Alıntı Bu maddedeki yazılar yalnızca bilgi verme amaçlıdır. Yazılanlar, tabip uyarısı ya da önerisi değildir. Kalp-Damar...
Bir Anjio işlemi şu aşamalardan oluşmaktadır:
1- Skopi aşamasında tabip kalp damarlarına girmiş olduğu hastanın görüntülerini bir monitörden gözlemektedir
2- Skopi işlemi; sine denilen kayıt aşaması öncesinde bir hazırlık süreci olup, hastanın durumuna gore işlem zamanı uzamakta ya da kısalmaktadır.
3- Skopi aşamasındaki görüntülerden tabip tarafınca uygun bulunanlar sine aşamasında kayıt edilmektedir. Tüm bu aşamalar ayak pedalları (foot switch) ile gerçekleştirmektedir. Sine aşamasındaki kayıt işlemi bir hard diske, medikal filme ya da başka herhangi bir kayıt ortamına yapılabilir. Günümüzde hem hard diske kayıt yapılmakta, hem de saklanacak görüntüler medikal filme basılmaktadır. Kullanılan hard disklerin kapasitelerinin sınırı olan olması bir kaç işlemden sonrasında hard diskteki bilgilerinin silinerek, yeni işlem için yer açılmasını gerektirmektedir.
4- Sine aşamasında hard disk kaydının yanı sıra filme basılan görüntüler uygulaman tarafınca banyo yapılmakta ve makara film olarak hazırlanmaktadır
5- Hazırlanan filmler “Tagarno†denilen bir film gösterme cihazında tabip tarafınca izlenmekte, buna gore hastanın kalp damarlarının şartları teşhis edilmektedir
6- Lüzumlu teşhis yapılıp bittiğinde filmler yasal zorunluluk olarak arşive kaldırılmaktadır. Bir film makarasına en fazla 5-6 hasta bilgisi sığabilmektedir.
Anjio hakkında bilgi verir misiniz?
Anjiografi
Damarların içine saydam olmayan bir madde verildikten sonrasında elde edilmiş radyografi.
Röntgen ışınlarını geçirmeyen bu maddenin atardamarlara şırınga edilerek resimlerinin alınmasına arteriografi, aynı şekilde toplardamarlara verilerek onların görünür hâle getirilmesine de venografi ya da flebografi denir. Bununla birlikte, kalbin ve büyük damarların radyografisinin alınması, kısaca anjiokardiyografi, kalp hastalıklarının ve anatomik bozuklukların teşhisinde çok mühim bir yöntemdir.
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Anjiografi Nedir?
Halk içinde anjiyo olarak malum tarif, tıp dilinde Koroner Anjiyografi olarak ifade edilmektedir. Yaşadığımız dönemde ölüm ve iş gücü kaybının en mühim sebeplerinden birisi de kalp damar hastalıklarıdır. Kalp-damar hastalıkları zamanında fark edilip lüzumlu önlemler alınmazsa, damar tıkanıklığına ve bunun neticesinde de kalp krizine ve ölümcül ritim niçin olabilmektedir. Kalp-damar hastalıklarındaki en mühim mevzu hastaların kalp krizi geçirmesine engel olmaktır. Çünkü kalp krizleri, ilk saatlerde genellikle ölüme yol açan ritim bozukluklarına yol açtıkları şeklinde, kalpte tıkanan damarın beslediği bölgenin hasar görmesine ve o bölgenin çalışamamasına niçin olmaktadır.
Koroner Anjiyografi Nedir?
- Koroner anjiyografi bir tanı yöntemidir.
- Koroner anjiyografi, kalp damarları (koroner arter) içine hususi bir ilaç verip röntgen ışınları kullanılarak görüntülerinin alınması işlemidir.
- Koroner anjiyografi, anjiyografi aletinin ve eğitimli ve deneyimli tabip ile sıhhat mensubunun bulunmuş olduğu laboratuarlarda yapılır.
- Koroner anjiyografi kesinlikle bir ameliyat değildir.
- İşlem için hastanın uyutulmasına gerek kalmamıştır, işlem süresince hasta uyanıktır ve konuşabilir.
Anjiyografi işleminin tüm tıbbi girişimlerde olduğu şeklinde riskleri vardır; ama bu risk, teknolojik gelişmeler ve haiz olunan büyük deneyimler sonucu son aşama düşüktür. Ölüm, kalp krizi, nüzul şeklinde mühim komplkasyonların (istenmeyen vaka) oranı 5/10.000 ile 1/1000 arasındadır. Fakat unutulmamalıdır ki kalp damarlarındaki teşhis edilmemiş ve dolayısı ile tedavisi yapılamamış darlıkların hastaya getireceği risk, anjiyografinin riskinin epey üzerindedir.
