Mantıksal-Matematiksel Zeka

Mantıksal-Matematiksel Zeka Mantıksal/matematiksel zeka benzer yönleri arama zekasıdır. Matematiği kullanmaya (bu şekilde benzer nes...

Mantıksal-Matematiksel Zeka

Mantıksal/matematiksel zeka benzer yönleri arama zekasıdır. Matematiği kullanmaya (bu şekilde benzer nesne arayışımıza) gelişimimiz içinde çok erken zamanlarda başlarız. Mantıksal/matematiksel zekanın ilk gelişim aşaması çevremizdeki gerçek fizyolojik bütün ülkelerde bulunan somut nesneleri kullanmamız ve onlarla oynamamızdır.

Mantıksal/matematiksel zeka geliştikce daha da soyutlaşır. Lisedeki ya da üniversitedeki ileri matematik ve mantık dersleri genellikle somut dünyadan tamamen uzaklaşırlar. O düzeyde başka soyut şeyler ile alakalı soyut düşüncelerle ve başka sembol sistemleri için semboller yaratan simgesel mantıkla uğraşırsınız! Bu alanlarda sayıların somut bütün ülkelerde herhangi bir şeyle ilişkilendirilmeye gerek hissetmeden ideal soyutlamalar olarak tek başlarına durduklarını farkedeceksiniz. Aslen bu durumda bir takım matematikçilerin ve düşünürlerin "saf matematik" ya da "simgesel mantık" dedikleri durumda rasyonel modellere, uyumlu tasarımlara ve mantıksal/analitik işlemlere derin hayranlık duyulur hatta bazen kafa takılır. Ergonomik düşünceler ve uygulamalar modellerin tamamıyle güzel duyu güzelliğine yol verirler.


Kendi mantıksal/matematiksel zekanızı daha iyi keşfetmek için hemen aşağıdaki alıştırmaları yapın:


----1 hafta süresince işe gelip giderken kaç değişik türde model bulabildiğinize bir bakın. Her gün değişik bir küme üstünde yoğunlaşın: mesela bigün dikkatinizi trafiğe verin ve bir desen ya da model görüp görmediğinize bakın. Daha sonraki gün tabii ve insan eliyle yaratılmıış ortamlara odaklanın. Ne tür modeller görüyorsunuz? Belli başlı türdeki otomobillerde bulunan kişilerin belli başlı bir giyinme şekli var mı? Ya da saç stillerinde, giysilerinin renklerinde ya da stillerinde baskın olan bir yön var mı? İnsanlar arasındaki ortak ya da zıt yönlere bakmış olduğunuzda bir model görüyor musunuz? Başka bigün duyduğunuz sesler üstünde yoğunlaşın: insanların konuşma şekilleri olması (ya da olmaması), trafikte duyduğunuz ses motifleri ya da çevrenizde duyduğunuz başka sesler.


----İşte geçirdiğiniz iki hafta süresince bulabildiğiniz her "tümevarımsal" ve "tümdengelimsel" modeli kaydettiğiniz iki sıralama yapın. Tümevarımsal modeller parçadan bütüne doğru giderler. Bu modeli az bir bilgiyle genellemeler yapıldığını her görünüşünüzde farkedebilirsiniz (çalışanlar içinde meydana getirilen bir araştırmaya ya da ankete nazaran meydana getirilen yeni bir siyaset şeklinde). Tümdengelimsel modeller ise bütünden parçalara nazaran giderler. Belli başlı davranışları, politikaları ve işlemleri dikte ettiren birbirine bağlı değerlerde, inançlarda ve fikirlerde bu modeli görebilirsiniz. Bu iki haftanın sonunda listenizi inceleyip çabalama ortamınızın tümevarımsal bir model mi yoksa tümdengelimsel bir model mi oluşturduğuna karar verin.


----Boş bir kağıda iki sütunlu bir tablo yapın. İlk sütuna "Düşünme Modelleri" ikinci sütuna ise "Durumlar" ismini verin. Bir çok gün süresince düzgüsel günlük çalışmalarınız esnasında kullandığınız değişik mantıksal düşünme modellerini ve bu modelleri genel anlamda hangi durumlarda kullandığınızı yazın; mesela "öncelikleri belirleme modeli", "sınıflandırma modeli", "tahmin etme modeli", "mesele çözme modeli", "seçenekleri gözden geçirme modeli" ve benzeri şeklinde.



----Bir çok gün süresince yaşamınızın parçası olan değişik modelleri bulun ve not edin. Açık seçik görülenleri, beklenilenleri ve olağandışı durumları yazın; mesela telefon kartınızı ya da kredi kartınızı kullanma, banka hesaplarınızı yönetme gbi. Masanızdan lavaboya, park yerine ya da fotokopi makinesine kaç aşamada gidiyorsunuz? Gün içinde işinizi yaparken kaç kere ara vermek zorunda kalıyorsunuz? Kaç kişinin giydirilmiş olduğu kıyafet aynı renkte? İnsanların birbirleriyle konuşmalarında kaç kere aynı ya da benzer konuşma tarzlarını duyuyorsunuz?


Hafta süresince bir problemi giderdiğinizde, zor bir işin üstesinden geldiğinizde ya da beklenmedik bir başarı sağladığınızda bir an durup izlediğiniz aşamaları not edin. Hafta sonunda listenize bakıp mesele çözme modelinizi özetleyip özetleyemediğinize bir bakın. Şimdi süreç içindeki her bir adımı 1 ile 4 arasındaki bir sayıyla degerlendirin: 1, "çok etkili", 2, "çoğu zaman işe yarar", 3, "ödül kazandıracak bir yöntem değildir ama büyük bölümü durumda işime yarar", 4 ise "kararlı şekilde yenilenmesi gerekiyor" anlamına gelir.


----Gün içinde pek çok kez düzgüsel gününüzün parcası olan acayip ya da ilgi çekici şeylerle ilgili hesaplar, tahminler ve ölçümler yapın. Mesela bölümünüzün kaç senelik bir iş tecrübesine haiz bulunduğunu ya da iş yerinizdeki insanların kullandığı garajın üç günde ne kadar kazandığını hesaplayın. Ofisinizde her gün kaç fincan kahve tüketildiğini tahmin edin. Masanızın uzunluğunu ve genisliğini kalemlerle, şeker paketleriyle ya da karış hesabınızla ölçün. Bu durumu bir oyun haline getirin. Her gün hesaplayabileceğiniz, tahmin edebileceğiniz ya da ölçebileceğiniz yeni ve garip bir şeyler bulun.


Her bir zekanın değişik boyutlarını tanımlayan "temel işlemleri" ya da özellikleri vardır.


Mantıksal/matematiksel zekanın temel özellikleri şunlardır:

1: Soyut modelleri tanıyabilme

2: Tümevarımsal netice çıkarmalar

3: Tümdengelimsel netice çıkarmalar

4: İlişkileri ve bağıntıları farkedebilme

5: Karmaşık hesaplamalar yapabilme

6: Bilimsel düşünebilme ve araştırma yapabilme

• 
  Zekâ Nedir? Zekâ Teriminin Tanımları ve Tarihsel Gelişimi


• 
  Mantıksal Pozitivizm


• 
  Matematiksel Çözümleme (Matematiksel Çözümleme)

Kaynak:msxlabs.org