6. sınıflar için zamir (adıl) mevzusunun örneklerle açıklaması, sunumu. Zamir türleri, özellikleri, örnekler açıklaması, sunumu ZAMİR (ADIL...
6. sınıflar için zamir (adıl) mevzusunun örneklerle açıklaması, sunumu. Zamir türleri, özellikleri, örnekler açıklaması, sunumu
ZAMİR (ADIL)
Tümcede adların yerini tutan sözcükler ve ekler zamirdir.
Örnekler:
• Bu bana uygun değildir.
• Arkadaşımınki bu konaktan güzel.
• Kimse gelmedi.
• Kime söylemişim?
I. SÖZCÜK DURUMUNDAKİ ADILLAR
1. Şahıs Adılları
Şahıs adlarının yerini tutan, onların yerine kullanılan adıllardır.
***”BEN, SEN, O, BİZ, SİZ, ONLAR” ve “KENDİ” sözcükleri aslolan şahıs adıllarıdır.
***”Ben, sen” adılları -e durumuna getirilirken köklerindeki ünlü değişiyor: bana, sana.
***Nezaket gereği “sen” yerine “siz” zamiri kullanılabilir: Ski çağırıyorlar.
***Övünme ya da alçak gönüllülük için “ben” yerine “bizler” zamiri kullanılabilir: Bizlere vız gelir, (övünme) & Çok güzel; ama bizler o şekilde şeyler alamayız, (alçak gönüllülük)
***”Kendi” adılı iyelik ekleriyle çekimlenebilir ve çekimlendiği kişide o şahıs adılının yerine kullanılabilir: kendi-m, kendi-n, kendi-si, kendi-miz, kendi-niz, kendi-leri
Kendisi söylemiş oldu. (O söylemiş oldu.)
Kendimiz bulduk. (Bizler bulduk.)
***Kendi adına “dönüşlülük adıl” da denilebilir.
***Şahıs adlarının tamlayan olduğu isim tamlamalarında, tamlanan ekleri tamlayana uyan iyelik ekleridir: ben-im iş-im, biz-im yurd-umuz, siz-in rahatsızlığ-ınız, onlar-ın suç-ları…
***İyeliğin ya da öğenin vurgulanması, vurgunun pekiştirilmesi söz mevzusu değilse çoğu zaman şahıs adılları kullanılmaz: “Bizim dersimiz boştu.” cümlesindeki “bizim dersimiz” tamlaması yerine ya “dersimiz” ya da “bizim ders” denir.
***”Kitabını bulmuşlar.” ve “Kitabına şu şekilde yazmışlar.” cümlelerinde “Senin” ya da “Onun” tamlayanlarına şahıs adılı olarak gereksinim vardır. Bu tamlayanlardan birisi söylenmezse tümcede açıklık bozulur; kitabın kime ait olduğu bilinmez.
***Şahıs adılları, iyeliği ya da özneyi vurgulamak için kullanılabilir:
Bu yurt, bizim yurdumuzdur. (İyeliği vurgular.)
Vakaları çıkaran, kendi yakınlarıymış. (İyeliği vurgular.)
Her şeyi bizler hazırladık. (Özneyi vurgular.) Bu konuyu kendisi önerdi.( Özneyi vurgular.)
***”Dönüşlülük adılı” da denen “kendi” adılı, başka şahıs adıllarıyla kullanılarak iyelikteki vurguyu ya da öznedeki vurguyu pekiştirebilir:
Yanan, onun kendi dükkânıymış. (İyelikteki vurguyu pekiştirmiştir.)
Olanları, bizler kendimiz anlattık. (Öznedeki vurguyu pekiştirmiştir.)
YORUMLAR