Sünnilik -ği İslam Ansiklopedisi TDK hususi, isim, din b. 1 . Kur'an'a ve Hz. Muhammed'in sünnetlerine bakılırsa davra...
Sünnilik -ği
İslam Ansiklopedisi TDK
hususi, isim, din b.
1 . Kur'an'a ve Hz. Muhammed'in sünnetlerine bakılırsa davranmayı en doğru ve tek yol sayan Hanefi, Maliki, Şafii, Hanbeli mezhepleri.
2 . İnanç mevzularında PeygamberiÂmizin ve onun ashabının yolundan ayrılmayıp onları sıkı sıkıya takip etÂmek, bu konuyu bir yöntem olarak benimsemek.
İslam Ansiklopedisi TDK
hususi, isim, din b.
1 . Kur'an'a ve Hz. Muhammed'in sünnetlerine bakılırsa davranmayı en doğru ve tek yol sayan Hanefi, Maliki, Şafii, Hanbeli mezhepleri.
2 . İnanç mevzularında PeygamberiÂmizin ve onun ashabının yolundan ayrılmayıp onları sıkı sıkıya takip etÂmek, bu konuyu bir yöntem olarak benimsemek.
Alevilik ve Sünnilik Arasındaki Farklar
Alevilik ve Sünnilik arasındaki farklar nedir?
SüNNİLİK a Ehl-i sünnet mezhebi; Kuran hükümlerine, Hz. Muhammet'in söz, davranış ve uygulamalarına itina ve titizlikle uymayı ilke edinen İslam mezhebi.
*ANSİKL. Yaygın anlayışa bakılırsa Sünnilik, Şiiliğin karşıtı bir mezheptir. Sünnilik, Hz. Muhammet'in sünnetini tam bir saygı ve bağlılıkla seyretme, Şiilik ise genel olarak halifelik sorununda, bilhassa halife Ali ile Muaviye arasındaki anlaşmazlıkta Ali'den yana olma anlayışına dayanır. Bununla beraber, Ali bağlısı müslümanların Sünnilik içinde gösterilmemeleri, onların Hz. Muhammet'in sünnetine saygı duymadıkları ve sünnet kurallarını uygulamadıkları anlamına gelmediği benzer biçimde, sünnilerin şiadan ayrı tutulmaları da onlann halife Ali'ye karşı olduğu, onu sevmedikleri anlamını da taşımaz. Hakikaten, her ne kadar gulat ve rafızi benzer biçimde sünnetten uzak türlü sapkın mezhepler de kendilerini şiilik içinde göstermişlerse de Şiiliğin en büyük kolları olan imamiye, zeydiye benzer biçimde ılımlı kesimler sünnete bağlı oldukları benzer biçimde ismi geçen sapkın mezheplere de karşıdırlar. Öte taraftan, baştan bu zamana kadar sünniler ilk üç halifenin seçiminde bir haksızlık olmadığını düşündükleri benzer biçimde, Suriye'deki ufak bir kesim haricinde tüm sünniler halife Ali ile Muaviye arasındaki anlaşmazlıkta Ali'yi desteklemişler ve bu Ali sevgisi günümüze kadar gelmiştir.
Kelam ve akaid kitaplarında Sünniliğe bağlı olanlar çoğu zaman Ehl-i sünnet ve'l -cemaat deyimiyle anılırlar. ( EHİL.) Sünniliğin en belirgin özelliği ve tüm sünnilerin ana ilkesi, Kuran ve sünnetin (Hz. Muhammet'in söz, davranış, uygulama ve onaylarının) hükümlerini, bu ların genel ifade, mana ve içeriğine aykırı yorumlarla değiştirmekten, saptırmaktan titizlikle kaçınmaktır. Bu yüzden Sünnilik, dinsel dogmaların (Kuran ve sünnet) felsefi spekülasyonlarla saptırılmasını ya da ikinci durumuna düşürülmesini onaylamaz; Tanrı'nın varlığı ve nitelikleri, Tanrı-evren, Tanrı-insan ilişkileri, evrenin yaratılışı ve sonu, insanoğlunun önü ve sonu (mebde ve mead) benzer biçimde doğa ötesi mevzularda felsefi kuramlar yerine Kuran ve sünnette verilen detayları olduğu benzer biçimde benimsemeyi ilke edinir Sünniliğe özgü tutumlardan ve bilhassa sünnilerin şiadan ayrıldıkları noktalardan birisi d e Selefi salihin denilen tüm sahabiler ile ikinci ve üçüncü kuşaktan müslümanlara, ayırım yapmadan saygı göstermektir. Sünnilikte halife Ali ile beraber Ebubekir, Ömer, Osman benzer biçimde önde gelen ve Hz. Muhammet'in kendilerinden övgü ile söz etmiş olduğu sahabilerin eleştirilmesini ve hakaretle anılmalarını onaylamaz. Sünniler hilafet mevzusundaki ihtilaf ve çatışmalara dinsel olmaktan çok siyasal vakalar olarak bakar ve bu olayların geçmişte kalması, bir kan davasıymış benzer biçimde yaşatılmaması icap ettiğini düşünürler.
İslam dünyasında ilk sünniler selefiye' diye anıldılar. Bir süre sonra haricilik, şiilik, mutezile benzer biçimde ehl-i sünnet dışı akımlar ile olan bilimsel ve fikri tartışmalar sonunda Sünniliğin iki ana kolu olan eşariye ile matûridiye dünyaya geldi. Eşariye, imam Ebülhasan el-Eşari (öl. 936); matüridiye, imam Ebu Mansur el-Matüridi (öl. 944) tarafınca kuruldu. Tüm İslam fikir tarihinde Sünnilik denildiğinde bu iki mezhep akla gelir. Sünniliğin ilk ve en mühim larından olan imam Ebül haşan el-Eş'ari'nin Makalât el-islamiyin adlı yapıtında bu mezhebin başlıca inanç ilkeleri otuz iki maddede özetlenir. (EŞARİLİK.) Sünniliğin, dinin uygulama alanlarıyla (yakarma ve hukuk) ilgili görüşleri hanefilik, Şafiilik, ma- likilik, hanbelilıkten oluşan dört mezhep tarafınca ortaya konulmuştur.
*ANSİKL. Yaygın anlayışa bakılırsa Sünnilik, Şiiliğin karşıtı bir mezheptir. Sünnilik, Hz. Muhammet'in sünnetini tam bir saygı ve bağlılıkla seyretme, Şiilik ise genel olarak halifelik sorununda, bilhassa halife Ali ile Muaviye arasındaki anlaşmazlıkta Ali'den yana olma anlayışına dayanır. Bununla beraber, Ali bağlısı müslümanların Sünnilik içinde gösterilmemeleri, onların Hz. Muhammet'in sünnetine saygı duymadıkları ve sünnet kurallarını uygulamadıkları anlamına gelmediği benzer biçimde, sünnilerin şiadan ayrı tutulmaları da onlann halife Ali'ye karşı olduğu, onu sevmedikleri anlamını da taşımaz. Hakikaten, her ne kadar gulat ve rafızi benzer biçimde sünnetten uzak türlü sapkın mezhepler de kendilerini şiilik içinde göstermişlerse de Şiiliğin en büyük kolları olan imamiye, zeydiye benzer biçimde ılımlı kesimler sünnete bağlı oldukları benzer biçimde ismi geçen sapkın mezheplere de karşıdırlar. Öte taraftan, baştan bu zamana kadar sünniler ilk üç halifenin seçiminde bir haksızlık olmadığını düşündükleri benzer biçimde, Suriye'deki ufak bir kesim haricinde tüm sünniler halife Ali ile Muaviye arasındaki anlaşmazlıkta Ali'yi desteklemişler ve bu Ali sevgisi günümüze kadar gelmiştir.
Kelam ve akaid kitaplarında Sünniliğe bağlı olanlar çoğu zaman Ehl-i sünnet ve'l -cemaat deyimiyle anılırlar. ( EHİL.) Sünniliğin en belirgin özelliği ve tüm sünnilerin ana ilkesi, Kuran ve sünnetin (Hz. Muhammet'in söz, davranış, uygulama ve onaylarının) hükümlerini, bu ların genel ifade, mana ve içeriğine aykırı yorumlarla değiştirmekten, saptırmaktan titizlikle kaçınmaktır. Bu yüzden Sünnilik, dinsel dogmaların (Kuran ve sünnet) felsefi spekülasyonlarla saptırılmasını ya da ikinci durumuna düşürülmesini onaylamaz; Tanrı'nın varlığı ve nitelikleri, Tanrı-evren, Tanrı-insan ilişkileri, evrenin yaratılışı ve sonu, insanoğlunun önü ve sonu (mebde ve mead) benzer biçimde doğa ötesi mevzularda felsefi kuramlar yerine Kuran ve sünnette verilen detayları olduğu benzer biçimde benimsemeyi ilke edinir Sünniliğe özgü tutumlardan ve bilhassa sünnilerin şiadan ayrıldıkları noktalardan birisi d e Selefi salihin denilen tüm sahabiler ile ikinci ve üçüncü kuşaktan müslümanlara, ayırım yapmadan saygı göstermektir. Sünnilikte halife Ali ile beraber Ebubekir, Ömer, Osman benzer biçimde önde gelen ve Hz. Muhammet'in kendilerinden övgü ile söz etmiş olduğu sahabilerin eleştirilmesini ve hakaretle anılmalarını onaylamaz. Sünniler hilafet mevzusundaki ihtilaf ve çatışmalara dinsel olmaktan çok siyasal vakalar olarak bakar ve bu olayların geçmişte kalması, bir kan davasıymış benzer biçimde yaşatılmaması icap ettiğini düşünürler.
İslam dünyasında ilk sünniler selefiye' diye anıldılar. Bir süre sonra haricilik, şiilik, mutezile benzer biçimde ehl-i sünnet dışı akımlar ile olan bilimsel ve fikri tartışmalar sonunda Sünniliğin iki ana kolu olan eşariye ile matûridiye dünyaya geldi. Eşariye, imam Ebülhasan el-Eşari (öl. 936); matüridiye, imam Ebu Mansur el-Matüridi (öl. 944) tarafınca kuruldu. Tüm İslam fikir tarihinde Sünnilik denildiğinde bu iki mezhep akla gelir. Sünniliğin ilk ve en mühim larından olan imam Ebül haşan el-Eş'ari'nin Makalât el-islamiyin adlı yapıtında bu mezhebin başlıca inanç ilkeleri otuz iki maddede özetlenir. (EŞARİLİK.) Sünniliğin, dinin uygulama alanlarıyla (yakarma ve hukuk) ilgili görüşleri hanefilik, Şafiilik, ma- likilik, hanbelilıkten oluşan dört mezhep tarafınca ortaya konulmuştur.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR