Cebeli Tarık Boğazı Özet: Nerede : Akdeniz - Atlas Okyanusu Içinde Derin bir boğaz olan Cebelitarık’ın en sığ yeri 324 metredir. Boğazın yüz...
Cebeli Tarık Boğazı Özet:
Nerede : Akdeniz - Atlas Okyanusu Içinde
Derin bir boğaz olan Cebelitarık’ın en sığ yeri 324 metredir. Boğazın yüzünde garptan doğuya doğru giden güçlü bir akıntı vardır. Boğazın iki kıyısı da sarp ve kayalıktır. Kıyıdaki dar alçak araziler Cebelitarık Kayası ile çevrilidirler. Cebelitarık’ın iklimi Akdeniz iklimi’dir, kışlar ılıman ve yazlar sıcak geçer.
En alçak noktası: Akdeniz 0 m; En yüksek noktası: Cebelitarık Kayası 426 m.’dir. Cebeli Tarik, batidaki adiyla Gibraltar; Atlas Okyanusu ve Akdenizi birlestiren 60 km uzunlugundaki bogazin, ayni zamanda Avrupa’nin en guney ucunda bulunan, Afrika’ ya 44 km uzaklikta, Ispanya’ya komsu Ingiliz somurgesi kucuk ulkenin bayağı.
Cebeli Tarik, adini Endulus’un buyuk kumandani Tarik bin Ziyad’dan aliyor. Kelime anlami Tarigin dagi demek. Niçin bogaz degil de dag? Bunun sebebi hikmeti de, kiyidaki sarp kayalik: âRock of Gibraltarâ. Gibraltar, Endulus’un dusmesi ile beraber 1462 de Ispanyollarin eline gecmis. Burasi simdi Ingiltere somurgesinde kucuk bir ulke.
Cebeli Tarık Boğazı Detay:
Akdeniz ile Atlantik'i birleştiren 60 km uzunluğunda ve 44 km genişliğinde bir boğazdır. Derin bir boğaz olan Cebelitarık' ın en sığ yeri 324 m.' dir. Boğazın yüzünde garptan doğuya doğru giden güçlü bir akıntı vardır. Boğazın iki kıyısı da sarp ve kayalıktır.
Eski çağdaki ismi Calpe' dir. Şimdiki ismi ise Arap komutanı Tarık'ın ismini taşır. Tarık boğazın güvenliğini sağlamak için burada bir kale yaptırmıştır. Cebelitarık 1462' de Araplardan İspanyollara geçmiş , 1502' de resmen İspanyol topraklarına iştirak etmiştir. 24 temmuz 1704'te İngiltere-Hollanda deniz kuvvetleri tarafınca ele geçirilmiştir. 1705 tarihindeki Ultrecht antlaşmasıyla İspanya kaleyi İngiltere'ye iade etmeyi kabul etmiştir.
Akdeniz’in garp ucunu Atlantik Okyanusuyla birleştirir. Ulaşım yönünden oynadığı rol itibariyle ve jeopolitik bakımdan en mühim boğazlardan biridir. Deniz geçidinin önemi Süveyş Kanalının açılması ile daha da artmıştır. Takriben 60 km uzunluğunda olan Boğaz Afrika’nın ve Atlas ülkelerinin şimal kıyısı ile İber Yarımadasının cenup kıyısı içinde uzanır.
En geniş noktası Trafalgar Burnu ile Spartel Burnu içinde 44 km, en dar noktası ise Cires Burnu ile Tarija Burnunun doğusunda 14,2 km’dir. Boğaz’ın ortası, en sığ noktası olup derinliği 324 m’dir.
Dünyânın türlü devletlerince boğaz altından bir tünelin geçirilmesi düşünülmüş ve plânı hazırlanmış ise de, uygulama sahasına konulmamıştır. Boğaz’da; yüzeyde doğudan batıya giden güçlü bir akıntı vardır. Derinlerde ise daha zayıf bir akıntı Akdeniz’den Atlantik Okyanusuna akar. Cebelitârık Boğazının her iki yanı da sarp kayalıklarla çevrilidir.
Nebat örtüsü bakımından Boğaz’ın iki yakasında berâberlik görülür. Boğaz’dan yılda 7000-7500 vapur geçer. Her iki kıyısı da İngilizlerin elindedir. Boğaz’ın Afrika kıyısında bulunan Tanca ise milletlerarası bir statüye bağlanmıştır. Bu statü belirli bir devletin buraya yerleşmesine mâni olmaktadır.
YORUMLAR