Bowling kuralları nedir? Bowling iyi mi oynanır? Topu tutuş ve atış hakkında bilgi. Bowling oyunu “frame” ismi verilen on tur üstünden oynan...
Bowling kuralları nedir? Bowling iyi mi oynanır? Topu tutuş ve atış hakkında bilgi.
Bowling oyunu “frame” ismi verilen on tur üstünden oynanır. Oyuncuların her turda ikişer atış hakkı vardır.
Bowlingde kurallar son aşama kolaydır. Faul çizgisini aşmamak koşuluyla top yol süresince yuvarlanmalıdır. Faul çizgisine doğru dengeli bir yaklaşma yapmak, kayarken ve topu elden çıkarırken de oldukça yumuşak hareket etmek gerekir.
Bowling oyununda gaye, bir atışta mümkün olmasıyla birlikte çok sayıda kuka devirmektir. Oyun iki ya da dört oyuncu ya da beşer kişilik takımlar içinde oynanır. Bir atıcı her turda on kukayı da devirmek için iki atış hakkına haizdir. Bowlingde devrilen her kuka esas olarak 1 puan kazandırır. Ama atıcı, kukaların hepsini bir turda devirirse, bu konuyu ödüllendirmek amacıyla alması ihtiyaç duyulan 10 puandan daha çok puan kazanmasını elde eden bir puanlama sistemi geliştirilmiştir. Oyuncu bir turdaki atışlarından birinde kukaların hepsini devirirse “tam atış” (strike) yapmış olur. Tam atışın puan kıymeti 10’dur. Oyuncuya strike yapmış olduğu için ödül olarak bununla birlikte iki atış yapma hakkı tanınır. Bu atışlarda elde etmiş olduğu puanlar “ödül puanı” olarak puanlarına eklenmiş olur.
Oyuncu, bir turdaki ikinci atışında ilk atıştan kalan kukaların hepsini devirirse bu atışa (spare) “tamamlanan atış” denir. Spare’in de puan kıymeti 10’dur. Ama oyuncuya ödül olarak bu kez bir atış hakkı tanınır ve devireceği kuka sayısı kadar ödül puanı alır. Bir turdaki iki atış sonunda tüm kukalar devrilmemişse, buna “açık tur” (open frame) denilir ve oyuncu devirdiği kuka kadar puan kazanır.
Bowlingde herhangi bir taktik yoktur. Gaye, her atışta tüm kukaları devirmek olduğundan, bowling son aşama net bir oyundur. Ama iyi bir bowling tekniğinde denge, falso ve hız birleştirilir. Oyuncu, topu strike yapma olasılığı en fazla olan doğrultuda gönderebilmelidir. Falso, topun elden bırakılma aşamasında döndürülmesidir. iyi bir bowling oyuncusu kafa kukayı düz vuruşla devirmeyi amaçlamaz; çoğu zaman soluna ya da sağına doğru falsolu olarak atar. Bowling oyuncuları atış yerlerini, atarken topu kaldıracakları düzeyi ve topun ağırlığını göz öüne ile birlikte en iyi atışı yapmalıdırlar.
Bowling topu benzer biçimde ağır bir maddeyi elinize aldığınızda alttan atma hareketinde kol kendi kendine bir hız kazanır. Buna “Pendulum Prensibi” ismi verilir. Bu sarkaç hareketi yardımıyla düzgün bir atış yapılabilir. Atış esnasında kalça ve omuzlar faul çizgilerine paralel olmalıdır. Dizler hafifçe kırılmalı ve oyuncu kesinlikle eğilmemelidir.
ATIŞ
Bowlingde en mühim kurallardan birisi ^ıt taraf prensibidir. Kalan pin’ler sağda ise en iyi başlama noktası sol taraftır. Mesela 1, 2 ve 4 hanelerinde kalan pin’leri vurmak için 8. pin hedef alınmalıdır. Aynı şekilde 3 ve 6’da kalan pin’ler için 9. pin hedef alınmalıdır. 5 numaralı pin kaldıysa strike yapacakmış benzer biçimde atış yapmalıdır. Arkada kalan pin’ler için ise orta ok hedef alınarak atış yapılmalıdır. Atışı yaparken durulan yerden çok belirlenen oklar önemlidir. Bu da deneyimle kazanılan bir kabiliyettir. Bir pin’i kaydırarak çok uzaktaki bir pin’i vurmak tecrübe ve kabiliyet ister, ikinci atışlarda, önceki atıştan kalan pin’leri yıkmayı becermek sayıları arttırmaya yardım eder. Topun falso yapması, atış esnasında kafa parmağın ilkin çıkarılması ile gerçekleşir, bir süre sonra orta parmaklar çıkarılır. Top bir kere elden çıkarıldığında verilen rotaya gore hareket edecektir. Tam manasıyla oyuncunun el anatomisine uyan bir topla atış yapmak en iyisidir. Topa falso vermek için kafa parmak, saate gore akla geldiğinde 1 ya da 2 çerçevesinde tutulmalıdır. Saat 12 yönünde tutulan bir kafa parmak topun düz gitmesine niçin olur. Falso pozisyonunda bilek sıkı olmalı ve top düzgün bir biçimde bırakılmalıdır. Falso verilmişse, bırakma hemen parmaklarda sıkı tutma sebebiyle bir tazyik oluşur. Atışın iyi olması bu iki faktörün bir araya gelmesi ile mümkün olur. Top bırakıldığında oyuncunun durağan bir biçim alması gereklidir. Sarkaç hareketi esnasında elde edilmiş güç koldan topa geçirilmeli, top bu hızla bırakılmalıdır. En uygun salıverme hatıra kayan ayağın durduğu andır. Son ayakla top arasındaki en yüksek noktadan beraber hareket etmelidir. Böylelikle atış başarı göstermiş olur. ilk üç adım top sarkaç hareketi yaparken en üste çıkmış olduğu ana kadar sürer. Top aşağıya ivmelendiğinde dört adım atıp hafifçe kayarak top bırakılmalıdır. Bowling oyuncuları her yaştan ve her yapıdan olabilecekleri İçin sarkaç hareketleri değişik olabilir, ama topu bırakma anındaki hareketleri aynıdır. Topu kayma hareketini icra eden ayak bileğinin 3 ya da 4 santimetre tanıdığından geçirmek, atış ayağını hafifçe bükmek ile mümkündür.
Dizin bükülmesiyle vücut öne doğru 12-20 derecelik bir açı ile eğilir. Göğüs ortası bitimi ile dizin birbirine paralel hâle gelmesi yardımıyla muhteşem bir denge elde edilmiş olunur. Tüm hareketler süresince kafa dik olmalı ve atış yapmayan kol dengeye yardım için yana doğru gerdirilmelidir. İyi bowling oyuncuları topu bırakışlarından ve takip edişlerinden bilinebilir. Bu oyuncular topu bıraktıktan sonrasında takip esnasında atış kolunu omuz yüksekliğine ya da daha yukarı kaldırırlar. Topun bırakılmasından sonrasında belirgin bir süre o şekilde kalmak hem sarkaç hareketinin tamamlamasına destek sunar, hem de denge sağlaması İçin gereklidir.
Eğer top bir noktaya atılacaksa, genel anlamda gözler hedefte olur. Ama bowlingde ana düşünce lüzumlu pin’i vurmaktır ve bu konuyu yapmak için en iyi yol oklardan hiza almaktır. Oklar daha ilerde olan pin’lerin vurulmasına destek olacak şekilde çizilmiştir. Bu nokta ya da oklar faul çizgisinden 15 inch uzaklıkta olup hedef belirleyici görevleri vardır. Yedi tane olup ortadaki nokta headpin ile (1 nolu pin ile) aynı hizadadır. Başka oklar da konumlarındaki pin’ler ile aynı hizaya müsavi gelir. Böylelikle vurulması ihtiyaç duyulan pin’e gore oklardan hedef alınarak duruş ve atış belirlenir. 1. pin’in sağ ve sol yanlarına cep ismi verilir. Strike yapmak için sağlaklar 1 ve 3 arasındaki cebe, solaklar ise 1 ve 2 arasındaki cebe isabet ettirmelidir. 5 aşama açılı bir topun strike olma şansı daha yüksektir. Falso vermeden açı elde etmek mümkündür. Sağlak bir oyuncu yolun sağından, solak bir oyuncu ise yolun sol tarafınca atış yaparak açı elde edebilir.
TOPU TUTUŞ
Top tutulurken ilkin yüzük ve orta parmak deliklere yerleştirilir. Parmakların rahat hissedildiği noktada kafa parmak yerleştirilmelidir. Top çok sıkılmadan iki elle beraber tutulmalıdır. Topu atarken ilkin kafa parmak, sonrasında başka parmaklar toptan’ayrılmalı, top tutulurken uygulanan yerleşimin tam tersi şekilde bırakılmalıdır. Üç tip top tutuş vardır:
Klâsik tutuş (convetional grip)
Bu tutuşta parmaklar ikinci boğuma kadar deliklere girer. Çoğu zaman bir çok oyuncunun ilk başlarda tercih ettikleri tutuş şeklidir. Çoğu zaman bowling salonlarındaki topların deliniş şekli bu tutuşa gore ayarlanmıştır. Bowlinge yeni başlayanların sağlam bir oyun stili geliştirebilmeleri için topun rahat ve sağlam bir biçimde tutula-bildiği en ideal tutuştur.
Parmak ucu ile tutuş (fingertip grip)
Topun parmakların 1. boğumları ile tutulması çoğu zaman bowling oyununda gelişmiş ve ustalaşmış olarak oynayan oyuncuların tercih etmiş olduğu bir tutuş stilidir. Bu tutuşta parmaklar birbirlerinden iyice ayrılır. Parmakların 1. boğumları ile top tutulur ve bu tutuşun sıhhatli olabilmesi için topların oyuncuların ellerine gore hususi olarak delinmiş olması lâzımdır. Bu tutuş ile topa daha çok dönüş yaptırılabilir ve bundan dolayı istenilen şekilde falsolu atışlar gerçekleştirilebilir. Klâsik tutuştan parmak ucuna geçiş, değişik güç uygulaması ve teknik gerektirdiğinden ilk başlarda zor ve sancılı benzer biçimde görünmesine karşın emek vererek geliştirilebilen ve daha başarı göstermiş atışlar yapılabilen bir tutuştur. Ama klâsik tutuşta meydana getirilen atışlar ve oyunculuk şartları, parmak ucu ile meydana getirilen atışa geçildiğinde daha kırılgan ve kuvvetli tutuş ve atışta daha çok dikkat gerektirdiğinden başarısız sonuçlar doğurabilir. Bu geçiş tertipli bir çabalama ve disiplinle yapılmalıdır.
Yarı parmak ucu ile tutuş (semi-fingertip grip)
Bu tutuş önceki iki tip tutuşun içinde birinci ve ikinci boğumların içinde meydana getirilen bir tutuştur. Ama bu tutuş şeklinde topun tam eklemlerle tutulmaması yüzünden tutması ve düzgün atış yapılması zor bir stildir. Bundan dolayı bilhassa turnuvalarda tercih edilen bir tutuş değildir.
YORUMLAR