Madalya nedir? Madalya ne anlamına gelir? Madalya hangi durumlarda ve niçin verilir? / takılır? Madalya ve madalya türleri ile ilgili olarak...
Madalya nedir? Madalya ne anlamına gelir? Madalya hangi durumlarda ve niçin verilir? / takılır? Madalya ve madalya türleri ile ilgili olarak bilgilerin yer almış olduğu yazımız.
Savaşlarda yararlık gösterenlere, yarışlarda, sergilerde aşama alanlara mükâfat olarak, mühim bir vaka dolayısı ile ilgililere hatıra olarak verilen madeni nişanlara «madalya» denir.
Madalyalar, daha çok, harp sırasındaki hizmetlerinden dolayı askerlere verildiği benzer biçimde bazan, savaşlarda ülkeleri için çalışan, tehlikeli bir durumda bir yurttaşın yaşamını kur taran, halk için mühim bir hizmette bulunan sanat, ilim alanlarında kıymetli bîr iş meydana getiren sivillere de verilir. Madalyalar, genel olarak, para şeklinde yuvarlak bir madenden, ya da madenî bir yıldızdan, bu madenî kısım üstüne madalyanın cinsine, ne için, ne vakit, kimin tarafınca verildiğini belirten yazı, biçim ve resimlerden, bir de bu paranın tut-turulduğu türlü renklerdeki kurdelelerden meydana gelir.
Madalya, tarihte, insanların her hangi bîr üstünlüğünü, yararlığı vurgulamak ihtiyacı ile ortaya çıkmıştır. Eski Yunanlılar’da, Roma-lılar’da bu gaye için, başa defne dalından yapılmış bir çelenk takılırdı. Şövalyeler zamanında ise, üstünlük göstermiş kimseler renkli kılıçlarla, tüylü sorguçlarla belirtilirdi. Zaman içinde, bunların yerini madenî madalyalar aldı.
Bizde Madalya
Bizde eskiden bir sürü madalyalar vardı. Ab-dülmecit zamanında 21, Abdülâziz zamanında 5, II. Abdülhamit zamanında 19, Meşrutiyet devrinde 7 tane yeni madalya ortaya çıkar rıldı. Bu madalyaların şekillerinin iyi mi ola cağı, kimlere verileceği, hangi durumlarda iyi mi takılacağı benzer biçimde hususlar her biriyle IlgiU hususi tüzüklerde bildirilmişti.
Cumhuriyet devrinde, spor ve sergi madal yaları haricinde tüm madalyalar, nişanlar kal dirildi. Yalnız İstiklâl Savaşı için çıkarılan İstiklâl Madalyası’nın takılmasına izin verildi.
İstiklâl Madalyası
Bu madalya, Kurtuluş Savaşı’nda, gerek çarpışmalarda, gerekse cephe arkasında hizmet etmiş olanlara, Büyük Millet Meclisi’nin birinci döneminde meclis üyesi olarak bulu nanlara verilmiştir. İstiklâl Madalyaları, kur deleleri 1) kırmızı, 2) ak, 3) yeşil 4) yarısı kırmızı, yarısı yeşil olmak suretiyle dört çeşittir. Ekranda görülen pencereden kırmızı kurdeleli olanlar Kurtuluş Savaşı’na fiilen katılmış olan askerî şahıslara, mücadelede büyük hizmetleri ve yararlıkları görülen millî kahramanlara, ordu haricinde olup, evlâtları, babaları ülkenin kurtuluşu için canını feda etmiş olan ana, ba ba ve küçüklere; ak kurdeleli İstiklâl Ma dalyaları, cephe arkasında fevkalâd- /atadık-ta bulunmuş olanlara; yeşil kurdeleliler, Birinci Büyük Millet Meclisi üyelerine; kırmızı-yeşil kurdeleli madalyalar ise bununla beraber cephede savaşmış olan milletvekillerine verilmiştir.
İstiklâl Madalyası, ilgili yasanın belirttiğine nazaran, sahibinin ölümünden sonrasında ailesine geçer. 1 eylül 1931’den bu zamana kadar İstiklâl Madalyası verilmesi son bulmuştur.
YORUMLAR