YEREL sıf. Belirli bir yere, yöreye ilişkin, oraya özgü olan şey için kullanılır; bölgesel, yerel, lokal: Mahalli gazete. Mahalli se...
YEREL sıf. Belirli bir yere, yöreye ilişkin, oraya özgü olan şey için kullanılır; bölgesel, yerel, lokal: Mahalli gazete. Mahalli seçimler. Mahalli saat.
—Ceb. Mahalli halka, bir tek maksimal ideal içeren değişmeli halka. (Bir A mahalli halkası A dan değişik tüm kendi ideallerini ihtiva eder. Mahalli halkalar, evirtilemeyen tüm elemanlarının kümesinin bir ideal olmasıyla ayırt edilebilirler. Her seri halkası, her değerlendirme halkası bir mahalli halkadır)
—Coğ Mahalli saat, Yeryuvar üstündeki herhangi bir noktada, Güneş'in o noktanın meridyeninden geçmiş olduğu ana gore düzenlenen saat ayarı. (1° lik boylam farkı 4 dk'ya eşit saat farkına niçin olur. Yerleşmeler içinde değişik mahalli saat uygulamasından, bir çok ülkede XIX. yy.'da vazgeçilerek çoğu zaman başkentlerin mahalli saatleri [Türkiye'de İstanbul'da Ayasofya'dan geçen meridyenin saat ayarı] bir süre için ulusal saat olarak kabul edildi. Günümüzde İzmit'in tanıdığından geçen 30° D. meridyenin saati Türkiye'de ulusal saat sayılmaktadır.) [Mahalli saat de denir.]
—Fizs. kim. Mahalli bağ, bağ elektronlarının birleştirdiği iki atomun ortalama olrak çevresinde yer almış olduğu bağ türü. (Karşıtı vORE- SİZ* BAĞ.)
—ida. huk. Mahalli yönetim, il belediye ve köy halkının mahalli ortak gereksinmelerini karşılamak suretiyle kurulmuş kamu tüzel kişisi. (Eşanl. MAHALLİ İDARE.) [Bk. ansikl. böl.] || Mahalli yönetim birlikleri, belirli kamu hizmetlerinin görülmesi amacıyla, mahalli yönetim müesseselerinin Bakanlar kurulundan izin alarak kendi aralarında kurmuş oldukları birlikler.
—Kamu mal. Mahalli yönetimler fonu, değişik mahalli yönetimlerden alınan paralardan oluşan ve kullanımı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin denetimi haricinde kalan fonlar. (Bk. ansikl. böl.)
—Mat. çözlm. Mahalli içbükey (aynı şekilde dışbükey) fonksiyon, x0 noktasında tü- revlenebilir f fonksiyonu, o şekilde ki x ~ f(x)-f(x0)-(x-x0)-f/(Ko) x0 da bir minimum (aynı şekilde bir maksimum) gösterir. (Ap)(xq);*0 olan en ufak p>1 tamsayısı çift ise ve Af>0 [aynı biçimde lt;0] ise, f, x0 da mahalli içbükey (aynı şekilde dışbükey) dir.
—Nörobiyol. Mahalli dönem, yalın bir sinir ya da kas lifi belirli bir noktada uyarıldığında, çökelti halindeki iyonlarla taşınan ve mahalli olarak yayılan elektrik akımının yarattığı dönem (Uyan akımının polarmasına gore bu akımların değişik bir yönü vardır ve denenen zarın eşdeğer akımı mahalli olarak yayılan akımların uzamsal eksilmesinin karakterlerini öngörmeyi sağlar.)
—Telekom. Mahalli alım, uydulardan ya da yer istasyonlanndan gelen radyo ya da tv yayınlarının bir mahalli anten yardımıyla alınması. || Mahalli anten, kablolu bir dağıtım şebekesi yardımıyla, kasaba, mahalle ya da köy şeklinde bir yerleşim merkezinin radyo ya da tv alıcılarını beslemeye yarayan, yükselteçlere ve gerektiğinde frekans değiştiricilere bağlı alıcı anten. || Mahalli tesir, bir telefon kulaklığından buna birlikte rol alan mikrofonun almış olduğu seslerin duyulması.
