İslamiyette hülle, hülleci nedir, önemi nedir? İslam hukukunda hülle, üç talakla boşanma kuralları hakkında bilgi. Hülle Hülle; İslam hukuku...
İslamiyette hülle, hülleci nedir, önemi nedir? İslam hukukunda hülle, üç talakla boşanma kuralları hakkında bilgi.
Hülle
Hülle; İslam hukukunda, kocası tarafından kesin biçimde (üç talâk’la) boşanan kadının, eski kocasıyla yeniden evlenmesini olanaklı kılmak için başka bir erkekle evlenip boşanması. Üç talâk’la boşanan kadın, artık eski kocası için evlenmenin helal olmadığı yabancı bir kadın sayılır. Çünkü Kuran’ın öngördüğü boşama sisteminde kesin ayrılık, ancak eşlerin hiçbir biçimde evliliklerini sürdüremeyeceklerinin anlaşılması durumunda ve altı aylık bir süre içinde gerçekleşir. Bu yolla ayrılan bir kadının eski kocasıyla yeniden evlenebilmesi ancak başarısızlıkla sonuçlanan ikinci bir evlilik deneyiminden sonra olanaklıdır. Ama bu ikinci evliliğin pazarlıksız, ciddi bir evlenme olması zorunludur.
Hz. Muhammed döneminden sonra, Kuran’ ın öngördüğü boşama sistemine aykırı biçimde bir defada üç talâk’la boşama ya da kızgınlık anında, sarhoşken ve zorlamayla yapılan boşamalar bid’at sayılmakla birlikte hukuki açıdan geçerli kabul edilince uygulamada önemli sorunlar doğdu. Bu durumlarda, Kuran’ın öngördüğü yasal boşamadan sonraki hülle (tahlil; yeniden helal kılma) koşulundan yararlanma yoluna gidildi. Kesin biçimde ayrıldığı varsayılan kadın, yeni bir evlilik için beklemesi gereken süreyi (iddet) beklemeden, anlaşmalı biçimde bir başka erkekle sözde nikâhlanıyor, gene gerekli süreyi beklemeden eski kocasıyla evlendiriliyordu.
Bu tür evliliklerin haram olduğu genellikle kabul edilmekle birlikte, akdin hukuki geçerliliği fıkıhçılar arasında tartışma konusu olmuştur. Fıkıhçıların büyük çoğunluğuna göre, kadının ikinci evliliğinin akdi sırasında hemen boşanma koşulu açık biçimde dile getirilirse evlilik geçersizdir; bu nedenle kadın, boşanması durumunda eski kocasına helal olmaz. Ebu Hanife’ye göre ise bu durumda evlilik geçerli, ama öngörülen koşul geçersizdir; dolayısıyla yeni koca bu koşul gereği kadını boşamak zorunda değildir. Akit sırasında sözü edilmese de, boşama koşulunda önceden anlaşma yapılması durumunda da çiftin evliliği bilginlerin büyük çoğunluğuna göre geçersizdir. Ama Ebu Hanife ve Şafiî, dış görünüşe bakarak evliliğin geçerli olduğu görüşünü benimsemişlerdir.
YORUMLAR