Yalan isim 1 . Aldatmak amacıyla bilerek ve gerçeğe aykırı olarak söylenen söz, kıtır: "Yalanı en güzel kullanmış olanlar esk...
Yalan
isim
1 . Aldatmak amacıyla bilerek ve gerçeğe aykırı olarak söylenen söz, kıtır:
2 . ödat Uydurma.
Yalan
Yalan, herhangi bir şahıs, topluluk ya da kuruma, yanıltmak amacı güdülerek meydana getirilen rol ya da doğru olmayan herhangi bir ifadedir. Daha yalın bir anlamda, yalan yanlış olduğu (doğru olmadığı) bilinmesine karşın, üçüncü partinin (şahıs, topluluk ya da kurumun) doğru olarak algılamasını amaçlayan bir hareket ya da ifadedir. Yalan'ın toplumda devamlı yakalanmamasının sebebi karşılıklı itimat olarak ifade edilebilir. Genel anlamda bir çok ahlâk geleneğince, yalan fena olarak kabul edilse de, yalan ahlâkının etik içinde çok değişik boyutları vardır ve değişik durumlar içinde tartışılır. Bazen bu tartışmalar sonucu, yalan her daim, fena olarak sınıflandırılmayabilir: mesela, bir kişinin yaşamını kurtarmak için yalan söylemek benzer biçimde. Bununla beraber genel olarak yalan tarih süresince büyük bir ahlâksızlık, fena bir hareket olarak görülmüştür. Yasal olarak yalanın tarifi ve getirileri de etikteki benzer biçimde farklıdır ve durumlara, yasalara ve yasal sistemlere bakılırsa büyük farklılık gösterir. Dinler tarihinde de yalanın çok mühim bir yeri vardır. Birçok din yalanı yasaklar mesela, İbrahimi Dinler yalanı günah sayarlar. Adli makamlar ve güç sahipleri yalanı sistemli şekilde yakalamak suretiyle çeşitli mekanizmalar geliştirmiştir. Bunlara örnek olarak kayıt sistemleri ve yalan makineleridir. Gene de herb vakit yalanı yakalamada başarı göstermiş olunduğunu söylemek güçtür. Mesela stres durumlar yalan makinesinde yalan söylemiş benzer biçimde kalp atış hızı değişikliklerine yol açabilirler. Bazı kişiler karşısındakinin yalan söyleyip söylemediğini anladığına inanırlar. Sadece istatistiklere bakılırsa ortalama bir insanoğlunun karşısındakini %50 oranında yakalayabilmektedir. %90 doğruluğa yaklaşanlara ise sadece 1/10.000 oranlarında rastlanır. Yalan yalnız insanlara özgü olmayıp hayvanlar dünyasında da yaşamda kalmak için kendini olduğundan değişik göstermek, başka birine ya da ortama benzeme örnekleri yaygındır. Yalan söyleyen yakalanmadığı sürece yalanı uzun süre sürdürebilir. Sadece bu kendisi için bir extra bir yük teşkil eder.
Ek olarak;
isim
1 . Aldatmak amacıyla bilerek ve gerçeğe aykırı olarak söylenen söz, kıtır:
"Yalanı en güzel kullanmış olanlar eski şarklılardır."- A. Haşim.
2 . ödat Uydurma.
