Vaftiz isim, din b. (***) Rumca Hristiyanlıkta doğduktan kısa bir süre sonra çocuğa ilk günahını silmek ve onu Hristiyanlaştırma...
Vaftiz
isim, din b. (***) Rumca
Hristiyanlıkta doğduktan kısa bir süre sonra çocuğa ilk günahını silmek ve onu Hristiyanlaştırmak amacıyla yapılan kutsal işlem.
Birleşik Sözler
isim, din b. (***) Rumca
Birleşik Sözler
- vaftizhane
VAFTİZ
Hristiyan dininde, ilk günahı silmenin simgesi olarak ve Hristiyanlaştırmak amacıyla çocuğu suya sokarak ya da üstüne su serperek yapılan kutsal işlem.
Bütün Hristiyan mezheplerinde, bu tören değişik biçimlerde yapılır. Vaftiz, İsa Peygamber tarafından konulmuş bir kutsallaştırma ayinidir ve onun bir sözüne dayanılarak yapılır: "Gidip bütün insanları aydınlatınız, onların ruhlarını Tanrı, Oğlu ve Kutsal Ruh adına vaftiz ediniz (temizleyiniz)". Vaftizde kullanılan madde, ruh temizliğinin simgesi olan gerçek ve doğal "su"dur. Bu su,
mezheplere göre, törende üç şekilde kullanılır:
1) Vaftiz edileni tamamıyla ya da kısmen suya daldırma,
2) Vaftiz edilenin başına su dökme,
3) Vaftiz edilenin üstüne su serpme.
Çocuklar, erişkin yaşa gelinceye kadar ve ailelerinin rızasıyla vaftiz edilir. Vaftiz töreninde, bir vaftiz babasının, 6.-7. yüzyıldan beri de bir vaftiz anasının bulunması kuralı kabul edilmiştir. Böylece, vaftiz babası ve vaftiz anasıyla vaftiz edilen çocuk arasında manevî bir akrabalık kurulmuş olur. Hristiyan dinine girmek isteyen büyüklerin vaftiziyse, din konusunda bilgi edindikten ve tövbe ettikten sonra yapılır.
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Hristiyan dininde, ilk günahı silmenin simgesi olarak ve Hristiyanlaştırmak amacıyla çocuğu suya sokarak ya da üstüne su serperek yapılan kutsal işlem.
Bütün Hristiyan mezheplerinde, bu tören değişik biçimlerde yapılır. Vaftiz, İsa Peygamber tarafından konulmuş bir kutsallaştırma ayinidir ve onun bir sözüne dayanılarak yapılır: "Gidip bütün insanları aydınlatınız, onların ruhlarını Tanrı, Oğlu ve Kutsal Ruh adına vaftiz ediniz (temizleyiniz)". Vaftizde kullanılan madde, ruh temizliğinin simgesi olan gerçek ve doğal "su"dur. Bu su,
mezheplere göre, törende üç şekilde kullanılır:
1) Vaftiz edileni tamamıyla ya da kısmen suya daldırma,
2) Vaftiz edilenin başına su dökme,
3) Vaftiz edilenin üstüne su serpme.
Çocuklar, erişkin yaşa gelinceye kadar ve ailelerinin rızasıyla vaftiz edilir. Vaftiz töreninde, bir vaftiz babasının, 6.-7. yüzyıldan beri de bir vaftiz anasının bulunması kuralı kabul edilmiştir. Böylece, vaftiz babası ve vaftiz anasıyla vaftiz edilen çocuk arasında manevî bir akrabalık kurulmuş olur. Hristiyan dinine girmek isteyen büyüklerin vaftiziyse, din konusunda bilgi edindikten ve tövbe ettikten sonra yapılır.
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Vaftiz Nedir?
Dini Kavramlar Sözlüğü
Hristiyanlıkta günahlardan arınmak amacıyla düzenlenen dinsel tören anlamına gelmektedir. İlk günahı silmek amacıyla kişinin temsilî olarak yıkanması şeklinde yapılır. Hristiyanlık öncesi eski Yunan dinlerinde de benzeri uygulamaların olduğu sanılmaktadır. Bu amaçla Yunan ve Romalılar yeni doğan çocukları yıkayarak kutsamışlardır. Musevîlerde de buna benzer gelenekler vardır. Ancak onlarda farklı olarak bu tören ilk günahı silmek ve hüküm gününe hazırlanmak için önerilmiştir. Hristiyanlığın ilk yıllarında çocuklara vaftiz uygulamasına başlanmış, bazı mezhepler ise sadece yetişkinlerin vaftiz edilmesini benimsemişlerdir. Batı ve doğu kiliselerinde vaftiz uygulamasında detayda farklılıklar olsa bile genel olarak ortak yönler daha fazladır. Buna göre rahip, Matta İncil'inde belirtildiği gibi, baba, oğul ve kutsal ruh gibi kavramları kullanarak merasime başlar. Vaftiz edilen kişi kısmen veya tamamen bir vaftiz kabına batırılmak, su dökmek veya serpmek biçiminde yapılır. Bugün vaftiz daha da pratik olarak haftanın belirli gün ve saatlerinda kiliselerin giriş ve iç kısımlarında düzenlenen özel bölümlerde yapılmaktadır. Bazı Hristiyan mezheplerince zaman zaman toplu vaftiz törenleri de düzenlenmektedir.
