Avrupa’nın şu anki en güçlü devleti olan ve tarih boyunca da bir çok badire atlatan ve sebep olan Almanya’nın tarihine bir bakış. Bugünkü A...
Avrupa’nın şu anki en güçlü devleti olan ve tarih boyunca da bir çok badire atlatan ve sebep olan Almanya’nın tarihine bir bakış.
Bugünkü Almanların dedeleri olan Germenler bundan iki bin yıl önce Ren nehrinin batısında yaşıyorlardı. Bulunan mezarlar, alet ve silahlar onların yaşayışı hakkında bize bir miktar bilgi vermektedir. Tarihte ilk defa bunlardan bahsedilmesi Romalılarla temasları neticesinde olmuştur. M.Ö. 102 yılında Romalı general Marius’un bir Germen kabilesini yendiğini biliyoruz. Ayrıca Sezar’da birliklerini İsviçre’deki Germen kabileleri üzerine sevk etmiştir.
Roma İmparatorluğu çöktüğü sırada Almanya adı verilen memleketin ilk birkaç yüzyıllık tarihi Germen kavimlerinin tarihinden başka bir şey değildir.
Germenler Romalılarla karşılaştıkları sırada savaşçı ve barbar bir kavimdiler. Kadınlar tarlalarda çalışır, erkekler de ava giderdi. Bu çağda Orta Avrupa’da Alemanniler, Franklar, Gotlar, Vandallar, Lombardlar gibi birçok Teuton kabileleri vardı.
Germenler Romalıların kuzeye yürüyüşünü durdurmak için uzun müddet mücadele ettiler. Roma İmparatoru Augustus bütün Almanya’yı işgal etmek istiyordu. IX. yüzyılda Varus komutasındaki Augustus orduları, Ariminus komutasındaki Germen savaşçılarına yenildi. Bundan sonra Romalılar Teuton kabilelerinin hücumlarına karşı kendilerini korumakla yetindiler.
Sezar Germenlerden «Gal Savaşları» adlı kitabında bahsettiği gibi, Romalı tarihçi Tacitus da «Germania» adlı eserinde Milattan yüzlerce yıl önceki Almanya’dan bahseder.
Batılı yazarların barbar diye bahsettikleri ilk Germen kabileleri halkı hayvan derilerinden yapılmış kaba elbiseler giyen, taş ve madenden yapılmış balta, mızrak ve oklarla savaşan uzun boylu, sarışın kimselerdi. Bunlar, şeflerine sadık, karılarına vefakar, savaşçı insanlar olarak tasvir edilirler. Şehir hayatından nefret eder, ormanlarda, basit evlerde yaşarlardı. Gök Tanrısı Woden ile, silahı bir çekiçten ibaret olan Gökgürültüsü Tanrısı Thor’a taparlardı.
# Avrupa’ya yayılış: Romalılar zayıflamaya yüz tutunca Germen kabileleri sel gibi Roma üzerine akmaya başladılar. Germenleri bu tecavüze sevk eden başlıca sebep Asya’dan gelerek Avrupa’ya yayılmaya başlayan Hun istilasıydı. III. ve IV. yüzyıllarda vuku bulan bu istila hareketi sırasında Gotlar İspanya ve İtalya’ya, Vandallar Güney İspanya ve Kuzey Afrika’ya geçtiler. Lombardlar Po nehri havzasında Lombardiya’yı kurdular. Anglo-saksonlar ise İngiltere’ye geçerek oraya Angleland (England, İngiltere) adını , verdiler. Franklar da Gal’e inerek en kudretli Germen krallıklarını kurdular ki, sonradan burası Fransa olarak tanındı.
Roma imparatorluğu topraklarını işgal eden Germen kabileleri Romalıların adet ve kültürlerini, hatta dillerini benimsediler, onlarla evlendiler. Ancak Ren ve Elbe arasındaki asıl Germen anayurdundaki Almanlar kendi dil ve adetlerini korumasını bildiler.
VI. yüzyılda Clovis adındaki bir Frank hükümdar ilk defa Hıristiyanlığı ve diğer Roma adetlerini kabul ederek Avrupa’ya Roma medeniyetinin kapısını açmış oldu.
Büyük Karl: Frankların en büyük hükümdarı 768 yılında tahta çıkan Büyük Karl (Şarlman) dır. Büyük Karl Saksonlara Hıristiyanlığı kabul ettirdiği gibi Lombardların da Roma’da Papaya hücum etmelerini önlemiş, kendisine 800 yılında Roma İmparatoru olarak Papa tarafından taç giydirilmiştir.
Büyük Karl bugün Fransa, Almanya, Belçika, Avusturya, Kuzey İtalya, İsviçre ve Doğu İspanyanın bir kısmına hakim bulunuyordu. O devirde Fransa ve Almanya bir tek memleketti. Büyük Karl’ın hükmü altında bulunan topluluklar Alman ve Latin lehçelerini kullanıyordu. Latin lehçesini kullananların bulundukları yerler sonradan İtalya, Fransa ve İspanya olarak ayrıldılar.
Büyük Karl’ın geniş imparatorluğu torunları zamanında parçalandı. Bu parçalanmanın başlangıcını 843 yılında yapılan Verdun Antlaşması teşkil eder. Bu antlaşma ile Fransa Almanya’dan ayrı bir devlet haline geliyordu. Dağılan Büyük Karl İmparatorluğu birçok dukalıklara bölündü. Her dukalık ayrı bir Alman halk kolunun yurduydu.
İlk krallıkları 911 yılında Frankonya dükleri kurdular. Daha sonra Sakson dükleri kral oldu. Bu krallıkların belli bir siyasi otoriteleri yoktu, çünkü her dük veya prens kendisini küçük bir kral gibi görür, ona göre hareket ederdi.
Sakson krallarının en önemlisi 1. Otto (Büyük Otto) dur. 936 dan 973 e kadar hüküm süren Otto, Fransa hariç olmak üzere, Almanya’da Büyük Karl gibi hükümran olmuştur.
Mukaddes Roma İmparatorluğu: 1200 yıllarından itibaren Mukaddes Roma İmparatorluğu adını alan devlet de gene birçok dukalık ve prensliklerden ibaretti. İmparatorların çoğu dikkatlerini İtalyaya hakim olmak üzerinde topladıkları için Almanca konuşan asıl halkı ihmal etmişlerdir.
Mukaddes Roma imparatorları bir seçmenler grubu tarafından ömürleri boyunca imparator kalmak üzere seçilirlerdi. Seçmenlerin sayısı uzun müddet yedi kişi olarak kalmıştır. Bu seçmenlerin üçü başpiskopos, dördü de prens ve düklerden ibaretti. Ayrıca bir hükümdar meclisi vardı. 1300 yılından itibaren şehirlerden gelen milletvekilleri siyasi meseleleri görüşmek üzere toplantılar yapmaya başladılar.
Mukaddes Roma İmparatorluğunun yıkılmasının en önemli sebeplerinden biri devlet ile kilise arasında çıkan anlaşmazlıklardır. Papalar, imparatorlara, kendileri taç giydirdiğine göre, imparatorların Papalığa karşı hiçbir baskı ve müdahalede bulunmamasını istiyorlardı, imparatorlar ise, seçilerek iktidara geldiklerine göre Papa’nın taç giydirmesine hiç lüzum olmadığı kanaatindeydiler.
Bu yüzden Papa taraftarları ile İmparator taraftarları arasında iç savaş çıktı. İtalyan şehirleri İmparatorluğun kontrolünü istemedikleri için Papa tarafını tuttular. Bu mücadele bilhassa Salian hanedanı imparatorlarından III. ve IV. Heinrich ile Hohenstaufen hanedanından Friedrich Barbarossa ve II. Fridrich zamanında çok şiddetlendi.
II. Friedrich’in ölümünden sonra Almanya büsbütün karıştı. Uzun müddet bîr imparator seçilemedi. Nihayet 1273 yılında Habsburg hanedanından ilk imparator olarak Avusturyalı Rudolph seçildi.
• Ortaçağda Almanya: Ortaçağdaki Alman şehirleri umumiyetle küçük ve pisti. Buna karşılık, çok güzel kilise ve katedraller yapılmıştı. Üniversiteler vardı. Şehirlerde panayırlar kurulur, eğlenceler tertiplenir, dini günler kutlanırdı.
Derebeyler şehir halkına fazla bir baskı göstermezlerdi, fakir bir insan, eline fırsat geçer ve çalışırsa, zengin olabilirdi. Yalnız, köylerde durum böyle değildi. Köylü arazi sahibinin esiri gibiydi. Katı yürekli şövalyeler her biri kale gibi olan şatolarda yaşarlardı. Buralarda şehirlerdeki konfor bulunmazdı.
Din savaşları: Almanya’ya 1500 yılının başlarında Habsburg hanedanı hakim bulunuyordu. İmparator daima bu hanedan mensupları arasından seçilirdi.
İmparator V. Karl (Şarlken) Avusturya, İspanya, Hollanda ve İtalya’nın bir kısmına hakimdi. Memleketin her yanında kargaşalıklar ve savaşlar oluyordu. İmparator bir yandan İspanya’da uğraşırken, bir yandan da Macaristan’a kadar gelen Türklerle savaşmak zorunda kalmıştı. V. Karl’ın hakimiyeti zayıfladığı sıralarda Luther meydana çıktı. Roma Katolik Kilisesinin eğitim şekline ve ibadet tarzına hücum ederek, Protestanlığı yaymaya başladı. Bu hareket o kadar başarı kazandı ki, İmparator da, Papa da bunun önüne geçemediler.
Neticede, 1555’te imzalanan Augusburg Antlaşması ile Katolik prenslerle Luther taraftarları prenslere eşit haklar tanındı, herkesin kendi inanışına göre ibadet etmesine müsaade edildi.
YORUMLAR