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
- yalana şerbetli olmak
- yalan atmak (ya da kıvırmak)
- yalan çıkmak
- yalanı çıkmak
- yalanını yakalamak (ya da tutmak)
- yalan yere
- yalan yere yemin etmek
Birleşik Sözler
- yalan dolan
- yalan dünya
- yalan haber
- yalan makinesi
- yalan yanlış
- katmerli yalan
- kuyruklu yalan
Yalan
Yalan, herhangi bir şahıs, topluluk ya da kuruma, yanıltmak amacı güdülerek meydana getirilen rol ya da doğru olmayan herhangi bir ifadedir. Daha yalın bir anlamda, yalan yanlış olduğu (doğru olmadığı) bilinmesine karşın, üçüncü partinin (şahıs, topluluk ya da kurumun) doğru olarak algılamasını amaçlayan bir hareket ya da ifadedir. Yalan'ın toplumda devamlı yakalanmamasının sebebi karşılıklı itimat olarak ifade edilebilir. Genel anlamda bir çok ahlâk geleneğince, yalan fena olarak kabul edilse de, yalan ahlâkının etik içinde çok değişik boyutları vardır ve değişik durumlar içinde tartışılır. Bazen bu tartışmalar sonucu, yalan her daim, fena olarak sınıflandırılmayabilir: mesela, bir kişinin yaşamını kurtarmak için yalan söylemek benzer biçimde. Bununla beraber genel olarak yalan tarih süresince büyük bir ahlâksızlık, fena bir hareket olarak görülmüştür. Yasal olarak yalanın tarifi ve getirileri de etikteki benzer biçimde farklıdır ve durumlara, yasalara ve yasal sistemlere bakılırsa büyük farklılık gösterir. Dinler tarihinde de yalanın çok mühim bir yeri vardır. Birçok din yalanı yasaklar mesela, İbrahimi Dinler yalanı günah sayarlar. Adli makamlar ve güç sahipleri yalanı sistemli şekilde yakalamak suretiyle çeşitli mekanizmalar geliştirmiştir. Bunlara örnek olarak kayıt sistemleri ve yalan makineleridir. Gene de herb vakit yalanı yakalamada başarı göstermiş olunduğunu söylemek güçtür. Mesela stres durumlar yalan makinesinde yalan söylemiş benzer biçimde kalp atış hızı değişikliklerine yol açabilirler. Bazı kişiler karşısındakinin yalan söyleyip söylemediğini anladığına inanırlar. Sadece istatistiklere bakılırsa ortalama bir insanoğlunun karşısındakini %50 oranında yakalayabilmektedir. %90 doğruluğa yaklaşanlara ise sadece 1/10.000 oranlarında rastlanır. Yalan yalnız insanlara özgü olmayıp hayvanlar dünyasında da yaşamda kalmak için kendini olduğundan değişik göstermek, başka birine ya da ortama benzeme örnekleri yaygındır. Yalan söyleyen yakalanmadığı sürece yalanı uzun süre sürdürebilir. Sadece bu kendisi için bir extra bir yük teşkil eder.
Ek olarak;
- Masum yalanlar
- Palavra
- Örtbas etmek
- Yanıltmak
- Abartmak
- İşkembeden atmak
- Kafa karıştırmak
- Dezenformasyon
- Aşk yalanları
- Günahlar
En Büyük Yalan
Rüyada Yalan Söylemek
Dj Ateş - Yalan Sevgilim
Daha evvelinde başkalarını aldatmak için tasarlanmış ve belli bir amaca yönelik düzenlenmiş beyanlar yalan olarak tanımlanmaktadır. Öteki davranış bozukluklarında olduğu benzer biçimde; “;;gerçekâ€;; ve “;;gerçek olmayanâ€;; kavramlarının bilişsel olarak anlamlandırılamadığı çocukluğun ilk dönemlerinde yalanın temelleri atılır. Sadece 6-;;7 yaşlarından itibaren bilgili yalan söyleme söz mevzusu olabilir.
Çocuğun kendine model almış olduğu anne- babanın kendilerinin yalan söylemesi ya da bazı nedenlerle çocuğun söylediği yalanları pekiştirmesi kalıcı bir davranış bozukluğu oluşturur.
Yalan söyleme davranışım oluşum sebeplerine bakılırsa tasnif etmek mümkündür. Çağlar 1981) yalan çeşitlerini 13 başlıkta incelemiştir:
Düşsel Fantastik Yalanlar
Çocuklar hayal olarak oluşturduklarını gerçekmiş benzer biçimde algılayabilirler. Bu durum bir amaca yönelik olmayıp, yalnız çocuğun iç dünyasının yansımasıdır. Mesela masal dünyasındaki prens ya da prenses benzer biçimde kahramanlarla konuştuğunu ifade etmesi bu türe örnektir. Bu şekilde bir durumda anne-babanın paniğe kapılıp, çocuğa şiddetle yaklaşması yanlıştır. Çocuğun bu tür yalanlara başvurma sebebi ortaya çıkarılıp. Düzeltilmelidir.
