Bitkilerde kök nedir ne demektir? Kök ve kökler ile ilgili olarak temel ve genel bilgilerin yer aldığı sayfamız. Bitkinin toprağa bağlanması...
Bitkilerde kök nedir ne demektir? Kök ve kökler ile ilgili olarak temel ve genel bilgilerin yer aldığı sayfamız.
Bitkinin toprağa bağlanmasını, topraktan besin maddelerini almasına yarayan kısımdır. Kökün toprağa giren kısmına «anakök», bunun etrafında yanlara doğru uzananlara «yan-kökler» denir. Her kökün ucunda, ancak büyüteçle görülebilen yüksük biçiminde bir baş bulunur. «Börk» adı verilen bu uç daima genç hücreler meydana getirerek kökün uzamasını sağlar. Börkü kırılan kök bir daha uzamaz.
Kök Çeşitleri:
1 – Kazık Kök (havuç)
2 — Saçak kök (buğday);
3 — Besin toplamış kazık kök (pancar);
4 — Besin toplamış saçak kök (salep)
Börkün hemen yanında incecik emici tüyler vardır. Bunlar topraktan su ve suda erimiş madensel tuzları emmeye yarar. Bu tüyler kökün dış tarafını saran deri tabakası hücrelerinin yanlara doğru uzanmasından meydana gelir. Kökler uzadıkça yukarıda kalan tüyler düşer, uç kesimlerde yenileri oluşur. Böylece köklerin besin alma organları daima yenilenmiş olur.
Kök daima yere doğru uzar. Bununla beraber gövde ve yapraklardan doğan kökler de vardır. Bu gibilerine «ekkökler» denir. Bitki yetiştirmede aşı, daldırma, çelik alma suretiyle bu ek köklerden faydalanılır Bir patatesi parçalara ayırıp toprağa dikersek, her parçadan yeni bitkiler çıkar. Bu da, patates yumrusundaki gözlerinden ek kökler çıkmasından dolayıdır. Örneğin buğday sapının içi oyuk, üzeri boğumludur. Boğumlar toprağa değince bunlardan yeniden kökler, saplar çıkar. Buna «kardeşleme» denir. Kardeşleme yapmak için tarladan hızla bir koyun sürüsü geçirilir. Sapların kırılıp toprağa dokunması bir taneden birkaç sap ve başak elde edilmesini sağlar.
Bitkilerin kökü toprağın içinde suyun ve besinin bulunduğu yöne doğru uzar. Nilüfer gibi bazı su bitkilerinin kökleri tamamen su içinde uzanır.
Yankökler kısa kalıp da, asıl kök uzar ve kalınlaşırsa bu gibi köklere «kazık kök» denir. Tersine, asıl kök küçük kalıp da yan kökler gelişirse, bunlara «saçak kök» denir. İki çenekli bitkilerle açık tohumlu bitkilerde kazık kök, bir çeneklilerde de saçak kökler bulunur.
YORUMLAR