Zanaat Nedir?

ZANAAT -tı a. (ar. ş/nâ'af'tan), insanların maddeye dayanan gereksinimlerini karşılamak için meydana getirilen, belli bir eğ...

ZANAAT

-tı a. (ar. ş/nâ'af'tan), insanların maddeye dayanan gereksinimlerini karşılamak için meydana getirilen, belli bir eğitimin yanı sıra tecrübe ve ustalık da gerektiren el alın terine dayalı etkinlik, meslek: Terzilik, demircilik zanaatı. Bu zanaatta usta olmak için senelerce bir atölyede çıraklık yapmış oldu.

—ANSİKL. Zanaat etkinlikleri, çeşitli eşyanın üretimini, tesisini, bakımını ya da onarımını ve bazı hizmetlerin arzını kapsar Zanaat, bazı etkinlik ve büyüklük ölçütlerine gore tecim ve sanayiden ayrılır. Zanaat işletmeleri bilhassa el emeği temeli üstüne kurulmuş olduklarından, yalnızca hazır alınmış ürünlerin satışıyla uğraşan ticari işletmelerden açıkça farklıdırlar. Hukuk bilimi, bu ölçüte dayanarak, tecim hukukunun ve bilhassa, bunun malların tasfiyesi ve batkı durumunda borçların ödenmesi ile ilgili hükümlerinin zanaatkarlara uygulanmasını kabul etmez.


Bununla beraber, tüccarların yararına olan bazı yasa hükümleri (ticari icarlar benzer biçimde) zanaatkarların da yararlanabilecekleri halde genişletilmiştir. Öte taraftan, zanaat işletmeleri, çok ufak olmalarıyla da diğeri işletmelerden ayrılırlar. Nitekim, meslekler kesimine.bağlı işletmelerin tanımlanmasında personel terimi, da işe karışır: bir zanaatkâr, ister tek başına çalışsın, ister bir ya da birkaç kalfanın yardımından yararlansın, daima bir "zanaat†işletmesinin başıdır. Çalışanların sayısıyla ilgili bu görüş, oldukça tadı niteliktedir.


Fakat, ufak ticari üretim ve azca iş kısmı ölçütleri devamlı geçerli olmadığından, zanaatın, yalnızca işletmeler hiyerarşisindeki yerini belirleyen bu ölçüte gore tanımlanamayacağı açıktır.

Zanaat işletmesi

çoğu zaman büyük seri üretimi dışlayan ve kişisel ya da kaliteli bir nesneler üretmeye yönelen bir işletme olarak da tanımlanabilir. Onun bu özelliği, bazı etkinlik dallarında, nispeten sınırı olan sayıda, fakat çok çeşitli kullanım kıymeti taşıyan ve yapılacak teknik işlere büyük bir yatkınlık gösteren bir donanım kullanılmasına neden olur. Gerçi birçok etkinlik branşında yatırımlar mühim bir yer meblağ (mesela, bazı ikinci elden üretim etkinliklerinde [genel mekanik, torna işleri] ya da bazı gıda maddelerinin üretiminde [fırıncılık, pastacılık]), fakat üretim etkenleri içinde işgücünün oranı daima ağır basar.


Nihayet, zanaat işletmeleri, işleri parçalara bölünmesini dışlayan emek harcama biçimleri (bu durum daha büyük işletmelere oranla ücretliye daha mühim sorumluluklar yükleyebilir) ve müşterilerle ayrıcalıklı ilişkiler kurabilmeleriyle (ürünlerinin ve sundukları hizmetlerin kalitesi, yeni ihtiyaçlara hızlçuyum sağlayabilmeleri [satış sonrası hizmetler] ve oturma yerlerine yakın olmaları sebebiyle cemiyet yaşamına, kentlerin ve kırsal bölgelerin canlılık kazanmasına katkıda bulunmaları yardımıyla) diğeri işletmelerden ayırt edilebilirler.

Kaynak: Büyük Larousse

• 
  Sanat, zanaat, sanatçı ve zanaatçı nedir?


• 
  Sanat ve zanaat nedir, aralarındaki benzerlik ve farklılıklar nedir?

Sanat ve Zanaat

Sanat ile zanaat aynı kelimeden türemiş olsa da değişik anlamlar için kullanılmalarına karşın, somut olarak birbirine yakın görünmelerinden dolayı ara sıra kavram karmaşası yaşanmakta ve aynı şeyler için kullanılmaktadır.

Avrupa da 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar seramikçilikten oymacılığa ve dokumacılığa her türlü el işçiliği için kullanılan zanaat sözcüğü Rönesans ile beraber değişik bir boyut kazanmıştır. Bu döneme kadar güzel sanatlar haricinde kalan tüm becerilere tek bir kategori altında "zanaat" deniyor, ikinci derecede ehemmiyet veriliyordu. Bu anlayıştan dolayı da, bugün sanat olarak kabul edilen, mesela maden işleri, ahşap oymacılık benzer biçimde sanatlar dikkate kıymet özellikte görülmüyorlardı. Aynı dönemde Türkiye'de de durum Avrupa'dan değişik değildi. Türkiye de sanat - zanaat ayırımı, sadece 19. yüzyılın sonlarına doğru, batılı anlamda güzel sanatlar teriminin gelişmesiyle ortaya çıkmıştır.

Günümüzde artık modern sanat anlayışı, güzel duyu özelliği olan her tür üretimi; sanayi tasarımı, mimarlık, halıcılık, seramik, oymacılık vs. çok sayıda el beceri ve tasarımlarını sanat kapsamı içinde ele almaktadır.

Sanat: Güzel duyu, beceri ve kabiliyeti hayal gücü ile harmanlayıp ortaya bir yaratı koymak için çaba harcamak; bu çabayı notaya, tuvale, taşa, kağıda vs. aktarıp sonuçta bir yaratı vücuda getirmektir.


Zanaat ise kelime olarak aynı anlama gelmekle beraber (lügatımızda değişik bir sözcük üretilmediği için), el becerisi ile herhangi bir şeyi inşa ya da onarım etmek için kullanılmaktadır. Eğitim'le olduğu benzer biçimde usta/çırak ilişkisi ile de öğrenilir zanaat. Sanatı çağrıştıran güzel duyu unsurlar olsa da, sanatta olduğu benzer biçimde hususi bir kabiliyet, yeni duygular, değişik tat ve zevkler ve değişik ufuk derinlikleri ortaya koymayı gerektirmez.

Zanaat Nedir?

Zanaat, maddi gereksinimlerini karşılamak için eğitim ve deneyim gerektiren işlere verilen addır. Ek olarak hüner ve marifet anlamlarına da gelmektedir. Bir işle ya da meslekle uğraşan ustalığı ve mahareti olan kimselere ise sanaatkar denilmektedir.


Osmanlılar zanaat anlamına gelen hirfet sözcüğünü kullanmışlardır. Osmanlı döneminde çeşitli zanaat kollarının toplandığı Ahi teşkilatı bulunmaktaydı. XIX. yüzyılda Osmanlı'ya gelen Fransız mozaikçisi Pretextat Le-comte çinicilik, hâkk, mâden işleri, dökmecilik ve bakırcılık, camcılık, taş yontuculuğu, nakış, kalemkârlık, halıcılık, kumaş ve kadifecilik, saraçlık, kunduracılık, silâh işçiliği, ahşap işleri, telkari, cevahircilik, mühür yapımcılığı, minekârlık, tesbihcilik, kayık imâli, lokum, helva ve şekerleme yapımı hakkında bilgi vermektedir.


Endüstri devriminden sonrasında zanaatlar büyük seviyede sarsılmıştır. Seri imalat ile beraber bir çok zanaat ortadan kalktıysa bununla beraber yeni zanaat alanları da dünyaya gelmiştir. Saraçlık ve nalbantlık tarihe karışırken bunun yerine otomobil tamirciliği kaportacılık ve boyacılık benzer biçimde zanaatler ortaya çıkmıştır.


Günümüzde zanaat denildiğinde akla ilk gelen ufak sanatlardır. Şiir, müzik, fotoğraf, heykel, hat, tezhip benzer biçimde zanaatler ise “güzel sanatlar†olarak adlandırılmaktadır.

ZANAATÇI

a. Belli bir zanaatla uğraşan, bir zanaatı meslek edinmiş emekçi, ufak girişimci: Bu bibloyu sadece usta bir zanaatçı onarıp eski haline getirebilir.


—Tar. Ortaçağda Floransa'da bir meslek ya da "sanat" derneğinin üyesi. (Bir çok süre bu sanat ustaları, popolo grasso'dan [besili kişiler] olan soylular ya da varlıklı tüccarlardı.)

Kaynak: Büyük Larousse

zanaatçı
isim

• Belli bir zanaatla uğraşan, bir zanaatı meslek edinen emekçi, zanaatkâr.

zanaat
isim (zana:at) Arapça

1 . İnsanların maddeye dayanan gereksinimlerini karşılamak için meydana getirilen, öğrenimle beraber deneyim, beceri ve ustalık gerektiren iş, sınaat:

"Âşık Mehmet yalnız bir zanaat sahibi değil, bir sanatkârdı."- Y. K. Karaosmanoğlu.

2 . El ustalığı isteyen işler.

zanaat ingilizcesi

• craft, trade

zanaatçı ingilizcesi

• craftsman, artisan
• workman

• 
  Sanat, zanaat, sanatçı ve zanaatçı nedir?


• 
  Sanat ve zanaat nedir, aralarındaki benzerlik ve farklılıklar nedir?