Yansılamak Yalanlar
Anne-babanın eğlenmek ya da ilgi çekmek için kullandığı ifadeler çocuklarda yerleşmiş yalan söyleme davranışı olarak ortaya çıkabilir. Çocukla haberleşme-iletişim kurarken bu biçim davranışlardan uzak durmaya itina gösterilmelidir.
Mübalağa Yalanları
Çocuk bazı durumları abartılı olarak aksettirebilir. Bu davranışta pekiştireç gene çevrenin yanlış tutumlarıdır.
Toplumsal Yalanlar
Anne-babanın toplumsal ilişkilerinde ban durumlardan kurtulmak adına yalana başvurdukları durumlar yaşanabilir. Mesela beraber olunmak istenmeyen bir aileye, değişik bir mazeret ileri sürmek bu türe bir örnektir. Anne-baba bu davranışı çok azca da gösterse çocuk genelleştirilmiş bir halde kendine yerleştirebilir. Bundan dolayı neticeleri pozitif yönde olacak dahi olsa, anne-baba yalanı evlatlarının yanında insan ilişkilerinde kullanmamalıdırlar. Ek olarak yalanın ortaya çıkması neticesinde yaşanacak saygınlık kaybının Çocuğun yaşamı için ne kadar yaralayıcı olacağı hiçbir vakit unutulmamalıdır.
Müdafa Yalanları
Çocuk anne-baba tarafınca
Yasaklar ile bastırılır ise.
Muhteşem olmaya zorlanır ise,
Sık sık sorguya çekilir ise kendini korumak adına yalanlara başvuracaktır. Genel anlamda çocuklarına sertlik tatbik eden anne-babaların davranışları çocuk tarafınca yalan ile yönlendirilmeye çalışılır. Cezalandırmada sertlik uygulamadan adil olunarak ve çocuğun anne-babasına güvenmesi sağlanarak, bu tür yalanlardan uzak durulabilir.
Dikkat Çekme Yalanları
Anne-babasından yeterince ilgi göremeyen çocuklar. ilgi görmek için yapmadıkları davranışı yapılmış olarak ifade edebilirler.
Yüceltilmiş Yalanları
Çocuk başkalarından takdir ve ödül benzer biçimde pozitif yönde ilgi toplayabilmek için yalan söyleyebilir.
Eğer;
Çocuklardan güçlerinin üstünde beklenti mevcutsa,
Aynı anda oldukça fazla beklenti var ise,
Başarısızlıkları hoş görülmüyorsa,
Aile içindeki bölgeleri onların çok yönlü olmalarına bağlıysa yalan söylemeleri zorunludur.
Zıddına Söylenen Yalanlar
Bilhassa çocuklar ve gençler sevilmeyen düşmanca duygular beslenen fertleri üzmek için bu yola başvururlar.
İntikam Yalanları
Gene sevilmeyen ya da düşmanca duygular beslenen bireyi zor durumda bırakarak, intikam almak için bu tür yalanlara başvurulur. Ek olarak otoriteye karşı duyulan tepkinin ifade biçimi olarak da bu tür yalanlar söylenir. Genel anlamda çocukluk çağlarında kıskanılan kardeşin anne-babaya fena göstermek için söylenen yalanların başlangıç basamağıdır.
Çıkar Karşılığı Söylenen Yalanlar
Bilhassa anne-babaların kendi çıkarları için yalan söylemeleri ve bu duruma evladı tanık göstermeleri bu davranışın öğrenilmesine niçin olur. Eğer bir de bu durumda çocuğun ödüllendirilmesi söz mevzusu ise çocuk davranışı iyice pekiştirir. Yetişkinlik çağlarında hem kendi hem de maddi ve manevi kazanç elde edecek ise başkası için bu biçim yalanları söylemeyi kronik hale getirir.
Patolojik Yalanlar
Bu davranış bozukluğu hiçbir çıkar elde etmeksizin söylenen yalanlar şeklinde ortaya çıkar. Ruhsal ya da Psikiyatrik tedavi gerektirir.
Propaganda Yalanları
Politikacıların seçim öncesinde gerçekleştiremeyecekleri vaatlerde bulunmalarıdır.
Şartlı Yalanlar
Tedavi, yardım ve destek amacıyla söylenen yalanlardır.
Çocuğun kendine model almış olduğu anne- babanın kendilerinin yalan söylemesi ya da bazı nedenlerle çocuğun söylediği yalanları pekiştirmesi kalıcı bir davranış bozukluğu oluşturur.
Yalan söyleme davranışım oluşum sebeplerine bakılırsa tasnif etmek mümkündür. Çağlar 1981) yalan çeşitlerini 13 başlıkta incelemiştir:
Düşsel Fantastik Yalanlar
Çocuklar hayal olarak oluşturduklarını gerçekmiş benzer biçimde algılayabilirler. Bu durum bir amaca yönelik olmayıp, yalnız çocuğun iç dünyasının yansımasıdır. Mesela masal dünyasındaki prens ya da prenses benzer biçimde kahramanlarla konuştuğunu ifade etmesi bu türe örnektir. Bu şekilde bir durumda anne-babanın paniğe kapılıp, çocuğa şiddetle yaklaşması yanlıştır. Çocuğun bu tür yalanlara başvurma sebebi ortaya çıkarılıp. Düzeltilmelidir.
Yansılamak Yalanlar
Anne-babanın eğlenmek ya da ilgi çekmek için kullandığı ifadeler çocuklarda yerleşmiş yalan söyleme davranışı olarak ortaya çıkabilir. Çocukla haberleşme-iletişim kurarken bu biçim davranışlardan uzak durmaya itina gösterilmelidir.
Mübalağa Yalanları
Çocuk bazı durumları abartılı olarak aksettirebilir. Bu davranışta pekiştireç gene çevrenin yanlış tutumlarıdır.
Toplumsal Yalanlar
Anne-babanın toplumsal ilişkilerinde ban durumlardan kurtulmak adına yalana başvurdukları durumlar yaşanabilir. Mesela beraber olunmak istenmeyen bir aileye, değişik bir mazeret ileri sürmek bu türe bir örnektir. Anne-baba bu davranışı çok azca da gösterse çocuk genelleştirilmiş bir halde kendine yerleştirebilir. Bundan dolayı neticeleri pozitif yönde olacak dahi olsa, anne-baba yalanı evlatlarının yanında insan ilişkilerinde kullanmamalıdırlar. Ek olarak yalanın ortaya çıkması neticesinde yaşanacak saygınlık kaybının Çocuğun yaşamı için ne kadar yaralayıcı olacağı hiçbir vakit unutulmamalıdır.
Müdafa Yalanları
Çocuk anne-baba tarafınca
Yasaklar ile bastırılır ise.
Muhteşem olmaya zorlanır ise,
Sık sık sorguya çekilir ise kendini korumak adına yalanlara başvuracaktır. Genel anlamda çocuklarına sertlik tatbik eden anne-babaların davranışları çocuk tarafınca yalan ile yönlendirilmeye çalışılır. Cezalandırmada sertlik uygulamadan adil olunarak ve çocuğun anne-babasına güvenmesi sağlanarak, bu tür yalanlardan uzak durulabilir.
Dikkat Çekme Yalanları
Anne-babasından yeterince ilgi göremeyen çocuklar. ilgi görmek için yapmadıkları davranışı yapılmış olarak ifade edebilirler.
Yüceltilmiş Yalanları
Çocuk başkalarından takdir ve ödül benzer biçimde pozitif yönde ilgi toplayabilmek için yalan söyleyebilir.
Eğer;
Çocuklardan güçlerinin üstünde beklenti mevcutsa,
Aynı anda oldukça fazla beklenti var ise,
Başarısızlıkları hoş görülmüyorsa,
Aile içindeki bölgeleri onların çok yönlü olmalarına bağlıysa yalan söylemeleri zorunludur.
Zıddına Söylenen Yalanlar
Bilhassa çocuklar ve gençler sevilmeyen düşmanca duygular beslenen fertleri üzmek için bu yola başvururlar.
İntikam Yalanları
Gene sevilmeyen ya da düşmanca duygular beslenen bireyi zor durumda bırakarak, intikam almak için bu tür yalanlara başvurulur. Ek olarak otoriteye karşı duyulan tepkinin ifade biçimi olarak da bu tür yalanlar söylenir. Genel anlamda çocukluk çağlarında kıskanılan kardeşin anne-babaya fena göstermek için söylenen yalanların başlangıç basamağıdır.
