Ezine Ezine, Çanakkale ilinin bir ilçesidir. Ezine, Çanakkale ilinin merkez dahil olmak suretiyle beşinci en büyük ilçesidir. Tarih...
Ezine
Ezine, Çanakkale ilinin bir ilçesidir. Ezine, Çanakkale ilinin merkez dahil olmak suretiyle beşinci en büyük ilçesidir.
Ezine'nin Danişment Türklerinin eline geçişi esnasında Ahi Yunusların, Seferşah Hazretlerinin büyük çabaları olduğu türlü lardan öğrenilmiştir. Ezine bir süre Selçuklu egemenliği altında kalmıştır. Anadolu Selçuklu Devleti`nin yıkılmasından sonrasında Karesi Beyliği yönetimine girmiştir. Karesi Bey'in ölümünden sonrasında oğulları Demirhan Bey ve Yahşi Bey bu toprakları yönetmiştir. Osmanlı Devleti'nin kurulmasından sonrasında Orhan Gazi döneminde Ermiş Dursun Bey'in, Karesi Beyliği'nin idaresine son vermesinden sonrasında Ezine ve çevresi Osmanlı topraklarına iştirak etmiştir. Gene o tarihlerde Ezine ovası sularla kaplı bir bataklık olduğundan Arabistan'dan getirilen tutsak toplulukları ile şimdiki Araplar Boğazı`nı yararak Menderes Çayı`nı denize akıtmışlardır. Bu şekilde ova bataklıktan kurtarılmıştır. Günümüzde panayır yeri mevkii denilen yerde ev yapımı için temel kazımları esnasında su ürünleri kalıntıları ile minik balıkçı iskeleleri kalıntıları çıkmıştır. Panayır yeri ve Gölcük mevkii denilen bölümde, yağışlar çok olduğu kış ve ilkbahar ayları süresince mühim oranda su birikmektedir. ‘‘Son yıllarda bu iki yer kademeli olarak yapay dolgu ile doldurulmaktadır.'' Tüm bu tür şeyler asırlar ilkin Ezine Ovası'nın Balıklı Köyü altlarına kadar sularla kaplı bulunduğunu göstermektedir. Bununla birlikte Karesi egemenliği esnasında Yahşi Bey ve Ahi Yunus tarafınca Öksüz Camii ve hamam inşa edilmiş, Çaltıkıran Tepe'de oturan halk cami ve hamamın etrafına toplanarak Ezine'nin ilk oluşumunu sağlamışlardır.
Ezine ve çevresi ikinci zamanda (mezozoik çağda) meydana gelmiştir. Bunun en büyük kanıtları bölümde çıkarılan kireç taşı, kurşun, demir ve mermer benzer biçimde maden alanlarının jeolojik yapılarıdır. Ezine ve çevresi bununla birlikte oldukça büyük bir volkanik kütle üzerindedir.
Ezine, düzlük(ova) bir alan üstünde kurulmuştur. Bu geniş ovanın batısı, kuzeyi ve güneyi alçak tepelerle çevrilidir. Bu tepelerin en yüksekleri Zambak Tepe ve Çığrı Tepeleridir. İlçe sınırları içinde Ezine ovasının haricinde üsküfçü, Kestanbol, Kızılköy ve Mahmudiye ovaları vardır. Ovalarının hepsi sulanabilir arazilerdir. İlçenin en büyük ve mühim akarsuyu Menderes Çayıdır.
Menderes Çayı Kaz Dağlarının şimal yamaçlarından doğarak gelir.Ezine ovasını suladıktan sonrasında ilçenin kuzey-batı istikametinde Çanakkale Boğazı'na dökülür. Akçin Çayı ise Ezine'nin içinden geçerek Menderes Çayı ile birleşir. İlçe sınırları içindeki Şeytan Deresi, Kocalaş Deresi, Andık Deresi, Koca Tepe Deresi, Uzunalık Deresi ve Çatak Deresi Menderes Çayı ile birleşir. Ayrıca son yıllarda meydana getirilen Kemallı ve Bahçeli Göletleri ziraat arazilerinin sulanmasına destek olmaktadır.
İlçede genel anlamda Akdeniz ikliminin bitkisi olan maki görülmekle birlikte batısı ve kuzey-batısı ormanlarla kaplıdır. İlçe ormanlarının aslolan türü kızıl çamdır. Ağaç türlerinden ise meşe,ardıç, akçakesme ve karayemiş türleri görülür. Ayrıca sahil kesiminde geniş alanlar zeytin ağaçları ile kaplıdır.
Ezine, Marmara ve Ege Bölgelerinin geçiş alanındadır. Bu bakımdan iki bölümde görülen iklim özellikleri Ezine' ye yansır. Yazları sıcak ve kurak, kıları ise ılık ve yağışlıdır. Yağışlar çoğu zaman yağmur halindedir. Kış bitiminde de sıkça kırağı yağar. Kış aylarında ara sıra kısa sürelerle kar yağar. Son yıllarda ekolojik denge bozukluğundan mevsim içinde mevsim normallerinin haricinde hava şartları da görülmektedir. Meydana getirilen meteorolojik gözlemlere gore en soğuk ay ocak ve şubat ayları olup en soğuk ay averajı -4 °C ila -5 °C derecedir. En sıcak ay ise Temmuz ve Ağustos ayları olup en sıcak ay averajı 25 °C ila 35 °C aşama arasındadır. Senelik yağış bakımından en yağışlı aylar Kasım, Aralık, Mart ve Nisan aylarıdır. Averaj yağış miktarı yılda 626 mm'dir. En yağışsız aylar ise Temmuz ve Ağustos aylarıdır.
Ezine yerleşim yeri bakımından etrafı tepelerle çevrili bir konumda olduğundan rutubet averajı oldukça yüksektir.
Yüz ölçümü
İlçenin yüzölçümü 474 km²'dir.
Yer şekilleri
İlçe merkezi deniz seviyesinden 50 m yükseklikte olup, ilçe sınırları içinde en yüksek dağ olan Çığrı Tepesi 500 metre yüksekliktedir. İlçe verimli bir ova üstüne kurulmuştur. Kazdağlarının kuzeyinden doğup, ilçenin ovasından geçip Çanakkale boğazına dökülen Menderes çayı ve ilçeyi ikiye ayrıştıran Akçin çayı varlıklı bir topografya oluşturmaktadır.
Ezine'nin sahil kıyısı
Ezine ilçe merkezinin Ege Denizi'ne kıyısı yoktur. Ezine ilçe sınırları dahilinde 37 km'lik sahil şeridi mevcuttur. Ezine'nin batısında;
Geyikli
Mahmudiye beldeleri mevcuttur.Bu iki yerleşim merkezinin de denize kıyısı yoktur.
Kestanbol Kaplıcaları dünyaca ünlü bir jeotermal merkezidir.
Ezine Plajları
Ezine ilçe merkezinin denize kıyısı yoktur.Ezine,sınırları dahilindeki sahil şeridine 15 km mesafededir.
Geyikli Plajı
Ezine'ye 17 km mesafedeki bu plaj Bozcaada'ya olan ulaşımı elde eden Geyikli İskelesi'nin yanında mevcuttur.Tertemiz ve altı kum olan deniz,serin sularıyla deniz bulunduğunu hissettirir.Geyikli Plajı'nda Bozcaada manzarasını izleyerek bir çay içmek dahi insana huzuru tattırır.Bu plaja Ezine'den her otuz dakikada bir hareket eden Geyikli Sahil Birlik araçlarıyla ulaşılabilir.
Ezine Plajı
Ezine'ye 20 km mesafedeki bu plaj eskiden Bozcaada'ya ulaşımı elde eden ve şu anda balıkçı teknelerinin yanaştığı Odunluk İskelesi'nin yanında mevcuttur.Sakin ve refah dolu bu plaj Dalyan Köyü sınırları içinde kalmakta,yazlıklar daha çok bu plajın çevresinde yoğunlaştığından,plaj çevresinde gençlere yönelik eğlence mekanları daha çok mevcuttur.Bu plaja Ezine'den Ezine Birlik Koop. araçlarıyla ve Geyikli Sahil Birlik araçlarıyla ulaşılabilir.
Aktaş Plajı
Ezine'ye 22 km mesafedeki bu plaj Kestanbol Kaplıcaları'na olan yakınlığı ile ilgi toplamaktadır.Herhangi bir toplu taşıma aracı ile gidilemeyen bu plaja,aileler kendi araçlarıyla hem piknik hem de Ege Denizi'nin sularında eğlenmek için giderler.Körüktaşı Köyü'nden birden fazla km sonrasında varılabilecek bu plajda,zeytin ve büyük meşe ağaçlarının altında,Bozcaada manzarasını seyrederek hem piknik yapabilir,hem de denizde eğlenebilirsiniz.
Tavaklı Plajı
Ezine'ye 30 km mesafedeki plaj Tavaklı Köyünün 5 km güneyinde bulunan iskelenin yanında yazlıklar süresince bir şerit benzer biçimde Ayvacık ilçe sınırına kadar uzanır.Sakinliğiyle ön plana çıkan bu plaj çevresinde,halk çadır kurarak kamp yapar ve yazın belirgin bir kısmını deniz kenarında geçirir.Tavaklı plajı yakınında pek çok yazlık site mevcuttur.Tertemiz ve dibi kum olan plaj Ezine halkı tarafınca rağbet gören plajlardan biridir.Bu plaja Ezine'den Ezine Birlik Koop. ve Gülpınar-Babakale Koop. araçlarıyla ulaşılabilir.
Ezine, Çanakkale ilinin bir ilçesidir. Ezine, Çanakkale ilinin merkez dahil olmak suretiyle beşinci en büyük ilçesidir.
Tarihçe
Antik çağlarda şimdiki askeri kışlaların üstünde bulunan Çaltıkıran Tepe'de kurulmuş bir yerleşim merkezidir. Bu yerleşim merkezi Malazgirt savaşından sonrasında Danişment Türklerinin Anadolu'nun batısına yerleşmeleri esnasında çıkan muharebede tahrip edilmiştir. Türkler eskiden kurulmuş olan yerin yanında Danişment ismi ile yeni bir yerleşim merkezi kurmuşlardır. Yerel rivayetlere gore Danişment Türklerinin Beyi olan Abdurrahman Bey, şimdiki Ezine'nin bulunmuş olduğu yerin cenup kenarında Yüce Camii inşa ettirmiştir. Caminin yapılışının gayesi cuma namazının kılınması ve bu vesile ile yöre köylerin halklarının haftada bir kez merkeze inerek kaynaşmanın sağlanmasıdır. Esasen aynı rivayete gore ‘‘Ezine'' kelimesi de Farsça ‘da “CUMA†anlamına gelen “Azine'den türemiştir. Ezine isminin bir süre “İĞNE†şeklinde söyleniş edildiğine dair rivayetler de vardır.Ezine'nin Danişment Türklerinin eline geçişi esnasında Ahi Yunusların, Seferşah Hazretlerinin büyük çabaları olduğu türlü lardan öğrenilmiştir. Ezine bir süre Selçuklu egemenliği altında kalmıştır. Anadolu Selçuklu Devleti`nin yıkılmasından sonrasında Karesi Beyliği yönetimine girmiştir. Karesi Bey'in ölümünden sonrasında oğulları Demirhan Bey ve Yahşi Bey bu toprakları yönetmiştir. Osmanlı Devleti'nin kurulmasından sonrasında Orhan Gazi döneminde Ermiş Dursun Bey'in, Karesi Beyliği'nin idaresine son vermesinden sonrasında Ezine ve çevresi Osmanlı topraklarına iştirak etmiştir. Gene o tarihlerde Ezine ovası sularla kaplı bir bataklık olduğundan Arabistan'dan getirilen tutsak toplulukları ile şimdiki Araplar Boğazı`nı yararak Menderes Çayı`nı denize akıtmışlardır. Bu şekilde ova bataklıktan kurtarılmıştır. Günümüzde panayır yeri mevkii denilen yerde ev yapımı için temel kazımları esnasında su ürünleri kalıntıları ile minik balıkçı iskeleleri kalıntıları çıkmıştır. Panayır yeri ve Gölcük mevkii denilen bölümde, yağışlar çok olduğu kış ve ilkbahar ayları süresince mühim oranda su birikmektedir. ‘‘Son yıllarda bu iki yer kademeli olarak yapay dolgu ile doldurulmaktadır.'' Tüm bu tür şeyler asırlar ilkin Ezine Ovası'nın Balıklı Köyü altlarına kadar sularla kaplı bulunduğunu göstermektedir. Bununla birlikte Karesi egemenliği esnasında Yahşi Bey ve Ahi Yunus tarafınca Öksüz Camii ve hamam inşa edilmiş, Çaltıkıran Tepe'de oturan halk cami ve hamamın etrafına toplanarak Ezine'nin ilk oluşumunu sağlamışlardır.
Coğrafya
Ezine,Marmara Bölgesi sınırları içinde kalan bir yerleşim birimidir. Çanakkale-İzmir karayolu içinden geçer. Çanakkale'ye 42 km uzaklıktadır. Doğuda Bayramiç, avrupada Ege Denizi, güneyinde Ayvacık ilçesi, kuzeyde Çanakkale ili ile çevrilidir.Ezine ve çevresi ikinci zamanda (mezozoik çağda) meydana gelmiştir. Bunun en büyük kanıtları bölümde çıkarılan kireç taşı, kurşun, demir ve mermer benzer biçimde maden alanlarının jeolojik yapılarıdır. Ezine ve çevresi bununla birlikte oldukça büyük bir volkanik kütle üzerindedir.
Ezine, düzlük(ova) bir alan üstünde kurulmuştur. Bu geniş ovanın batısı, kuzeyi ve güneyi alçak tepelerle çevrilidir. Bu tepelerin en yüksekleri Zambak Tepe ve Çığrı Tepeleridir. İlçe sınırları içinde Ezine ovasının haricinde üsküfçü, Kestanbol, Kızılköy ve Mahmudiye ovaları vardır. Ovalarının hepsi sulanabilir arazilerdir. İlçenin en büyük ve mühim akarsuyu Menderes Çayıdır.
Menderes Çayı Kaz Dağlarının şimal yamaçlarından doğarak gelir.Ezine ovasını suladıktan sonrasında ilçenin kuzey-batı istikametinde Çanakkale Boğazı'na dökülür. Akçin Çayı ise Ezine'nin içinden geçerek Menderes Çayı ile birleşir. İlçe sınırları içindeki Şeytan Deresi, Kocalaş Deresi, Andık Deresi, Koca Tepe Deresi, Uzunalık Deresi ve Çatak Deresi Menderes Çayı ile birleşir. Ayrıca son yıllarda meydana getirilen Kemallı ve Bahçeli Göletleri ziraat arazilerinin sulanmasına destek olmaktadır.
İlçede genel anlamda Akdeniz ikliminin bitkisi olan maki görülmekle birlikte batısı ve kuzey-batısı ormanlarla kaplıdır. İlçe ormanlarının aslolan türü kızıl çamdır. Ağaç türlerinden ise meşe,ardıç, akçakesme ve karayemiş türleri görülür. Ayrıca sahil kesiminde geniş alanlar zeytin ağaçları ile kaplıdır.
Ezine, Marmara ve Ege Bölgelerinin geçiş alanındadır. Bu bakımdan iki bölümde görülen iklim özellikleri Ezine' ye yansır. Yazları sıcak ve kurak, kıları ise ılık ve yağışlıdır. Yağışlar çoğu zaman yağmur halindedir. Kış bitiminde de sıkça kırağı yağar. Kış aylarında ara sıra kısa sürelerle kar yağar. Son yıllarda ekolojik denge bozukluğundan mevsim içinde mevsim normallerinin haricinde hava şartları da görülmektedir. Meydana getirilen meteorolojik gözlemlere gore en soğuk ay ocak ve şubat ayları olup en soğuk ay averajı -4 °C ila -5 °C derecedir. En sıcak ay ise Temmuz ve Ağustos ayları olup en sıcak ay averajı 25 °C ila 35 °C aşama arasındadır. Senelik yağış bakımından en yağışlı aylar Kasım, Aralık, Mart ve Nisan aylarıdır. Averaj yağış miktarı yılda 626 mm'dir. En yağışsız aylar ise Temmuz ve Ağustos aylarıdır.
Ezine yerleşim yeri bakımından etrafı tepelerle çevrili bir konumda olduğundan rutubet averajı oldukça yüksektir.
Yüz ölçümü
İlçenin yüzölçümü 474 km²'dir.
Yer şekilleri
İlçe merkezi deniz seviyesinden 50 m yükseklikte olup, ilçe sınırları içinde en yüksek dağ olan Çığrı Tepesi 500 metre yüksekliktedir. İlçe verimli bir ova üstüne kurulmuştur. Kazdağlarının kuzeyinden doğup, ilçenin ovasından geçip Çanakkale boğazına dökülen Menderes çayı ve ilçeyi ikiye ayrıştıran Akçin çayı varlıklı bir topografya oluşturmaktadır.
Ezine'nin sahil kıyısı
Ezine ilçe merkezinin Ege Denizi'ne kıyısı yoktur. Ezine ilçe sınırları dahilinde 37 km'lik sahil şeridi mevcuttur. Ezine'nin batısında;
Geyikli
Mahmudiye beldeleri mevcuttur.Bu iki yerleşim merkezinin de denize kıyısı yoktur.
Kestanbol Kaplıcaları dünyaca ünlü bir jeotermal merkezidir.
Ezine Plajları
Ezine ilçe merkezinin denize kıyısı yoktur.Ezine,sınırları dahilindeki sahil şeridine 15 km mesafededir.
Geyikli Plajı
Ezine'ye 17 km mesafedeki bu plaj Bozcaada'ya olan ulaşımı elde eden Geyikli İskelesi'nin yanında mevcuttur.Tertemiz ve altı kum olan deniz,serin sularıyla deniz bulunduğunu hissettirir.Geyikli Plajı'nda Bozcaada manzarasını izleyerek bir çay içmek dahi insana huzuru tattırır.Bu plaja Ezine'den her otuz dakikada bir hareket eden Geyikli Sahil Birlik araçlarıyla ulaşılabilir.
Ezine Plajı
Ezine'ye 20 km mesafedeki bu plaj eskiden Bozcaada'ya ulaşımı elde eden ve şu anda balıkçı teknelerinin yanaştığı Odunluk İskelesi'nin yanında mevcuttur.Sakin ve refah dolu bu plaj Dalyan Köyü sınırları içinde kalmakta,yazlıklar daha çok bu plajın çevresinde yoğunlaştığından,plaj çevresinde gençlere yönelik eğlence mekanları daha çok mevcuttur.Bu plaja Ezine'den Ezine Birlik Koop. araçlarıyla ve Geyikli Sahil Birlik araçlarıyla ulaşılabilir.
Aktaş Plajı
Ezine'ye 22 km mesafedeki bu plaj Kestanbol Kaplıcaları'na olan yakınlığı ile ilgi toplamaktadır.Herhangi bir toplu taşıma aracı ile gidilemeyen bu plaja,aileler kendi araçlarıyla hem piknik hem de Ege Denizi'nin sularında eğlenmek için giderler.Körüktaşı Köyü'nden birden fazla km sonrasında varılabilecek bu plajda,zeytin ve büyük meşe ağaçlarının altında,Bozcaada manzarasını seyrederek hem piknik yapabilir,hem de denizde eğlenebilirsiniz.
Tavaklı Plajı
Ezine'ye 30 km mesafedeki plaj Tavaklı Köyünün 5 km güneyinde bulunan iskelenin yanında yazlıklar süresince bir şerit benzer biçimde Ayvacık ilçe sınırına kadar uzanır.Sakinliğiyle ön plana çıkan bu plaj çevresinde,halk çadır kurarak kamp yapar ve yazın belirgin bir kısmını deniz kenarında geçirir.Tavaklı plajı yakınında pek çok yazlık site mevcuttur.Tertemiz ve dibi kum olan plaj Ezine halkı tarafınca rağbet gören plajlardan biridir.Bu plaja Ezine'den Ezine Birlik Koop. ve Gülpınar-Babakale Koop. araçlarıyla ulaşılabilir.
Çanakkale Destanı (Çanakkale Zaferi - Çanakkale Savaşı)
Çanakkale
Çanakkale
EZİNE - ÇANAKKALE
Ezine - Çanakkale
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Çanakkale iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kasaba. Kasaba, Çanakkale-İzmir karayoluna 2 km. uzaklıktadır. İlçede zeytinyağı yapımevleri ve tabakhaneler mevcuttur. Halkın büyük bir kısımı geçimini zeytincilik, peynircilik ve sebzecilikle sağlar. Yüzölçümü 474 km2, ilçe nüfusu 32.886, merkez nüfusu 11.474 (1997).
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Çanakkale iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kasaba. Kasaba, Çanakkale-İzmir karayoluna 2 km. uzaklıktadır. İlçede zeytinyağı yapımevleri ve tabakhaneler mevcuttur. Halkın büyük bir kısımı geçimini zeytincilik, peynircilik ve sebzecilikle sağlar. Yüzölçümü 474 km2, ilçe nüfusu 32.886, merkez nüfusu 11.474 (1997).
Çanakkale Destanı (Çanakkale Zaferi - Çanakkale Savaşı)
Çanakkale
Çanakkale
YORUMLAR