—Topol. Sadece karşılaştırma topolojik uzayında bulunan sıkı bir açık üstünde gerçeklenen bir özellik için kullanılır. (Bu şekilde- ce, değerlerini sıralanmış bir kümeden alan bir fonksiyonun mahalli maksimum ya da minimumundan söz edilir.) [Eşanl. BAĞIL] || Karşılaştırma topolojik uzayı noktalarının her birinin bir dolayında doğru ya da tanımlı olan bir özellik için kullanılır. (Bk. ansikl böl.) || Bir fonksiyonun mahalli incelenmesi, bir f fonksiyonunun kendi tarif bölgesindeki bir x0 noktasının bir dolayında, /[x,) ın bir ekstremum olup olmadığını, f nin bu aşamada mahalli içbükey ya da dışbükey olup olmadığını idrak etmek için bu fonksiyonun incelenmesi.
—Verg. huk. Mahalli vergiler, mahalli yönetimler tarafınca alınan tüm vergi, fotoğraf ve harçlar (Emlak vergisi, Eğlence vergisi. Elektrik ve havagazı tüketimi vergisi, Temizleme ve aydınlatma harcı, bayındır harçlan, Hizmet harçları, duyuru, reklam vergisi vb. ile köylerde imece ve salma bu kapsamda yer alır)
—ANSİKL. ida. huk. Mahalli yönetim kuruluşları il hususi idareleri, belediyeler ve köylerdir. Mahalli yönetim müesseselerinin vazife ve yetkileri, yerinden yönetim ilkesine uygun olarak yasayla düzenlenir. Mahalli yönetim müesseselerinin organları seçimle göreve gelirler Merkez yönetimi (devlet), mahalli yönetim kuruluşları üstünde yönetimin bütünlüğünü sağlama, cemiyet yararının korunması ve mahalli gereksinmelerin gereği şeklinde karşılanması amacıyla, yasada belirtilen ilkeler içinde, yönetimsel vesayet yetkisine haizdir.
—Kamu mal. Türkiye'de genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üstünden belediyelere ve il hususi idarelerine belirli bir oranda hisse verilmektedir. 1985'te belediyeler için % 8,15, il hususi idareleri için % 1,15 olarak saptanan bu oranlar, 1987'de sırasıyla % 10,30 ıe % 2,30'a yükseltilmiştir. Bu payların belirli bir kısmı, merkezi yönetim tarafınca dağıtım dışı tutularak, İller bankası'nda, Belediye ve il hususi idareleri için ayrı ayrı iki fon ve ek olarak ortak bir "Mahalli yönetimler fonu" oluşturmaktadır. % 10,30'luk belediye paylarının % 8'lik kısmı belediyelere derhal dağıtılmakta, % 2'lik kısmı ise Bayındırlık ve İskan bakanlığı emrinde "Belediyeler fonu" olarak iller bankası'ndaki bir hesapta toplanmaktadır. Bu fondan tüm belediyelerin yatırım programlanna giren haritaları, bayındır planları, tesisleri ve bunlara ilişik projeleri için sözkonusu bakanlık, belirli bir yönetmeliğe gore, tahsiste bulunur. Aynı şekilde, % 2,30'luk il hususi yönetim payının °/o 2'lik bölümünün % 80'i derhal dağıtılmakta, % 20'si ise iller bankası'nda il hususi idareleri için sonradan kullanılmak suretiyle bir fonda toplanmaktadır. Bunun haricinde Hükümet, Belediye ve il hususi idarelerine ilişik paylardan eşit miktarlarda (% 0,30'ar) alarak, İller bankası'nda "'öğrenek idareler fonu" oluşturmaktadır. Böylece, her birinden eşit olarak alınan paylarla fonun finansman membaı, genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamının % 0,60'ına ulaşmaktadır. Bu fonun yarısı Bayındırlık ve iskân bakanlığı'nca belediyelerin bayındır uygulamalarında, diğeri yarısı da içişleri bakanlığınca mahalli yönetimler için belirli bir yönetmelik çerçevesinde kullanılır. Sadece, ilgili yasaya gore fonun dağıtım esaslarının saptanmasında kalkınmada öncelikli bölgelere ağırlık verilmesi gerekmektedir.
—Topol. ikinci tanımı izah etmek için bir fonksiyonun mahalli (dar uzamda) bir özellik olan sürekliliği söylenebilir, bu kavram bölgesel (geniş uzamda) bir özellik olan muntazam sürekliliğe ters düşer. “Yererden "bölgesel"e geçiş, Heine teoreminde olduğu şeklinde kimi hallerde olanaklıdır; aynı durum şu özellikte de vardır; bir afin Euk- leides uzayında, A, sınırının her bir noktasında bir dayanma hiperbolü olan, içi boş olmayan bir kapak küme ise (kimi kez A nın mahalli dışbükeyliğinden söz edilir), bu durumda A dışbükeydir.
—Ceb. Mahalli halka, bir tek maksimal ideal içeren değişmeli halka. (Bir A mahalli halkası A dan değişik tüm kendi ideallerini ihtiva eder. Mahalli halkalar, evirtilemeyen tüm elemanlarının kümesinin bir ideal olmasıyla ayırt edilebilirler. Her seri halkası, her değerlendirme halkası bir mahalli halkadır)
—Coğ Mahalli saat, Yeryuvar üstündeki herhangi bir noktada, Güneş'in o noktanın meridyeninden geçmiş olduğu ana gore düzenlenen saat ayarı. (1° lik boylam farkı 4 dk'ya eşit saat farkına niçin olur. Yerleşmeler içinde değişik mahalli saat uygulamasından, bir çok ülkede XIX. yy.'da vazgeçilerek çoğu zaman başkentlerin mahalli saatleri [Türkiye'de İstanbul'da Ayasofya'dan geçen meridyenin saat ayarı] bir süre için ulusal saat olarak kabul edildi. Günümüzde İzmit'in tanıdığından geçen 30° D. meridyenin saati Türkiye'de ulusal saat sayılmaktadır.) [Mahalli saat de denir.]
—Fizs. kim. Mahalli bağ, bağ elektronlarının birleştirdiği iki atomun ortalama olrak çevresinde yer almış olduğu bağ türü. (Karşıtı vORE- SİZ* BAĞ.)
—ida. huk. Mahalli yönetim, il belediye ve köy halkının mahalli ortak gereksinmelerini karşılamak suretiyle kurulmuş kamu tüzel kişisi. (Eşanl. MAHALLİ İDARE.) [Bk. ansikl. böl.] || Mahalli yönetim birlikleri, belirli kamu hizmetlerinin görülmesi amacıyla, mahalli yönetim müesseselerinin Bakanlar kurulundan izin alarak kendi aralarında kurmuş oldukları birlikler.
—Kamu mal. Mahalli yönetimler fonu, değişik mahalli yönetimlerden alınan paralardan oluşan ve kullanımı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin denetimi haricinde kalan fonlar. (Bk. ansikl. böl.)
—Mat. çözlm. Mahalli içbükey (aynı şekilde dışbükey) fonksiyon, x0 noktasında tü- revlenebilir f fonksiyonu, o şekilde ki x ~ f(x)-f(x0)-(x-x0)-f/(Ko) x0 da bir minimum (aynı şekilde bir maksimum) gösterir. (Ap)(xq);*0 olan en ufak p>1 tamsayısı çift ise ve Af>0 [aynı biçimde lt;0] ise, f, x0 da mahalli içbükey (aynı şekilde dışbükey) dir.
—Nörobiyol. Mahalli dönem, yalın bir sinir ya da kas lifi belirli bir noktada uyarıldığında, çökelti halindeki iyonlarla taşınan ve mahalli olarak yayılan elektrik akımının yarattığı dönem (Uyan akımının polarmasına gore bu akımların değişik bir yönü vardır ve denenen zarın eşdeğer akımı mahalli olarak yayılan akımların uzamsal eksilmesinin karakterlerini öngörmeyi sağlar.)
—Telekom. Mahalli alım, uydulardan ya da yer istasyonlanndan gelen radyo ya da tv yayınlarının bir mahalli anten yardımıyla alınması. || Mahalli anten, kablolu bir dağıtım şebekesi yardımıyla, kasaba, mahalle ya da köy şeklinde bir yerleşim merkezinin radyo ya da tv alıcılarını beslemeye yarayan, yükselteçlere ve gerektiğinde frekans değiştiricilere bağlı alıcı anten. || Mahalli tesir, bir telefon kulaklığından buna birlikte rol alan mikrofonun almış olduğu seslerin duyulması.
—Topol. Sadece karşılaştırma topolojik uzayında bulunan sıkı bir açık üstünde gerçeklenen bir özellik için kullanılır. (Bu şekilde- ce, değerlerini sıralanmış bir kümeden alan bir fonksiyonun mahalli maksimum ya da minimumundan söz edilir.) [Eşanl. BAĞIL] || Karşılaştırma topolojik uzayı noktalarının her birinin bir dolayında doğru ya da tanımlı olan bir özellik için kullanılır. (Bk. ansikl böl.) || Bir fonksiyonun mahalli incelenmesi, bir f fonksiyonunun kendi tarif bölgesindeki bir x0 noktasının bir dolayında, /[x,) ın bir ekstremum olup olmadığını, f nin bu aşamada mahalli içbükey ya da dışbükey olup olmadığını idrak etmek için bu fonksiyonun incelenmesi.
—Verg. huk. Mahalli vergiler, mahalli yönetimler tarafınca alınan tüm vergi, fotoğraf ve harçlar (Emlak vergisi, Eğlence vergisi. Elektrik ve havagazı tüketimi vergisi, Temizleme ve aydınlatma harcı, bayındır harçlan, Hizmet harçları, duyuru, reklam vergisi vb. ile köylerde imece ve salma bu kapsamda yer alır)
—ANSİKL. ida. huk. Mahalli yönetim kuruluşları il hususi idareleri, belediyeler ve köylerdir. Mahalli yönetim müesseselerinin vazife ve yetkileri, yerinden yönetim ilkesine uygun olarak yasayla düzenlenir. Mahalli yönetim müesseselerinin organları seçimle göreve gelirler Merkez yönetimi (devlet), mahalli yönetim kuruluşları üstünde yönetimin bütünlüğünü sağlama, cemiyet yararının korunması ve mahalli gereksinmelerin gereği şeklinde karşılanması amacıyla, yasada belirtilen ilkeler içinde, yönetimsel vesayet yetkisine haizdir.
—Kamu mal. Türkiye'de genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üstünden belediyelere ve il hususi idarelerine belirli bir oranda hisse verilmektedir. 1985'te belediyeler için % 8,15, il hususi idareleri için % 1,15 olarak saptanan bu oranlar, 1987'de sırasıyla % 10,30 ıe % 2,30'a yükseltilmiştir. Bu payların belirli bir kısmı, merkezi yönetim tarafınca dağıtım dışı tutularak, İller bankası'nda, Belediye ve il hususi idareleri için ayrı ayrı iki fon ve ek olarak ortak bir "Mahalli yönetimler fonu" oluşturmaktadır. % 10,30'luk belediye paylarının % 8'lik kısmı belediyelere derhal dağıtılmakta, % 2'lik kısmı ise Bayındırlık ve İskan bakanlığı emrinde "Belediyeler fonu" olarak iller bankası'ndaki bir hesapta toplanmaktadır. Bu fondan tüm belediyelerin yatırım programlanna giren haritaları, bayındır planları, tesisleri ve bunlara ilişik projeleri için sözkonusu bakanlık, belirli bir yönetmeliğe gore, tahsiste bulunur. Aynı şekilde, % 2,30'luk il hususi yönetim payının °/o 2'lik bölümünün % 80'i derhal dağıtılmakta, % 20'si ise iller bankası'nda il hususi idareleri için sonradan kullanılmak suretiyle bir fonda toplanmaktadır. Bunun haricinde Hükümet, Belediye ve il hususi idarelerine ilişik paylardan eşit miktarlarda (% 0,30'ar) alarak, İller bankası'nda "'öğrenek idareler fonu" oluşturmaktadır. Böylece, her birinden eşit olarak alınan paylarla fonun finansman membaı, genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamının % 0,60'ına ulaşmaktadır. Bu fonun yarısı Bayındırlık ve iskân bakanlığı'nca belediyelerin bayındır uygulamalarında, diğeri yarısı da içişleri bakanlığınca mahalli yönetimler için belirli bir yönetmelik çerçevesinde kullanılır. Sadece, ilgili yasaya gore fonun dağıtım esaslarının saptanmasında kalkınmada öncelikli bölgelere ağırlık verilmesi gerekmektedir.
—Topol. ikinci tanımı izah etmek için bir fonksiyonun mahalli (dar uzamda) bir özellik olan sürekliliği söylenebilir, bu kavram bölgesel (geniş uzamda) bir özellik olan muntazam sürekliliğe ters düşer. “Yererden "bölgesel"e geçiş, Heine teoreminde olduğu şeklinde kimi hallerde olanaklıdır; aynı durum şu özellikte de vardır; bir afin Euk- leides uzayında, A, sınırının her bir noktasında bir dayanma hiperbolü olan, içi boş olmayan bir kapak küme ise (kimi kez A nın mahalli dışbükeyliğinden söz edilir), bu durumda A dışbükeydir.
Kaynak: Büyük Larousse
Mahalli saat nedir?
Mahalli seçim nedir, iyi mi yapılır?
Mahalli Yönetim Nedir?
YERELLEŞME a. Yerelleşmek eylemi; yöreselleşme, mahallileşme.
Kaynak: Büyük Larousse
YERELLEŞMEK gçz. f. Belli bir yere bir yöreye özgü nitelikler kazanmak; yöreselleşmek, mahallileşmek.
♦ yerelleştirmek ettirg. f. Mahalli duruma getirmek, yöreselleştirmek, mahallileştirmek.
♦ yerelleştirmek ettirg. f. Mahalli duruma getirmek, yöreselleştirmek, mahallileştirmek.
Kaynak: Büyük Larousse
mahalli
ödat
1 . Belirli bir yer ile ilgili olan, mahallî, mevziî, lokal.
2 . astronomi Gözlem yerine ya da gözlemcinin bulunmuş olduğu yere ilişkin.
Birleşik Sözler
mahalli radyo
mahalli saat
mahalli tv
mahalli gösterim
mahalli yönetim
ödat
1 . Belirli bir yer ile ilgili olan, mahallî, mevziî, lokal.
2 . astronomi Gözlem yerine ya da gözlemcinin bulunmuş olduğu yere ilişkin.
Birleşik Sözler
mahalli radyo
mahalli saat
mahalli tv
mahalli gösterim
mahalli yönetim
mahalli ingilizcesi
- local.
- - seçim pol. local election.
- - uyuþturucu local anesthetic, local.
- - uyuþturum local anesthesia.
yerelleşmek
(nesne almayan eylem)
(nesne almayan eylem)
- Mahalli bir özellik kazanmak, yöreselleşmek, mahallîleşmek.
yerelleştirmek
(-i durum ekiyle kullanılan eylem)
(-i durum ekiyle kullanılan eylem)
- Mahalli duruma getirmek.
Mahalli saat nedir?
Mahalli seçim nedir, iyi mi yapılır?
Mahalli Yönetim Nedir?
YORUMLAR