şalgamı (Brassica rapa var. oleitera) kolza ile aynı türdendir, iğ biçimindeki kökü, dallı sapı, tüysüz ve mavi-yeşil yaprakları, kokulu çiçekleri, nerede ise silindir biçimindeki uzun hardalsı meyveleri ile kolzadan ayırt edilebilir. Kolzaya nazaran soğuğa daha azca, kuraklığa ve geç ekime daha dayanıklıdır. Ekim sistemi kolzanınkiyle aynıdır. Kış yağ şalgamı erken hasat edilebilir ve yembitkisi olarak kullanılabi lir. ilkbahar yağ şalgamının yetişme süresi daha kısadır (ortalama 100 gün). Nisandan temmuza kadar ekilebilir. Kanada, Şimal Avrupa'nın bazı vatanlarında kolza şeklinde yağbitkisi olarak ilkbahar ürünü çerçevesinde yetiştirilir. Türkiye'de Trakya ve Bursa yörelerinde tohumlarından yağ elde edebilmek için ekilmektedir. Tohumlar durağan(durgun) yağ (°/o 40) ihtiva eder Şalgam yağında gliserit halinde erüsik ve linoleik asitler bulunur.
1. Turpa benzeyen ve hafifçe acımsı-tatlımsı kökü sebze olarak kullanılan ziraat bitkisi ve bu bitkinin kökü. (Bil a. Brassica rapa var. rapa; turpgiller famil yası.) [Bk. ansikl. böl.)
2. Yağ şalgamı, tohumlarından yağ elde etmek için yetiştirilen, yembitkisi ve yeşil gübre olarak da kulanılabilen ziraat bitkisi. (Bil. a. Brassica rapa var. oleitera; turpgiller familyası.) [Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Şalgam ikiyıllık bir bitkidir. Şişkin kökü ve sarı çiçekleriyle belirgindir Çeşitleri kök biçimiyle (yassı, konik ya da si- lindirik) kök boynunun rengiyle (beyaz, mor ya da yeşil) kabuk rengiyle (beyaz, gri ya da siyah) etli kısmının rengiyle (be yaz ya da sarı) birbirinden ayrılır.
Şalgamlar kulanılışlarına nazaran de yem şalgamı (iri köklü) ve sebzelik şalgam di ye başlıca ikiye ayrılır. Ziraat bitkisi olarak en fazlaca Sivas, Erzincan, Erzurum şeklinde soğuk bölgelerde, çok azca oranda da diğeri illerde yetiştirilir. Fakat yaygın kullanışlı bir sebze değildir. En makbul çeşidi basık, yuvarlak köklü, beyaz etli, leziz, beyaz üstüne morumsu renkli olanıdır.
Patatesin yaygınlaşmasından ilkin Batı Avrupa'da insan beslenmesinde mühim yer tutan şalgam, şimdi bu ülkelerde yağlı etlerle (domuz, kaz, koyun) beraber yen mekte ve hazır et sularının yapısına girmektedir.
• Yağ şalgamı (Brassica rapa var. oleitera) kolza ile aynı türdendir, iğ biçimindeki kökü, dallı sapı, tüysüz ve mavi-yeşil yaprakları, kokulu çiçekleri, nerede ise silindir biçimindeki uzun hardalsı meyveleri ile kolzadan ayırt edilebilir. Kolzaya nazaran soğuğa daha azca, kuraklığa ve geç ekime daha dayanıklıdır. Ekim sistemi kolzanınkiyle aynıdır. Kış yağ şalgamı erken hasat edilebilir ve yembitkisi olarak kullanılabi lir. ilkbahar yağ şalgamının yetişme süresi daha kısadır (ortalama 100 gün). Nisandan temmuza kadar ekilebilir. Kanada, Şimal Avrupa'nın bazı vatanlarında kolza şeklinde yağbitkisi olarak ilkbahar ürünü çerçevesinde yetiştirilir. Türkiye'de Trakya ve Bursa yörelerinde tohumlarından yağ elde edebilmek için ekilmektedir. Tohumlar durağan(durgun) yağ (°/o 40) ihtiva eder Şalgam yağında gliserit halinde erüsik ve linoleik asitler bulunur.
Kaynak: Büyük Larousse
Şalgam lekesi iyi mi çıkar?
Şalgam Yetiştiriciliği
Şalgam suyunun yararları ve zararları nedir?
ŞALGAM (TDK)
1 . Turpgillerden, yumru köklü bir nebat (Brassica rapa).
2 . Bu bitkinin insan ve hayvanlar için gıda olarak kullanılan etli ve tatlı kökü: "Şalgam suyu."- .
1 . Turpgillerden, yumru köklü bir nebat (Brassica rapa).
2 . Bu bitkinin insan ve hayvanlar için gıda olarak kullanılan etli ve tatlı kökü: "Şalgam suyu."- .
YORUMLAR