Koroner anjiyografi için hastaneye yatmak gereklidir. Yatıştan sonrasında hastalığınız ile ilgili dosya hazırlanacak, muayene edildikten sonrasında lüzumlu olan tetkikler yapılacaktır. Bir süre sonra, yapılacak olan işleme engel olan durumunuz yoksa işlemi kabul ettiğinizi bildiren formu imzaladıktan sonrasında koroner anjiyografi laboratuarına alınacaksınız.
Anjiyo İçin Hastaneye Gelmeden Ilkin Neler Yapılmalıdır?
Anjiyografi için hastaneye gelirken doktorunuz tersini söylememişse aç olarak ve almakta olduğunuz ilaçları yalnızca suyla ile birlikte geliniz. İşlem bölgesinin temizliği için her iki kasık bölgesinin tıraş edilmesinde yarar vardır. Doğal ki yanınızda yapılmış olan tetkikleriniz, kimliğiniz ve toplumsal güvenceniz var ise onunla ilgili belgeler de olmalıdır.
Anjiyo Iyi mi Yapılır?
Koroner anjiyografide kalp damarlarına ulaşmak için genellikle sağ kasık atardamarı (kimi zaman kol) kullanılır. Bundan ötürü burası iğne ile uyuşturulur ve damar içine bir süre sonra çıkarılmak suretiyle bir plastik kılıf yerleştirilir. Bu işlem esnasında hasta kimi zaman hafifçe bir sızı duyabilir. Hastanın tüm işlem süresi süresince duyduğu sıkntı budur. Bundan sonraki bölümde hasta herhangi bir şey hissetmez. Bir süre sonra, adına kateter denilen ortalama 2 mm çapında içi boş borucuklar (fotoğraf), plastik kılıf yolu ile kalbin damarlarının ağızlarına yerleştirilir ve bu borucuklardan damarları röntgen altında görünür hale getiren hususi bir madde (kontrast madde) verilir ve değişik açılardan damarların görüntüleri alınır.
Koroner arterler sağ ve sol koroner arter olarak aort damarından çıkarlar. üstte sol Judkins kateteri ile sol koronere girilmesi, altta ise sağ Judkins kateteri ile sağ koroner artere girilmesi gösteriliyor.
İşlem averaj 15-20 dakika sürer. İşlemden sonrasında kasığa yerleştirilen plastik kılıf çıkarılır ve buradan kanama olmaması için 4-5 saat süreyle bu mıntıkaya bir ağırlık konur. Bu süre süresince hasta yatakta yatar. Bir süre sonra lüzumlu kontroller yapıldıktan sonrasında hasta kalkabilir ve dolaşabilir.
Koroner anjiyografiden sonrasında tabip netice hakkında ve tedavi mevzusunda hastayı bilgilendirir ve anjiyografi raporu verilir. İşlem sonrası doktorun uygun görmesine gore, genellikle aynı gün ya da ertesi gün eve gidilebilir.
Hastane Sonrası Neler Yapılmalıdır?
Hastaneden ayrıldıktan sonrasında 24 saat süre ile işlemin yapıldığı bölgeyi zorlamamanız önerilir. 24 saat sonrasında işlem yerindeki bandı çıkarabilir, banyo yapabilirsiniz. Girişim yerinde, kimi zaman kanın ten altına sızmasıyla morluklar, sertlik olabilir. Bu tür şeyler mühim değildir. Morlukların tamamen geçmesi bir kaç hafta alabilir. Fakat işlem yerinde kanama, şiddetli ağrı-sancı, birdenbire şişlik olursa derhal hastaneye gidilmelidir.
Koroner Anjiyografi Hangi Durumlarda Yapılır?
- Kalp damar hastalığı düşündüren göğüs ağrısı-sancısı (angina pectoris) varlığında,
- Kalp krizi geçirenler (bilhassa genç yaşlarda),
- Kalp krizi sonrası meydana getirilen tetkiklerde (efor testi, talyum sintigrafisi, tomografik anjiyografi) sorun görülenler,
- Anjiyoplasti ve stent takılmış ya da bypass ameliyatı olmuş hastalarda yine göğüs ağrısının ortaya çıkması,
- Kalp damarları haricinde başka bir nedenden dolayı kalp ameliyatı (kapak hastalığı şeklinde) ya da kalp dışı bir ameliyat olacaklar belirgin bir yaşın üstünde ise,
- Belirgin bir niçin yokken ağırbaşlı ritim bozukluğu olan hastalarda,
- Belirgin bir niçin yok iken kalp yetmezliği olan hastalarda,
- Risk faktörlerinin varlığında damar hastalığı bulunduğunu düşündüren testlerin anormal çıkması halinde (şikâyeti olmasa dahi),
- Kalp krizinin ilk 12 saatinde ya da daha sonraki saatlerde göğüs ağrısının devam etmesi halinde.
