Ünlü Türk hekim, kimyacı, botanik, eczacı Bursalı Ömer Şifai neler yapmıştır? Bursalı Ömer Şifai’nin çalışmaları, bilime yaptığı katkıları h...
Ünlü Türk hekim, kimyacı, botanik, eczacı Bursalı Ömer Şifai neler yapmıştır? Bursalı Ömer Şifai’nin çalışmaları, bilime yaptığı katkıları hakkında bilgi.
BURSALI ÖMER EL-ŞİFAİ
?- 1742
SİNOP – BURSA
KİMYACI – BOTANİKÇİ HEKİM – ECZACI
Ömer Şifai Sinop’un Akliman köyünde doğmuştur. Şeyh Hasan Fatin’ın oğludur. Henüz çocukken babasını kaybeden Şifai, Konya’ya gitmiş ve burada Mevlevi tarikatına katılmıştır. Daha sonra İstanbul Yenikapı Mevlevihane’sine gitmiş ve burada tıp İle ilgilenmeye başlamıştır. Ömer el-Şifai bu alandaki bilgisini artırmak maksadıyla Suriye’ye ve Mısır’a gitmiştir. Tıbba dair temel tahsilini Şam’da Hanne isimli bir Musevi’den almıştır.
Bazı bilim tarihçileri Şifai’nin daha sonra Avrupa’ya gittiğini ve Latince öğrenerek Paracelsus’un eserlerini okuduğunu böylelikle tıp bilgisini geliştirdiğini söylemektedirler. Seyahatlerini tamamlayıp nihayet Borsaya donmuş ve Yıldırım Dârüşşifâsı’nda başhekim olmuştur Türkçe dışında Arapça, Farsça, Fransızca ve Latince’yi de iyi bilen Ömer el-Şifai bu dillerde yazılmış pek çok kaynaktan faydalanmıştır. Bursa’da 1742 yılında vefat etmiş ve Pınarbaşı Mezarlığına defnedilmiştir.
• 18. yy Osmanlı hekim ve kimyacılarından ulan Ömer El-Şifai bu alanlarda bir süredir Batıda yaşanan ilerlemeleri takip edip anlayarak bunların Osmanlı tıbbında uygulanmasına katkı sağlamıştır.
Ömer el-Şifâî, Avrupa’daki gezileri sırasında öğrendiği Latince ile Batı tıbbini takıp ederek özellikle Rönesans’ın buyuk hekimi Paracelsus’un etkisinde kalmış, onun ve diğer bazı Batılı hekimlerin eserlerinden Osmanlıcaya önemli tercümeler yapmıştır.
• Paracelsus’tan etkilenerek hastalıkların temelinde kimyasal süreçlerin yattığı varsayımı Üzerinde durmuş bu çerçevede kimya çalışmalarına büyük önem vererek kimyanın tıpta daha bilimsel biçimde kullanılmasının önünü açmıştır.
Kimyanın hekimler için en önemli araçlardan biri olduğunu savunan Ömer Şifai 1703 yıllarında yazdığı El-Cevherül ferid fi tıbbil-cedid adlı eserinde, hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı ilaçları, kimyasal anlamda bunların nasıl hazırlanacağını, damıtma yöntem ve araçları gibi konuları aktarmıştır.
Fotoğraflar Anadolu Üniversitesi Türk Dünyası Bilim, Kültür ve Sanat Merkezi’nde çekilmiş, bilgiler oradan derlenmiştir.
YORUMLAR