YAMYAMLIK a. 1. insanların, kendi türlerinden varlıkları yeme eylemi ya da alışkanlıkları. 2. Vahşilik; vahşice davranış. —Antro...
YAMYAMLIK a.
1. insanların, kendi türlerinden varlıkları yeme eylemi ya da alışkanlıkları.
2. Vahşilik; vahşice davranış.
—Antropol. Törenle ve toplu olarak insan eti yeme biçimindeki toplumsal vaka. (Bk. ansikl. böl.)
—Psikan. Yamyamlık fantazmalarının tümü. (Bk. ansikl. böl.)
—Tavukç. Civciv, piliç ve tavukların birbirlerini gagalayarak yaralama ve tüylerini yolma alışkanlığı.
—Zool. Kendi türünden bireylere saldırıp yiyen hayvanın davranışı. (Dişi peygamberdevesi erkeğini, yumurtalarını kuluçka döneminde ağzında taşıyan bir balık yavrularını yiyebilir vb. Kümes hayvanları, domuzlar ve tavşanlar benzer biçimde kapalı tutulan evcil türlerde, kapalı kaldıkları alandaki fert sayısı çok arttığında ya da sinirli bir ortam oluştuğunda, bu hayvanlar soydaşlarının bir takım bedensel bölgelerine [kuyruk, kulaklar, yumurtalıklar ya da yavrular] saldı rabilirler.)
—ANSİKL. Antropol. insan eti yiyicilikten değişik olarak yamyamlık, daima bir merasim eşliğinde uygulanır. Yamyamlık, gıda kıtlığıyla açıklanamadığı benzer biçimde, insan eti yeme zevkiyle de açıklanamaz. Nitekim, brezilyalı toplumları gösteren ilk kronikçiler, bir sürü yerlinin insan etinden tiksinip kustuğunu yazarlar. Yamyamlığın, savaşla, yamyam gruplar (Brezilya Tupinambalar'ı, Şimal ABD iroquoilar'ı) içinde kurulan akrabalık bağlarıyla ya da mahalli dinsel düşünceyle (Melanezya cenaze törenleri) ilişkileri içinde incelenmesi gerekir. Yamyamlık, içyamyamtık ve dışyamyamlık olarak ikiye ayrılır: içyamyamlık'la, topluluk birliğini korumak için kendi ölülerini yer; dışyamyamlık'ta ise, kurbanlar mecburi olarak başka bir topluluktan olur ve ölülerin öcünü alabilmek, haiz olunmayan tözlere haiz olmak amacıyla yenir. Bu iki tür yamyamlık, hiçbir süre ayrıı cemiyet içinde bir arada bulunmaz Bu sonraki mevzuyu K. Abraham inceledi. K. Abraham, çocukta ağızcıl süreci iki evreye ayırır: 1. emme evresi; 2. ısırma evresi. Sadik-ağızcıl devrin belirgin hususi durumunu oluşturan bu ikinci evreye, K. Abraham, bununla beraber yamyamlık süreci ismini verir. Ağızın, erojen bölge olarak, libidonun tatmini ile saldırganlığın boşalması içinde bir köprü görevi oynadığı bu ikinci evre, çocukta anneyle birincil özdeşleşmenin ilk süreçlerini başlatır.
—Psikan. S. Freud, ilkel halkların, totem hayvanları karşısındaki davranışları mevzusunda Frazer'in yazdıklarından yola çıkarak, Totem ve tabu'da (Totem und Tabu) [1912], totem yemeğinin bir restorasyonunu yapmış oldu. Freud'a bakılırsa, ilkel sürünün adam kardeşleri elbirliği ederek babalarını öldürdüler ve onun cesedini yediler; böy- lece, babanın gücünün bir kısmını ve bilhassa hanımlar nezdindeki yerini kendilerine mal ettiklerine inandılar. Antropoloji, insan bedenini yemenin, kültüre bakılırsa, ya bir gömme tarzına ya da bir düşmanın, ölmüş bir akrabanın fena enerjisini kovmayı amaçlayan bir törene karşılık ettiğini öğrenmemizi sağlamış oldu. Freud'un, baba bedenini parçalama isteği ve bundan doğan suçluluk duygusu olarak tanımladığı yamyamlığa antropolojik gözlemlerde rastlanmaz. Antropolojik verilere bakılırsa yamyamlık daha çok akrabalıkla hususi bağları olan bir uygulama olarak görünmektedir: burada yasaklama, insan etinin kendisine değildir, yenebilecek kimsenin toplumsal yeri ve durumuna ilişkin bir yasaklamadır. Nitekim Freud da, Trauer und Melancholie' de (Yas ve Melankoli) [1917], yamyamlık terimini akrabalıkla ilişkili olarak ele alır: ağızcıllıkta kendini gösteren saldırganlık eğilimleri, parçalayıp yeme fantazmaları- na neden olur (sevilen nesneyi özümleme de bunlardan biride biridir).
—Tavukç. Yamyamlığa bilhassa büyük çapta tavukçuluk meydana getirilen işletmelerde rastlanır. Kümeslerde, çok fazla kalabalık, ısı, havasızlık, beslenme yerinin (suluk, yemlik) hayvan sayısına bakılırsa azlığı benzer biçimde nedenler bu davranışın ortaya çıkmasında etkili olmaktadır. Yaralanan hayvanlar hemen ayrılmalı, kanayan bölgeler katran ya da boya ile örtülmeli, ışık ları kan görmeyi engelleyecek şekilde kırmızıya boyanmalıdır. En etkili yöntem gaga kesmektir. Bu sebeple tavuklar 4-6 haftalık iken üst gaganın yarısı ve alt gaganın dörtte birisi hususi aletiyle kesilir.
1. insanların, kendi türlerinden varlıkları yeme eylemi ya da alışkanlıkları.
2. Vahşilik; vahşice davranış.
—Antropol. Törenle ve toplu olarak insan eti yeme biçimindeki toplumsal vaka. (Bk. ansikl. böl.)
—Psikan. Yamyamlık fantazmalarının tümü. (Bk. ansikl. böl.)
—Tavukç. Civciv, piliç ve tavukların birbirlerini gagalayarak yaralama ve tüylerini yolma alışkanlığı.
—Zool. Kendi türünden bireylere saldırıp yiyen hayvanın davranışı. (Dişi peygamberdevesi erkeğini, yumurtalarını kuluçka döneminde ağzında taşıyan bir balık yavrularını yiyebilir vb. Kümes hayvanları, domuzlar ve tavşanlar benzer biçimde kapalı tutulan evcil türlerde, kapalı kaldıkları alandaki fert sayısı çok arttığında ya da sinirli bir ortam oluştuğunda, bu hayvanlar soydaşlarının bir takım bedensel bölgelerine [kuyruk, kulaklar, yumurtalıklar ya da yavrular] saldı rabilirler.)
—ANSİKL. Antropol. insan eti yiyicilikten değişik olarak yamyamlık, daima bir merasim eşliğinde uygulanır. Yamyamlık, gıda kıtlığıyla açıklanamadığı benzer biçimde, insan eti yeme zevkiyle de açıklanamaz. Nitekim, brezilyalı toplumları gösteren ilk kronikçiler, bir sürü yerlinin insan etinden tiksinip kustuğunu yazarlar. Yamyamlığın, savaşla, yamyam gruplar (Brezilya Tupinambalar'ı, Şimal ABD iroquoilar'ı) içinde kurulan akrabalık bağlarıyla ya da mahalli dinsel düşünceyle (Melanezya cenaze törenleri) ilişkileri içinde incelenmesi gerekir. Yamyamlık, içyamyamtık ve dışyamyamlık olarak ikiye ayrılır: içyamyamlık'la, topluluk birliğini korumak için kendi ölülerini yer; dışyamyamlık'ta ise, kurbanlar mecburi olarak başka bir topluluktan olur ve ölülerin öcünü alabilmek, haiz olunmayan tözlere haiz olmak amacıyla yenir. Bu iki tür yamyamlık, hiçbir süre ayrıı cemiyet içinde bir arada bulunmaz Bu sonraki mevzuyu K. Abraham inceledi. K. Abraham, çocukta ağızcıl süreci iki evreye ayırır: 1. emme evresi; 2. ısırma evresi. Sadik-ağızcıl devrin belirgin hususi durumunu oluşturan bu ikinci evreye, K. Abraham, bununla beraber yamyamlık süreci ismini verir. Ağızın, erojen bölge olarak, libidonun tatmini ile saldırganlığın boşalması içinde bir köprü görevi oynadığı bu ikinci evre, çocukta anneyle birincil özdeşleşmenin ilk süreçlerini başlatır.
