ISIRGAN a. Yerkürenin ılıman bölgelerinde yetişen ve üstü ısırıcı kıllarla kaplı olan otsu nebat. (Bil. a. urtica; ısırgangiller fa...
ISIRGAN a. Yerkürenin ılıman bölgelerinde yetişen ve üstü ısırıcı kıllarla kaplı olan otsu nebat. (Bil. a. urtica; ısırgangiller familyası.) [Bk. ansikl. böl, Bot,]
*Zool. Deniz ısırganı, yakıcı kapsüllerinden salgıladıkları toksinlerle derilerde tahrişe neden olan çeşitli knidlilere (denizşakayıkları, denizanaları, sifonoforlar) verilen genel ad.
* sıf. Isırmayı alışkanlık edinmiş hayvan için kullanılır.
*ANSİKL Bot. Isırganın boyu 1 m'yi aşabilir. Isırıcı kılları, formik asit içeren yakıcı bir sıvı salgılar, insana batınca çok acı verir ve kaşınmaya niçin olur. (Yakıcı tesir tüylerdeki histamin ve asetilkolinden ileri gelir.) Yaprakları karşılıklı, çiçekleri bir ya da iki eşeyli ve yeşilimsi renktedir. Kurutulmuş ısırgan iyi bir yem bitkisidir; Avrupa'da bu bitkiden tekstil maddesi elde etmek amacıyla denemeler yapılmıştır. Pişirilen ısırgan yakıcı özelliklerini yitirdiğinden ıspanak benzer biçimde pişirilip yenebilir.
*Halk hek. Büyük ısırgan (U. dioica L.) ile minik ısırganın (U. ureus L.) kurutulmuş yaprakları ya da kökü kan temizleyici, idrar söktürücü ve iştah açıcı olarak kullanılır. Hazırlanan ınfusyon (% 2-5) ya da dekoksiyon (% 3-4) yiyecek aralarında günde 2-3 bardak içilir. Isırgan tohumu da romatizma ağrılarını dindirici, idrar artırıcı, müshil, âdet söktürücü, kurt ve ateş düşürücü olarak kullanılır. Havanda dövülüp bal ile karıştırılarak macun kıvamına getirilir, günde 2-3 çay kaşığı alınır.
*Zool. Deniz ısırganı, yakıcı kapsüllerinden salgıladıkları toksinlerle derilerde tahrişe neden olan çeşitli knidlilere (denizşakayıkları, denizanaları, sifonoforlar) verilen genel ad.
* sıf. Isırmayı alışkanlık edinmiş hayvan için kullanılır.
*ANSİKL Bot. Isırganın boyu 1 m'yi aşabilir. Isırıcı kılları, formik asit içeren yakıcı bir sıvı salgılar, insana batınca çok acı verir ve kaşınmaya niçin olur. (Yakıcı tesir tüylerdeki histamin ve asetilkolinden ileri gelir.) Yaprakları karşılıklı, çiçekleri bir ya da iki eşeyli ve yeşilimsi renktedir. Kurutulmuş ısırgan iyi bir yem bitkisidir; Avrupa'da bu bitkiden tekstil maddesi elde etmek amacıyla denemeler yapılmıştır. Pişirilen ısırgan yakıcı özelliklerini yitirdiğinden ıspanak benzer biçimde pişirilip yenebilir.
*Halk hek. Büyük ısırgan (U. dioica L.) ile minik ısırganın (U. ureus L.) kurutulmuş yaprakları ya da kökü kan temizleyici, idrar söktürücü ve iştah açıcı olarak kullanılır. Hazırlanan ınfusyon (% 2-5) ya da dekoksiyon (% 3-4) yiyecek aralarında günde 2-3 bardak içilir. Isırgan tohumu da romatizma ağrılarını dindirici, idrar artırıcı, müshil, âdet söktürücü, kurt ve ateş düşürücü olarak kullanılır. Havanda dövülüp bal ile karıştırılarak macun kıvamına getirilir, günde 2-3 çay kaşığı alınır.
Kaynak: Büyük Larousse
Isırgan Otu ve Sıhhat için Yararları
Isırgan otu yenir mi?
Isırgan (Urtica)
YORUMLAR