Çıkar Karşılığı Söylenen Yalanlar
Bilhassa anne-babaların kendi çıkarları için yalan söylemeleri ve bu duruma evladı tanık göstermeleri bu davranışın öğrenilmesine niçin olur. Eğer bir de bu durumda çocuğun ödüllendirilmesi söz mevzusu ise çocuk davranışı iyice pekiştirir. Yetişkinlik çağlarında hem kendi hem de maddi ve manevi kazanç elde edecek ise başkası için bu biçim yalanları söylemeyi kronik hale getirir.
Patolojik Yalanlar
Bu davranış bozukluğu hiçbir çıkar elde etmeksizin söylenen yalanlar şeklinde ortaya çıkar. Ruhsal ya da Psikiyatrik tedavi gerektirir.
Propaganda Yalanları
Politikacıların seçim öncesinde gerçekleştiremeyecekleri vaatlerde bulunmalarıdır.
Şartlı Yalanlar
Tedavi, yardım ve destek amacıyla söylenen yalanlardır.
psikologum.com
YALAN a.
1. Gerçeği gizlemek, gerçeği çarpıtmak, birini aldatmak vb. amacıyla bilerek söylenen gerçeğe aykın söz. (Grotius'un etkisiyle dilin toplumsal rolüne ehemmiyet veren yeni bir yaklaşım ortaya çıktı. Gerçeği açıklamaktan kaçınma hakkının doğduğu bazı toplumsal durumlarda yalan söylenebilir; sırların saklanması buna bir örnektir.)
2. Yalan söylemek, ger
çeği gizlemek, çarpıtmak ya da olmayan bir şeyi varmış benzer biçimde göstermek eylemi: Bir kimsenin yalanını yakalamak, tutmak.
3. Ed. Aldatıcı, yanıltıcı olan boş şey; hayal: Tüm bunlar yalan, sabah uyanacaksın ve her şeyin eskisi benzer biçimde bulunduğunu göreceksin. Tüm yaşamı bir yalan içinde geçti.
4. Yalan atmak, yalan kıvırmak, yalan söylemek. || Yalan çıkmak, sözkonusu bir haberse gerçek olmadığı anlaşılmak. || Yalan dolan, karışık, fena, yolsuz davranış: Yalan dolanla bu işler yürümez. || Yalan söylemek, gerçeği gizleyerek, çarpıtarak, olmayan bir şeyi olmuş benzer biçimde göstererek anlatmak: Bir ayak üstünde bin yalan söyler. Bana yalan söyledin, elinde hiçbir kanıt yoktu. || Yalana şerbetli, rahatça, çekinmeden yalan söyleyebilen kimse için kullanılır.
—isi. Yalan söylemek, müşlümanlığın kesinlikle yasakladığı fena davranışlardan biri. (Bk. ansikl. böl.).
—Psik. Yalan serumu, bir suçluyu kendisine karşın itiraf ettirmek özelliğine haiz olduğu ileri sürülen madde.
—Ruhbil. Yalan detektörü, bir kişinin bir uyartı ya da durum karşısında duyacağı heyecanın, kendisi sözle ya da davranışıyla açığa vurmasa da, deride elektriksel bir tepki yaratacağı varsayımına dayanarak deri tepkisini kaydeden makine.
♦ sıt.
1. Gerçekliği olmayan, uydurulmuş olan, aldatmak için ortaya atılan bir şey için kullanılır; mesnetsiz. Yalan haberlerle kamuoyunu oyalamak. Bu sözleriniz bütünüyle yalandır.
2. Yalan dünya, gelip geçici yaşam, ölümlü dünya. || Yalan yanlış, doğru, muntazam olması önemsenmeden: Yalan yanlış yazıp getirmiş; doğru olmayan, yanlışlarla dolu: Yalan yanlış bilgilerle bu işin üstesinden gelinmez. || Yalan yere yemin etmek, söylediği sözün yalan bulunduğunu bilerek, doğruluğunu yemin ederek öne sürmek.
—Med. huk. Yalan tanıklık, bir kimsenin, resmi makamlarca bilgisine başvurulan mevzu hakkında gerçekdışı açıklamada bulunması. || Yalan yere yemin, bir kimsenin mahkeme önünde gerçek dışı açıklamada bulunarak doğru söylediğine dair yemin etmesi. (Yalan tanıklık ve yalan yere yemin Türk cez. k.'nun 286. maddesinde belirtilen birer suçtur.)
—ANSİKL. isi. Hz. Muhammet'in münafıklığın belli başlı emarelerinden biri saydığı ve müşlümanlığın kati olarak yasakladığı yalanı, İslam ahlakçıları tüm kötülüklerin anası (ümm ül-hübüis) diye tanımlarlar. Doğru sözlü ve dürüst olması sebebiyle düşmanlarının bile kendisini el-Emini diye nitelediği Hz. Muhammet, “Sen dostuna bir söz söylüyorsun ve o, bu mevzuda seni doğru biliyor. Oysa yalan söyleyerek sen onu aldatıyorsun. Bu ne büyük bir hıyanettir!" diyerek yalan ve yalancıdan dostluk ve insanlık adına nefretini açıklar. Kuran'da da “Allah'ın laneti yalancıların üzerine olsun!" (III, 61); “Artık o murdar putlardan ve yalan söylemekten kaçının!" (XXII, 30) denilir.
İslam ahlakında yalan söylemek haramdır ve hiçbir kişisel çıkar kaygısı yalan söylemek için özür sayılmaz. Sadece, İslam ahlakçıları, Hz.Muhammet'in bir hadisini de kanıt göstererek çok istisnai bazı durumlarda yalanın iyilik doğurabileceğini düşünmüşler ve böylesi durumlarda yalan söylemenin caiz olabileceğini belirtmişlerdir Sözkonusu hadiste Hz. Muhammet şu üç durumda yalan anlatmaya izin vermiştir:
1. muharebede düşmanı yenebilmek için;
2. dargınları barıştırmak için;
3. yıkılmak suretiyle olan bir aile yuvasını kurtarabilmek için.
1. Gerçeği gizlemek, gerçeği çarpıtmak, birini aldatmak vb. amacıyla bilerek söylenen gerçeğe aykın söz. (Grotius'un etkisiyle dilin toplumsal rolüne ehemmiyet veren yeni bir yaklaşım ortaya çıktı. Gerçeği açıklamaktan kaçınma hakkının doğduğu bazı toplumsal durumlarda yalan söylenebilir; sırların saklanması buna bir örnektir.)
2. Yalan söylemek, ger
çeği gizlemek, çarpıtmak ya da olmayan bir şeyi varmış benzer biçimde göstermek eylemi: Bir kimsenin yalanını yakalamak, tutmak.
3. Ed. Aldatıcı, yanıltıcı olan boş şey; hayal: Tüm bunlar yalan, sabah uyanacaksın ve her şeyin eskisi benzer biçimde bulunduğunu göreceksin. Tüm yaşamı bir yalan içinde geçti.
4. Yalan atmak, yalan kıvırmak, yalan söylemek. || Yalan çıkmak, sözkonusu bir haberse gerçek olmadığı anlaşılmak. || Yalan dolan, karışık, fena, yolsuz davranış: Yalan dolanla bu işler yürümez. || Yalan söylemek, gerçeği gizleyerek, çarpıtarak, olmayan bir şeyi olmuş benzer biçimde göstererek anlatmak: Bir ayak üstünde bin yalan söyler. Bana yalan söyledin, elinde hiçbir kanıt yoktu. || Yalana şerbetli, rahatça, çekinmeden yalan söyleyebilen kimse için kullanılır.
—isi. Yalan söylemek, müşlümanlığın kesinlikle yasakladığı fena davranışlardan biri. (Bk. ansikl. böl.).
—Psik. Yalan serumu, bir suçluyu kendisine karşın itiraf ettirmek özelliğine haiz olduğu ileri sürülen madde.