—Psikan. S. Freud, ilkel halkların, totem hayvanları karşısındaki davranışları mevzusunda Frazer'in yazdıklarından yola çıkarak, Totem ve tabu'da (Totem und Tabu) [1912], totem yemeğinin bir restorasyonunu yapmış oldu. Freud'a bakılırsa, ilkel sürünün adam kardeşleri elbirliği ederek babalarını öldürdüler ve onun cesedini yediler; böy- lece, babanın gücünün bir kısmını ve bilhassa hanımlar nezdindeki yerini kendilerine mal ettiklerine inandılar. Antropoloji, insan bedenini yemenin, kültüre bakılırsa, ya bir gömme tarzına ya da bir düşmanın, ölmüş bir akrabanın fena enerjisini kovmayı amaçlayan bir törene karşılık ettiğini öğrenmemizi sağlamış oldu. Freud'un, baba bedenini parçalama isteği ve bundan doğan suçluluk duygusu olarak tanımladığı yamyamlığa antropolojik gözlemlerde rastlanmaz. Antropolojik verilere bakılırsa yamyamlık daha çok akrabalıkla hususi bağları olan bir uygulama olarak görünmektedir: burada yasaklama, insan etinin kendisine değildir, yenebilecek kimsenin toplumsal yeri ve durumuna ilişkin bir yasaklamadır. Nitekim Freud da, Trauer und Melancholie' de (Yas ve Melankoli) [1917], yamyamlık terimini akrabalıkla ilişkili olarak ele alır: ağızcıllıkta kendini gösteren saldırganlık eğilimleri, parçalayıp yeme fantazmaları- na neden olur (sevilen nesneyi özümleme de bunlardan biride biridir).
—Tavukç. Yamyamlığa bilhassa büyük çapta tavukçuluk meydana getirilen işletmelerde rastlanır. Kümeslerde, çok fazla kalabalık, ısı, havasızlık, beslenme yerinin (suluk, yemlik) hayvan sayısına bakılırsa azlığı benzer biçimde nedenler bu davranışın ortaya çıkmasında etkili olmaktadır. Yaralanan hayvanlar hemen ayrılmalı, kanayan bölgeler katran ya da boya ile örtülmeli, ışık ları kan görmeyi engelleyecek şekilde kırmızıya boyanmalıdır. En etkili yöntem gaga kesmektir. Bu sebeple tavuklar 4-6 haftalık iken üst gaganın yarısı ve alt gaganın dörtte birisi hususi aletiyle kesilir.
Kaynak: Büyük Larousse
Cannibalism (Yamyamlık)
yamyamlık
isim
1 . Yamyam olma şartları ya da yamyamca davranış.
2 . sosyoloji Açlık ve yiyecek yokluğu yüzünden daha çok din, tapınma ve büyü benzer biçimde amaçlarla insan eti yeme.
isim
1 . Yamyam olma şartları ya da yamyamca davranış.
2 . sosyoloji Açlık ve yiyecek yokluğu yüzünden daha çok din, tapınma ve büyü benzer biçimde amaçlarla insan eti yeme.
yamyamlık ingilizcesi
- cannibalism
Cannibalism (Yamyamlık)
YORUMLAR