Netice olarak; koroner anjiyografi sonucu; doktorunuz tarafınca şikâyetleriniz, risk faktörleriniz, tedaviniz, kısacası siz bir tüm olarak değerlendirildikten sonrasında verilen bir karardır.
Anjiyografi işlemi esnasında ağrı-sancı ya da sorun hissi olabilir mi?
Çoğu zaman hastaların rahatlamasını elde eden sakinleştirici bir ilaç kateter laboratuarına girmeden ilkin verilir. Büyük bölümü şahıs işlem esnasında ağrı-sancı hissetmez. Bir takım hastalar ise canlarının hafifçe acıdığını ifade ederler. Aynı diş çekiminde olduğu şeklinde işlemin uygulanacağı bölge, lokal bir anestezik (his kaybı elde eden) madde ile uyuşturulacaktır. Bu sırada bir iğne batması hissedilir.
Bir süre sonra atardamarınıza kateter ya da “sheath†ismi verilen ince tüpler vasıtasıyla yerleşilir. Kalp damarlarınız radyo-opak madde ismi verilen aslen içinde tıbbi araştırmalara uygun dozda ışınım içeren maddeler bulunan ve röntgen ışığı altında fark edilen boyalı maddeyle görüntülenir. İşlem esnasında boyalı maddenin enjeksiyonu ağrı-sancı hissi vermeyecektir.
Bu madde verilirken, sıcak basması ve kızarma hissedebilirsiniz. Bu his ortalama 20-30 saniye sürebilir. İşlemin sonunda, lüzumlu görülen durumlarda kalbinizin içini görüntülemek için, daha büyük oranda boyalı madde verilebilir ve bu sırada daha çok ısı hissedilebilir.
Bir takım kişilerde boyalı maddeye karşı alerji buna bağlı kaşıntı ve kızarıklıklar gelişmekte bu işlem esnasında verilen ilaçlarla tedavi edilebilmektedir. Önceleri alerji ya da astım öykünüz var ise ya da kısa süre önce mesela böbrek filmi ya da başka damarlarınızın filmi çekilirken alerjik tepki gelişti ise işlemden ilkin bu konuyu doktorunuza söylemelisiniz. İşlem esnasında kısa süreli göğüs ağrınız olabilir. Olduğu takdirde doktorunuza haber vermelisiniz.
Anjiografiden ilkin yiyecek yenebilir mi?
Doktorunuz çoğu zaman yiyecekleriniz için diyetisyen vesilesiyle size bilgi verecektir. Devamlı kullanılan ilaçlar var ise bunların anjiyografi sabahı alınarak alınmayacağı doktora sorulmalıdır.
Çoğu zaman işlemin uygulanacağı gün, sabah kahvaltı etmeden gelmeniz gereklidir. Değişik bir vaziyet olursa, yatışta görevli olan kişiler tarafınca size bildirilecektir. Şeker hastası iseniz, sabah kan şekerini düşürücü ilaçlar ya da insülin kullanıyorsanız, ilacınızı almadan aç olarak geliniz ve gelir gelmez durumunuzu hemşirenize bildiriniz.
İşlem esnasında uyanık mı olunur?
Kontrol esnasında doktorunuzun sordurulmuş olduğu soruları cevaplamak için uyanık olacaksınız. İşlemden 1 saat ilkin gevşemenizi sağlayacak sakinleştirici bir ilaç verilecektir. Fakat bu sizi uyutmayacaktır. Filmler çekilirken derin nefes alıp, nefesinizi tutmanız istenecektir.
Derin nefes alıp tuttuğunuz süre bu çekilen filminizin görüntü standardını arttıracak ve gereksiz süre kaybını önleyecektir. Bundan sonrasında nefes almanız ya da öksürmeniz istenebilir.
Anjiyografiden sonrasında ağrı-sancı olabilir mi?
İşlem sonrası çoğu zaman kasık bölgesindeki kateter derhal çekilir. Hususi durumlarda kasıktaki kateterin çekilmesi geciktirilebilir. Kateter çekilmesi sonrası girişim meydana getirilen atardamarınızdan kanama olmaması için kasık bölgesine sıkı şekilde basılması gerekmektedir.
Bu esnada bir miktar üzüntü duyabilirsiniz. Etken kanama durduktan sonrasında kasık bölgesine yine kanama olmaması için kum torbaları konacak ve belli başlı bir süre sırt üstü pozisyonunuzu farklılaştırmadan yatmanız istenecektir. Kateterin uygulanmış olduğu bölümde duyarlılık ve hastalık hissi duyabilirsiniz.
Anjio hakkında bilgi verir misiniz?
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR