MEVLEVİHANE a. Tasav. Mevlevi tekkesi. (Dergâh da denir.) —ANSİKL. Diğeri tarikat tekkelerinden belirgin bir seviyede değişik ol...
MEVLEVİHANE a. Tasav. Mevlevi tekkesi. (Dergâh da denir.)
—ANSİKL. Diğeri tarikat tekkelerinden belirgin bir seviyede değişik olan mevlevihaneler, genellikle büyük bir bahçe içinde, türlü birimlerden oluşurdu.
Bu birimlerin başlıcaları şunlardı:
1. Semahane. üstü düz tavan ya da kubbelidir. Ortada meydan denilen ve dervişlerin gökyüzü yapmalarına ayrılan yuvarlak bir alan ile kıblede bir mihrap bulunmaktadır.
2. Türbe. Semahane içinde ya da bahçede mevlevi şeyhlerinin gömüldükleri yer.
3. Çilehane. Dervişlerin içsel yönelen arınmaları ve kendilerini tarikatın güçlüklerine hazırlamaları için yalnız başlarına kaldıkları, yakarma ve riyazetle uğraştıkları yer. (ÇİLE.)
4. Hücre. Dervişlerin kişilik gruplar halinde yattıkları oda.
5. Selamlık. Şeyhin kalmış olduğu ve konukları kabul etmiş olduğu bölüm.
6. Harem. Şeyh ve ailesinin oturdukları konut.
7. Mutfak (matbah) ve kiler. Dervişlerin yemeklerinin pişirildiği, erzakın konulduğu yer.
8. Meşkhane. Yeni dervişlerin gökyüzü öğrenimi gördükleri, döşemelerinde iri çiviler çakılı büyük oda.
Mevlevi tekkelerinin en büyüğü, tarikatın merkezi sayılan Konya'daki mevleviha nedir. Bundan sonrasında İstanbul, Manisa, Gelibolu ve Edirne'dekiler gelir. İstanbul' un başlıca mevlevihaneleri, bulundukları semtlerin adlarıyla anılan Kulekapısı (Galata), Yenikapı, Kasımpaşa, Beşiktaş, Bahariye ve üsküdar mevlevihaneleridir. Bununla birlikte Ankara, Kayseri, Bağdat, Mısır ile Rumeli (Balkanlar) ve Anadolu'nun başka yerleşim merkezlerinde de mevlevihaneler vardır. Mevlevihanelerin büyüklerine “âsitâne", küçüklerine “zaviye†denir.
—ANSİKL. Diğeri tarikat tekkelerinden belirgin bir seviyede değişik olan mevlevihaneler, genellikle büyük bir bahçe içinde, türlü birimlerden oluşurdu.
Bu birimlerin başlıcaları şunlardı:
1. Semahane. üstü düz tavan ya da kubbelidir. Ortada meydan denilen ve dervişlerin gökyüzü yapmalarına ayrılan yuvarlak bir alan ile kıblede bir mihrap bulunmaktadır.
2. Türbe. Semahane içinde ya da bahçede mevlevi şeyhlerinin gömüldükleri yer.
3. Çilehane. Dervişlerin içsel yönelen arınmaları ve kendilerini tarikatın güçlüklerine hazırlamaları için yalnız başlarına kaldıkları, yakarma ve riyazetle uğraştıkları yer. (ÇİLE.)
4. Hücre. Dervişlerin kişilik gruplar halinde yattıkları oda.
5. Selamlık. Şeyhin kalmış olduğu ve konukları kabul etmiş olduğu bölüm.
6. Harem. Şeyh ve ailesinin oturdukları konut.
7. Mutfak (matbah) ve kiler. Dervişlerin yemeklerinin pişirildiği, erzakın konulduğu yer.
8. Meşkhane. Yeni dervişlerin gökyüzü öğrenimi gördükleri, döşemelerinde iri çiviler çakılı büyük oda.
Mevlevi tekkelerinin en büyüğü, tarikatın merkezi sayılan Konya'daki mevleviha nedir. Bundan sonrasında İstanbul, Manisa, Gelibolu ve Edirne'dekiler gelir. İstanbul' un başlıca mevlevihaneleri, bulundukları semtlerin adlarıyla anılan Kulekapısı (Galata), Yenikapı, Kasımpaşa, Beşiktaş, Bahariye ve üsküdar mevlevihaneleridir. Bununla birlikte Ankara, Kayseri, Bağdat, Mısır ile Rumeli (Balkanlar) ve Anadolu'nun başka yerleşim merkezlerinde de mevlevihaneler vardır. Mevlevihanelerin büyüklerine “âsitâne", küçüklerine “zaviye†denir.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR