Dinimizde yer edinen mühim kavramlardan bir tanesi olan mevlit nedir ve niçin niçin yapılır? Mevlit ve adetleri ile ilgili olarak bilgiler. ...
Dinimizde yer edinen mühim kavramlardan bir tanesi olan mevlit nedir ve niçin niçin yapılır? Mevlit ve adetleri ile ilgili olarak bilgiler.
Hz. Peygamber’in doğduğu geceye bu doğumu gösteren eserlere «mevlit» denir. Mevlit Kandili Arabi aylardan Rebrülevvelin 12 nci gecesidir, bugün kullandığımız takvimde bu tarih her yıl başka bir güne gelir.
Peygamber’in doğum gününü kutlamak suretiyle meydana getirilen törenlerde okunmak suretiyle türlü «mevlit» ler yazılmıştır. Bunların edebiyatımızda en ünlüsü Bursalı ozan Süleyman Çelebi’nin «Mevlit» idir. Aruz vezninin «fâilâtün, fâilâtün fâilün» vezniyle yazılmış olan «Mevlit»
Allah âdın zikridelüm evvelâ
Vâcib oldur tümce işde her kula
beytiyle başlar. Altı bölümdür:
1 – Münacat (Tanrıya yakarış);
2 – Velâdet (Peygamberin doğuşu);
3 – Risâlet (Peygamberliğinin gelişi);
4 – Miraç (göğe yükselerek Tanrı’yla görüşmesi);
5 – Rıhlet (ölümü);
6 – Dua.
Süleyman Çelebi’nin mevlidi, diğerlerinden o denli üstündür ki, yazıldığı günden bu yana Osmanlı Türkleri içinde yayılmış, okunan derhal tek yaratı haline gelmiştir. Son aşama güzel, mütevazi, acıklı, sesle okunmaya elverişli şekilde yazılmıştır. Kaynağını dinden gelme bir heyecandan alan lirik bir eserdir.
Mevlit töreninin kendine gore usulü vardır. Evlerde, konaklarda, camilerde, doğum, ölüm, anma benzer biçimde vesilelerle de mevlit okutulur. Mevlitten ilkin, «mevlithân» denilen hafızlar, türlü dualar okurlar. Ondan sonrasında ya bir mevlithân, genellikle da bir çok mevlithân kısım kısım eseri yüksek sesle, besteyle okurlar. Mevlitten sonrasında oradakilere şeker dağıtmak, merasim esnasında gül suyu serpmek de adettir.
YORUMLAR