Kürk ve kürkçülük ile ilgili bilgiler. Kürk hayvanları nelerdir? Kürklr nasıl hazırlanır? Kürk çeşitleri nelerdir? Bazı hayvanların postunda...
Kürk ve kürkçülük ile ilgili bilgiler. Kürk hayvanları nelerdir? Kürklr nasıl hazırlanır? Kürk çeşitleri nelerdir?
Soğuk yerlerde yaşayan ilkel insanlar, hava şartlarından korunmak için, avladıkları hayvanların postuna bürünürlerdi. Zamanla kürklerin işlenmesi gelişti, daha sonraları yeni yeni giyim eşyaları kullanılmaya başlandıysa da, aradan binlerce yıl geçmesine rağmen, kürk unutulmadı; bu defa bir ihtiyaç maddesinden çok, süs eşyası olarak kullanılmaya başlandı.
Eski çağlarda varlıklı kimseler, zenginliklerini göstermek için, kürk giyerlerdi. Ortaçağ’da kürk asalet derecesini gösteren bir giyim eşyasıydı. Krallar as (ermin) kürk, asilzadeler de daha az pahalı kürkler giyerlerdi.
Zamanla kürk hayvanlarının avlanma tekniğinin gelişmesi kürkleri artık çok zenginlere mahsus bir giyim eşyası olmaktan çıkardı. Üstelik, kürkün para etmesi Avrupa’da, hele Amerika’da birçok macera düşkünlerini kürk hayvanlarını avlamaya sürükledi. Avlanan hayvanların çoğalması da büyük bir kürk endüstrisinin doğmasına yol açtı.
Kürk Hayvanları
Postu kürkçülükte değerli olan hayvanlar hemen hemen dünyanın her yanında yaşar. Yurdumuzda yaşıyan kürk hayvanlarının başlıcaları tilki, sansar, kunduz, sincap, kurt, çinçilla ve ayıdır.
Kürkü çok değerli hayvanlar genel olarak kuzey ülkelerinde yaşar. Alaska, Kanada, Kuzey Avrupa kürk hayvanları bakımından çok zengindir. Buralarda kokarca, kurt, ayı, vaşak, kunduz, mink, sincap gibi hayvanlara bol sayıda rastlanır. Rusya’nın Hazar Denizi kıyısındaki Astrahan’da astragan kürkü elde edilen koyunlar yaşar. Sıcak ülkelerde yaşayan yırtıcı hayvan kürkleri de kürkçülükte büyük değer taşır. Deniz hayvanları arasında da kürkünden faydalandıklarımız vardır. Fok bunların en önemlisidir.
Kürk hayvanları en çok kış aylarında avlanır, çünkü kışın hayvanların kürkü kalınlaşır. Bu kalın kürkler kürkçülükte çok değerlidir.
Kürk avcılığının çok zor, kürklerin de çok pahalı olması karşısında bazı iş adamları, XIX. yüzyılın sonlarında, kürk hayvanlarını özel çiftliklerde yetiştirmeyi düşündüler. İlk kürk çiftliği 1884’te Kanada’da kuruldu. Bugün Amerika’da, Kanada’da, Avrupa’nın birçok memleketlerinde kürk hayvanı çiftlikleri vardır.
Öte yandan, çiftliklerde hayvanın kontrol altında bulunmasının başka faydaları da olmuştur. Çeşitli cinslerin birleştirilmesiyle yeni döller, yeni yeni kürk çeşitleri elde edilmiştir. Kürk çiftliklerinde, tilki başta olmak üzere, mink, tavşan, çinçilla ve daha başka çeşitli kürk hayvanları yetiştirilir.
Kürkler Nasıl Hazırlanır
Bir kürkün hazırlanması yakalanan hayvanın derisinin yüzülmesiyle başlar. Postun yüzülmesi büyük bir dikkat, ustalık isteyen bir iştir. Yanlışlıkla deriyi kesecek bir bıçak kürkün değerini yarıya indirebilir.
Yüzülen deriler kürk haline gelinceye kadar birçok işlemlerden geçer. Bunların çoğu meslek sırrı olduğundan kürkçüler gizli tutarlar. Ancak, yapılan şeylerin esası aynıdır. Önce deride kalmış yağ, et kırıntıları temizlenir, sonra sepileme (tabaklama) işine başlanır. Daha sonra kürkler yeniden bir temizleme işlemine tutulur, bütün pislikler giderilir.
Kürk yapımının en önemli işlemlerinden biri boyamadır. Kürk boyacılığı çok eski bir endüstridir. Kimya alanındaki gelişmelerden sonra bu boyacılık daha da büyük önem kazanmıştır. Bugün birçok ucuz kürkler, boyama ile, çok pahalı kürklere benzetilmektedir. Bu benzeyiş o kadardır ki meslekten olmayan kimselerin farkına varmasına imkan yoktur.
Bu bakımdan, bazı hükümetler boyalı kürklerin belirtilmesi zorunluğunu koymuşlardır.
Boyanan kürkler artık giyilecek hale getirilmeye hazırlanmış demektir. Bundan sonra kesilip biçilmesi, dikilmesi gelir. Bu da son derece ustalık istiyen bir iştir. Çünkü kürkü boş yere harcamamak gerektir. Usta kürkçülerin elinden çıkan kürklerin dikiş yerleri Hiç belli olmaz.
Kürk Çeşitleri
Tilkî. —Ceket, kap, manto yapımında kullanıldığı gibi atkı (etol) biçiminde de kullanılır. Tilki kürklerinin en pahalısı «mavi tilki» dir. Kurşuni tilkî kürkü ucuzdur. Bu kürkün fiyatı renginin parlaklığına göre değişir. «Beyaz tilki» nin alt tüyleri çok sıktır. Boyanarak «vaşak», «mavi tilki» taklidi yapılır. «Gümüşü tilki» kürkleri arasında parlak ve sık tüylü olanlar makbuldür.
Koyun, Kuzu. — Bazı çeşit kuzu ve oğlak postlarından kürkçülükte faydalanılır. Amerika’da bir çeşit kuzu kürkünden taklit kunduz, fok kürkleri yapılır. Astragan da bîr çeşit koyun kürküdür.
As (ermin). — En pahalı kürklerdendir. Kreme çalan beyaz renktedir. İyi cins as kürkleri sık tüylü olur.
Mink (vizon). — En pahalı kürklerdendir. En iyileri postun önce şerit halinde kesilmesi, sonra birbirine dikilmesi ile elde edilir.
Kunduz – Koyu kahverengi, sık tüylü bir kürktür. Pahalı değildir. Üstelik, çok dayanıklıdır. Mavimsi-kahverengi kunduz kürkü daha da değerlidir.
Leopar (Pars) – Pahalı kürklerdendir. En iyi cinsleri kısa tüylü olur. benekleri de iyice belirlidir.
Tavşan – Yumuşak bir kürktür. Daha çok boyanarak başka kürklerin taklidinde kullanılır.
Samur – Kürklerin en pahalılarından biridir. Dayanıklıdır. En iyi samur kürkleri Sibirya’dan gelir.
Kokarca – Pek pahalı değildir. Üstelik de dayanıklıdır. Bazen boyanırsa da daha çok olduğu gibi kullanılır.
Çinçilla – Son dönemlerde ülkemizde özel çiftliklerde sınırlı sayıda üretilmektedir. Oldukça pahalı ve kaliteli bir kürkü olan çinçilla sadece soğuk bölgelerde yaşadığından kürkü değerlidir.
YORUMLAR