—Ruhbil. Yalan detektörü, bir kişinin bir uyartı ya da durum karşısında duyacağı heyecanın, kendisi sözle ya da davranışıyla açığa vurmasa da, deride elektriksel bir tepki yaratacağı varsayımına dayanarak deri tepkisini kaydeden makine.
♦ sıt.
1. Gerçekliği olmayan, uydurulmuş olan, aldatmak için ortaya atılan bir şey için kullanılır; mesnetsiz. Yalan haberlerle kamuoyunu oyalamak. Bu sözleriniz bütünüyle yalandır.
2. Yalan dünya, gelip geçici yaşam, ölümlü dünya. || Yalan yanlış, doğru, muntazam olması önemsenmeden: Yalan yanlış yazıp getirmiş; doğru olmayan, yanlışlarla dolu: Yalan yanlış bilgilerle bu işin üstesinden gelinmez. || Yalan yere yemin etmek, söylediği sözün yalan bulunduğunu bilerek, doğruluğunu yemin ederek öne sürmek.
—Med. huk. Yalan tanıklık, bir kimsenin, resmi makamlarca bilgisine başvurulan mevzu hakkında gerçekdışı açıklamada bulunması. || Yalan yere yemin, bir kimsenin mahkeme önünde gerçek dışı açıklamada bulunarak doğru söylediğine dair yemin etmesi. (Yalan tanıklık ve yalan yere yemin Türk cez. k.'nun 286. maddesinde belirtilen birer suçtur.)
—ANSİKL. isi. Hz. Muhammet'in münafıklığın belli başlı emarelerinden biri saydığı ve müşlümanlığın kati olarak yasakladığı yalanı, İslam ahlakçıları tüm kötülüklerin anası (ümm ül-hübüis) diye tanımlarlar. Doğru sözlü ve dürüst olması sebebiyle düşmanlarının bile kendisini el-Emini diye nitelediği Hz. Muhammet, “Sen dostuna bir söz söylüyorsun ve o, bu mevzuda seni doğru biliyor. Oysa yalan söyleyerek sen onu aldatıyorsun. Bu ne büyük bir hıyanettir!" diyerek yalan ve yalancıdan dostluk ve insanlık adına nefretini açıklar. Kuran'da da “Allah'ın laneti yalancıların üzerine olsun!" (III, 61); “Artık o murdar putlardan ve yalan söylemekten kaçının!" (XXII, 30) denilir.
İslam ahlakında yalan söylemek haramdır ve hiçbir kişisel çıkar kaygısı yalan söylemek için özür sayılmaz. Sadece, İslam ahlakçıları, Hz.Muhammet'in bir hadisini de kanıt göstererek çok istisnai bazı durumlarda yalanın iyilik doğurabileceğini düşünmüşler ve böylesi durumlarda yalan söylemenin caiz olabileceğini belirtmişlerdir Sözkonusu hadiste Hz. Muhammet şu üç durumda yalan anlatmaya izin vermiştir:
1. muharebede düşmanı yenebilmek için;
2. dargınları barıştırmak için;
3. yıkılmak suretiyle olan bir aile yuvasını kurtarabilmek için.
Kaynak: Büyük Larousse
YALANCILIK a. Yalancı olma durumu; yalan söyleme alışkanlığı, huyu: Yalancılığın bu kadarı da imkânsız.
Kaynak: Büyük Larousse
YALANDAN be.
1. Kandırmak, aldatmak ya da öyleki görünmek için, gerçekmiş benzer biçimde göstererek, yapmacık bir şekilde, numaradan: Yalandan sevinmek. Yalandan üzülmek. Yalandan heyecanlanmam işti, tüm duyguları gerçekti.
2. Yalnızca yapmış olmak için, üstünkörü, itina göstermeden: Ortalığı yalandan süpürmek.
1. Kandırmak, aldatmak ya da öyleki görünmek için, gerçekmiş benzer biçimde göstererek, yapmacık bir şekilde, numaradan: Yalandan sevinmek. Yalandan üzülmek. Yalandan heyecanlanmam işti, tüm duyguları gerçekti.
2. Yalnızca yapmış olmak için, üstünkörü, itina göstermeden: Ortalığı yalandan süpürmek.
Kaynak: Büyük Larousse
YALANLAMAK g. f.
1. Bir şeyi yalanlamak, f. + dığını yalanlamak, bir kimse sözkonusuysa, bir haberin, bir olayın doğru olmadığını öne sürmek; yalanlamak: Yetkililer, vakayla ilgili haberleri, vaka yerine askeri birlikler gönderdiklerini yalanladılar.
2. Bir kimseyi, sözlerini yalanlamak, sözlerinin yalan bulunduğunu bildirmek, gerçeği söylemediğini ileri sürmek; sözlerinin tersini savlamak: Bir tanığı, iddialarını yalanlamak.
3. Bir şeyi yalanlamak, bir şeyden söz ederken, bir olumlamaya, bir vakaya ters düşmek, ona uymamak, onunla çelişmek, onu çürütmek: Daha sonraki vakalar, bakanlığın savlarını yalan olduğunu beyan etti. Şu anda söylediklerin, daha ilkin söylediklerini yalanlıyor.
yalanlanmak edilg. f. Bir haberin, bir olayın, bir şeyin doğru olmadığı bildirilmek; tekzip edilmek: Haber yalanlandı.
1. Bir şeyi yalanlamak, f. + dığını yalanlamak, bir kimse sözkonusuysa, bir haberin, bir olayın doğru olmadığını öne sürmek; yalanlamak: Yetkililer, vakayla ilgili haberleri, vaka yerine askeri birlikler gönderdiklerini yalanladılar.
2. Bir kimseyi, sözlerini yalanlamak, sözlerinin yalan bulunduğunu bildirmek, gerçeği söylemediğini ileri sürmek; sözlerinin tersini savlamak: Bir tanığı, iddialarını yalanlamak.
3. Bir şeyi yalanlamak, bir şeyden söz ederken, bir olumlamaya, bir vakaya ters düşmek, ona uymamak, onunla çelişmek, onu çürütmek: Daha sonraki vakalar, bakanlığın savlarını yalan olduğunu beyan etti. Şu anda söylediklerin, daha ilkin söylediklerini yalanlıyor.
yalanlanmak edilg. f. Bir haberin, bir olayın, bir şeyin doğru olmadığı bildirilmek; tekzip edilmek: Haber yalanlandı.
Kaynak: Büyük Larousse
yalan ingilizcesi
1. lie, falsehood, untruth, fabrication; fib.
2. false, untrue.
- atmak/kývýrmak/söylemek to lie; to tell lies.
- çýkmak to turn out to be untrue.
-ýný çýkarmak /ýn/ to show (someone) to be a liar, give (someone) the lie, give the lie to (someone).
- dolan lies and untruths, pack of lies.
- dünya this transitory life.
-a þerbetli very prone to lying.
-ýný tutmak/yakalamak /ýn/ to catch (someone) in a lie, catch (someone) lying.
- yanlýþ
1. very inaccurate, very erroneous, full of mistakes.
2. very inaccurately, very erroneously.
- (yere) þahadet law perjury.
1. lie, falsehood, untruth, fabrication; fib.
2. false, untrue.
- atmak/kývýrmak/söylemek to lie; to tell lies.
- çýkmak to turn out to be untrue.
-ýný çýkarmak /ýn/ to show (someone) to be a liar, give (someone) the lie, give the lie to (someone).
- dolan lies and untruths, pack of lies.
- dünya this transitory life.
-a þerbetli very prone to lying.
-ýný tutmak/yakalamak /ýn/ to catch (someone) in a lie, catch (someone) lying.
- yanlýþ
1. very inaccurate, very erroneous, full of mistakes.
2. very inaccurately, very erroneously.
- (yere) þahadet law perjury.
yalanlamak
(-i durum ekiyle kullanılan eylem)
(-i durum ekiyle kullanılan eylem)
- (haber, söz için) Gerçek olmadığını bildirmek, yalan bulunduğunu izah etmek, yalanlamak:
yalanlamak ingilizcesi
- to declare (something) to be false or untrue.
Yalan Nedir?
Bir kişiyi kandırmak, aldatmak için gerçek olmayan uydurma sözlerle aldatmaya denir.
En Büyük Yalan
Rüyada Yalan Söylemek
Dj Ateş - Yalan Sevgilim
YORUMLAR