Dini Kavramlar Sözlüğü
Hristiyanlıkta günahlardan arınmak amacıyla düzenlenen dinsel tören anlamına gelmektedir. İlk günahı silmek amacıyla kişinin temsilî olarak yıkanması şeklinde yapılır. Hristiyanlık öncesi eski Yunan dinlerinde de benzeri uygulamaların olduğu sanılmaktadır. Bu amaçla Yunan ve Romalılar yeni doğan çocukları yıkayarak kutsamışlardır. Musevîlerde de buna benzer gelenekler vardır. Ancak onlarda farklı olarak bu tören ilk günahı silmek ve hüküm gününe hazırlanmak için önerilmiştir. Hristiyanlığın ilk yıllarında çocuklara vaftiz uygulamasına başlanmış, bazı mezhepler ise sadece yetişkinlerin vaftiz edilmesini benimsemişlerdir. Batı ve doğu kiliselerinde vaftiz uygulamasında detayda farklılıklar olsa bile genel olarak ortak yönler daha fazladır. Buna göre rahip, Matta İncil'inde belirtildiği gibi, baba, oğul ve kutsal ruh gibi kavramları kullanarak merasime başlar. Vaftiz edilen kişi kısmen veya tamamen bir vaftiz kabına batırılmak, su dökmek veya serpmek biçiminde yapılır. Bugün vaftiz daha da pratik olarak haftanın belirli gün ve saatlerinda kiliselerin giriş ve iç kısımlarında düzenlenen özel bölümlerde yapılmaktadır. Bazı Hristiyan mezheplerince zaman zaman toplu vaftiz törenleri de düzenlenmektedir.
VAFTİZ a. (yun. baptisma'üan)
1. Hıristiyan dininde, İsa'nın Kilisesi'ne katılma nın hukuksal ve kutsal göstergesi. (Bk. ansikl. böl.)
2. Genellikle vaftizin hemen ardından yapılan tören ya da kutlama.
3. Vaftiz adı. vaftiz edilen bir kimseye verilen ad. || Vaftiz anası, vaftiz babası, bir çocuğu vaftize hazırlayan ve çoğunlukla tören sırasında onu kucağında tutan kimse. || Vaftiz etmek, bir kimseye vaftiz işlemini uygulamak, ona ad vermek. || Vaftiz olmak, vaftiz işlemiyle hıristiyanlığa kabul edilmek. || Vaftiz teknesi, vaftiz suyunun konduğu, taştan, metalden, çimentodan vb. yapılmış kurna. |j Vaftiz töreni, vaftiz işleminin yapıldığı tören.
*ANSİKL. Pek çok dinde, arınma ve yenilenmeyi belirten aptes alma ve dinsel bir amaçla yıkanma âdeti vardır. Hıristiyan vaftizi, Yahudiler'in yıkanma törenleri, Essenliler'in günlük banyoları ve İsa'nın Vaf- tizci Yahya tarafından vaftiziyle bağlantılıdır. Gene de onlardan bütünüyle farklıdır. Vaftiz bir arınma töreni (ilk günahın neden olduğu kirlenmişliğin silinmesi) olmakla birlikte, yeni bir varlık yaratması bakımından, Tanrı'nın krallığına katılmanın kutsanması, İsa'nın kilisesine girmenin hukuksal ve kutsal göstergesidir.
1. Hıristiyan dininde, İsa'nın Kilisesi'ne katılma nın hukuksal ve kutsal göstergesi. (Bk. ansikl. böl.)
2. Genellikle vaftizin hemen ardından yapılan tören ya da kutlama.
3. Vaftiz adı. vaftiz edilen bir kimseye verilen ad. || Vaftiz anası, vaftiz babası, bir çocuğu vaftize hazırlayan ve çoğunlukla tören sırasında onu kucağında tutan kimse. || Vaftiz etmek, bir kimseye vaftiz işlemini uygulamak, ona ad vermek. || Vaftiz olmak, vaftiz işlemiyle hıristiyanlığa kabul edilmek. || Vaftiz teknesi, vaftiz suyunun konduğu, taştan, metalden, çimentodan vb. yapılmış kurna. |j Vaftiz töreni, vaftiz işleminin yapıldığı tören.
*ANSİKL. Pek çok dinde, arınma ve yenilenmeyi belirten aptes alma ve dinsel bir amaçla yıkanma âdeti vardır. Hıristiyan vaftizi, Yahudiler'in yıkanma törenleri, Essenliler'in günlük banyoları ve İsa'nın Vaf- tizci Yahya tarafından vaftiziyle bağlantılıdır. Gene de onlardan bütünüyle farklıdır. Vaftiz bir arınma töreni (ilk günahın neden olduğu kirlenmişliğin silinmesi) olmakla birlikte, yeni bir varlık yaratması bakımından, Tanrı'nın krallığına katılmanın kutsanması, İsa'nın kilisesine girmenin hukuksal ve kutsal göstergesidir.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR